آیا ناتو واقعا افغانستان را ترک می‌کند؟

ناتو رسما به ماموریت 13 ساله خود در افغانستان خاتمه داد اما این بدین معنی نیست که دیگرهیچ نیروی آمریکایی در افغانستان نخواهد بود. در حقیقت نزدیک 12 هزار سرباز آمریکایی دست کم تا پایان سال 2016 به "منظور آموزش نیروهای امنیتی و مبارزه با تروریسم" در افغانستان خواهند ماند.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، چیزی که امروز از آن به عنوان خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان یاد می‌شود، در حقیقت کاهش نیروهای ناتوست چرا که تنها تعداد این نیروها و مسئولیت‌هایشان کمتر شده و چیزی به نام خروج عملا معنی خود را از دست می‌دهد.

با وجود اینکه گفته می‌شود افغان‌ها اکنون مسئولیت سرنوشت خود را برعهده دارند، آ‌ن‌ها هنوز هم گزینه‌هایی برای انتخاب دارند که در صورت توافق دو جانبه می‌توانند از همکاری نیروهای ناتو در پشت عملیات‌ها و ماموریت‌های ضد تروریستی بهره‌مند شوند. به طور قطع این اتفاق به کابل تکیه گاهی می‌دهد تا در مواقعی که اوضاع دشوار می‌شود برآن تکیه کند و این به این معنی است که دولت افغانستان در نهایت برای حیات خود به آمریکا و ناتو وابسته است. علاوه بر این، زمانی که "توافق وضعیت نیروها" بین افغانستان و آمریکا اجرایی شود، روشن می‌شود که آمریکا چه مقدار از مسئولیت این کشور را برعهده دارد و چیزی تغییر نکرده است.

"عملیات حمایت قاطع"

ناتو ماموریت‌های پشت صحنه خود را در افغانستان "عملیات حمایت قاطع" نامیده است که طی آن افغانستان به چهار منطقه اولیه از نظر مسئولیتی تقسیم می‌شود.

مسئولیت جنوب و شرق این کشور برعهده آمریکا، شمال برعهده آلمان، غرب برعهده ایتالیا و کابل برعهده ترکیه است.

مناطق انتخاب شده نظارتی بسیار مهم هستند چرا که هر کدام از آن‌ها ارزش ویژه‌ای در مجموع عملیات‌های ناتو دارند. به طور حتم آمریکا سر حلقه اصلی است و آلمان به عنوان موتور اقتصادی اتحادیه اروپا، کشور را اداره می‌کند. حضور آلمان در افغانستان به ویژه در حلقه رهبری تاثیر بسیاری بر سایر کشورهای عضو اتحادیه خواهد داشت تا فعالیت‌های خود در این ائتلاف را افزایش دهند. از سوی دیگر، ایتالیا در افغانستان به عنوان یکی از کشورهای حوزه دریای مدیترانه فعالیت می‌کند که می‌تواند تا تغییر وضعیت در لیبی و الجزایر فعالیت‌های بیشتری نیز انجام دهد. در نهایت ترکیه هم که به عنوان خط مقدم ناتو در خاورمیانه اخیرا نقش مهمی را در بی ثبات کردن سوریه و تلاش برای تغییر رژیم آن ایفا کرده است، در این حلقه در افغانستان جای دارد.

توافق وضعیت نیروهای آمریکا

دولت آمریکا با رسیدن به توافق وضعیت نیروها، دیگر می‌تواند با خیال راحت استراحت کند و همزمان به ایفای نقش مهم خود در افغانستان آن هم با "خروج" از این کشور ادامه دهد.

در زیر نگاهی به برخی از مهمترین مقررات این توافق می‌اندازیم:

-حمایت در زمان درخواست

آمریکا دیگر نمی‌تواند به صورت یک جانبه در مبارزات یا عملیات‌های علیه تروریسم شرکت کند و این تنها در صورتی ممکن خواهد بود که با نیروهای افغانستانی هماهنگی صورت گرفته باشد. با این حال این نیروها می‌توانند در عملیات‌های چند جانبه جهت تقویت نیروهای کابل شرکت کنند. این اساسا به این معنی خواهد بود که ارتش آمریکا در کنار طراحی پشت صحنه امنیت افغانستان، می‌تواند به عنوان سرویس اورژانسی 911 در شرایط دشوار وارد عملیات‌ها شود.

جست‌وجو و تصرف ممنوع

نیروهای آمریکایی دیگر نمی‌توانند با اهداف نظامی و یا شناسایی و جست‌وجو وارد منازل افغان‌ها شوند مگر اینکه شرایطی خارق العاده مانند به خطر افتادن جان آمریکایی‌ها وجود داشته باشد. این نیروها همچنین نمی‌توانند افغان‌ها را زندانی یا بازداشت کنند. در شرایط بحرانی نیز نیروهای آمریکایی تنها وظیفه نظارت و راهنمایی را برعهده دارند و این نیروهای افغانستانی هستند که باید کار عملی را انجام دهند.

قابلیت تعاملی ناتو

پنتاگون به ارائه کمک‌های مالی و نظارت بر ارتش افغانستان ادامه می‌دهد. ظاهرا آمریکا و دوستان او در ناتو قصد دارند همکاری‌ طولانی‌ مدتی با نیروهای افغان داشته باشند.

چیزی که برای ماست، به شما تعلق نخواهد داشت

دولت آمریکا و مقاطعه کاران همکارش حق مالکیت تمام تجهیزات، مواد، منابع، ساختارهای قابل حمل و نقل و سایر اموال قابل حمل و نقل را که در افغانستان نصب یا وارد کرده‌اند، دارند. این به این معنی است که نه پنتاگون و نه مقاطعه‌کاران خصوصی آن حق فروش این تجهیزات را به افغان‌ها ندارند.

جاده‌های افغانستان، قوانین آمریکا

هواپیماهای آمریکا و کلیه وسایل نقلیه آن بدون اجازه مقامات نیروهای آمریکایی اجازه عبور از افغانستان را دارند. به طور خلاصه می‌توان گفت که ارتش آمریکا می‌تواند هر کاری که بخواهد در جاده‌ها، راه‌های آبی و حریم هوایی افغانستان انجام دهد و مقامات افغان تنها می‌توانند بنشینند و نگاه کنند.

مصونیت

طبق این ماده امکان بازداشت یا رسیدگی قضایی به جرایم یا اتهامات آمریکایی‌ها در افغانستان وجود ندارد.

استقلال

نیروها و مقاطعه‌کاران آمریکایی می‌توانند هرگونه تجهیزات، منابع، مواد، تکنولوژی و سرویس‌های آموزشی و خدماتی را به افغانستان وارد یا از آن خارج کنند. این یعنی آمریکا تقریبا می‌تواند هر چیزی که بخواهد به افغانستان وارد و یا از آن خارج کند بدون اینکه مقامات افغانستانی با آن موافق باشند.

تنها چیزی که در پایان سال 2014 واقعا در افغانستان تغییرکرده این است که نیروهای خارجی اندکی به نیروهای این کشور متکی شدند. این نیروها اکنون به جای اینکه خود را درگیر جنگ‌ها و نزاع‌ها در افغانستان کنند از نیروهای این کشور برای این امور استفاده خواهند کرد.

در حقیقت "قدرتمند شدن" افغانستان تنها یک توهم است تا این حقیقت را که افغانستان اکنون به یک واسط غرب تبدیل شده بپوشاند. قدرت حقیقی هنوز مانند 13 سال گذشته در دست پنتاگون است.

انتهای پیام