شینهوا: حصول توافق هسته‌ای نیازمند سازش و اعتمادسازی است

خبرگزاری شینهوا در گزارشی با اشاره به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 نوشت: مذاکرات هسته‌ای در آینده باید بر اساس سازش و اعتماد میان دو طرف مذاکره کننده باشد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) و به نقل از خبرگزاری شینهوا، برنامه هسته‌ای ایران چندین دهه است که به یکی از مسائل مورد نگرانی پایتخت‌های غربی تبدیل شده است. تمدید دوباره مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 برای هفت ماه دیگر به جامعه جهانی یادآور شد که تا چه اندازی دستیابی به یک توافق نهایی دشوار است.

هم‌چنین این اتفاق به مذاکره کنندگان فهماند که تنها کلید حل مساله هسته‌ای تمایل برای سازش است که در این‌جا کم‌تر دیده می‌شود.

خبرگزاری شینهوا در ادامه نوشت: اگرچه ایران و قدرت‌های جهانی تاکنون دوبار مذاکرات خود را با هدف دستیابی به یک توافق هسته‌ای جامع تمدید کرده‌اند، آن‌ها توانسته‌اند در طول بیش از یک سال رایزنی بر سر برخی مسائل کلیدی به پیشرفت‌هایی دست پیدا کنند.

باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا و حسن روحانی همتای ایرانی‌اش در سپتامبر 2013 یک گفت‌وگوی تلفنی با یکدیگر برقرار کردند که مسیر مذاکرات را هموار کرد. در واقع این اولین باری بود که از زمان وقوع انقلاب اسلامی در سال 1979 تا کنون مقامات دو کشور در این سطح با یکدیگر گفت‌وگوی مستقیم انجام دادند.

ایران و گروه 1+5‌ شامل آمریکا،‌ روسیه،‌ چین، انگلیس، فرانسه و آلمان در نوامبر سال 2013 توانستند به یک توافق اولیه دست پیدا کنند که بر اساس آن تهران موافقت کرد در ازای کاهش تحریم‌های غرب بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را به حالت تعلیق درآورد.

ایران هم‌چنین در طول این مدت به طور همزمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کرده است تا نگرانی‌های آژانس درباره برنامه هسته‌ای‌اش را برطرف کند.

شینهوا ادامه داد: اما دو طرف مذاکره کننده برای این که بتوانند در آینده به یک توافق هسته‌ای جامع دست پیدا کنند هنوز باید دو چالش اصلی را از پیش‌رو بردارند که اولین مورد آن رفع بی‌اعتمادی بلند مدت میان آن‌هاست.

در حقیقت مساله هسته‌ای حاصل دهه‌ها بی‌اعتمادی میان ایران و غرب به رهبری آمریکاست. آمریکا با هدف دستیابی به منابع نفتی ایران و به کمک انگلیس در سال 1953 کودتایی در این کشور به پا کرد که درنتیجه آن حکومت محمدرضا شاه پهلوی در ایران به قوت خود باقی ماند.

اگرچه شاه ایران در پی وقوع انقلاب اسلامی در این کشور در سال 1979 (1357 شمسی) سقوط کرد، روابط میان تهران و واشنگتن به طور کامل تخریب شد و آن‌ها در سال‌های پس از آن کاملا بر ضد یکدیگر شدند. بنابراین تقریبا غیرممکن است که دو دشمن قدیمی بتوانند خصومت‌های‌شان را کنار بگذارند و با جلب دوباره این اعتماد از دست رفته در طول مدتی کوتاه مثلا هفت ماه روابط‌شان را بهبود بخشند.

در واقع می‌توان گفت: هفت ماه پیش رو حتی خطرناک‌تر است چون اگر مذاکره کنندگان نتوانند به پیشرفت‌های کافی در رایزنی‌های‌شان دست پیدا کنند تندروهای آمریکا، ایران و اسراییل با تکیه بر این بی‌اعتمادی فضا را از آن‌هایی که خواهان سازش هستند می‌گیرند.

علاوه بر این چالش بزرگ دیگری که پیش روی مذاکره کنندگان قرار دارد چگونگی برطرف کردن اختلافات اصلی باقی مانده بر سر ظرفیت غنی‌سازی ایران و چگونگی لغو تحریم‌هاست.

دولت‌های غربی با این ادعا که ایران در تلاش برای دستیابی به ظرفیت تولید سلاح هسته‌ای است از این کشور می‌خواهند تا ظرفیت غنی‌سازی‌اش را به میزان چشم‌گیری کاهش دهد. اما تهران تاکید می‌کند که برنامه غنی‌سازی‌اش ماهیت کاملا صلح‌آمیز دارد و از این رو با این خواسته مخالفت می‌کند. از طرفی دیگر ایران از غرب می‌خواهد تا تحریم‌های اعمال شده در طول سال‌های گذشته را فوری و به طور کامل لغو کند.

اگر این اختلافات برطرف نشود شانس موفقیت آمیز بودن مذاکرات بسیار کم است که این موضوع برای هیچ یک از دو طرف سودمند نخواهد بود.

اگر مذاکرات به شکست بیانجامد دولت ایران ممکن است مجبور شود با تحریم‌های جدید و فشار اقتصادی بیش‌تر دست و پنجه نرم کند. هم‌چنین مشروعیت دیپلماسی باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا شکست بزرگی متحمل خواهد شد و واشنگتن مجبور خواهد بود با وضعیت امنیتی بسیار پیچیده‌تری در خاورمیانه که هم اکنون نیز با رشد تروریسم و هرج و مرج روبه‌رو است مواجه شود.

خبرگزاری شینهوا در پایان یادآور شد: بنابراین مذاکره‌کنندگان در آینده باید تمایل کافی برای سازش بیش‌تر را از خود نشان و اعتماد میان خود را افزایش دهند. در این میان لازم است که ایران تلاش بیش‌تری برای اثبات ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای غرب از خود نشان دهد و غرب نیز باید حق ایران برای برخورداری از تکنولوژی صلح‌آمیز به رسمیت بشناسد و تحریم های مرتبط هسته‌ای علیه این کشور را لغو کند.

انتهای پیام