گفتگوهای حاشیه ساز یا سازنده؟

دکتر مراد عنادی کارشناس مسائل بین الملل و سردبیر روزنامه تهران تایمز در یادداشتی به بررسی این دور از مذاکرات هسته ای وین پرداخت.

به گزارش خبرنگار مهر، متن یادداشت به این شرح است:

همزمان با دهمین دور مذاکرات ایران با 1+5  در وین که از آن به منزله فینال مذاکرات پس از توافق ژنو یاد می شود و با وجود پیچیدگی مذاکرات طرفین، جان کری وزیرخارجه آمریکا در دیپلماسی تلفنی همتایان خود در ترکیه، کانادا، امارات متحده عربی، بحرین، کویت، قطر و عربستان را در جریان مذاکرات هسته ای با ایران قرار داده است و حتی سفر سعود الفیصل وزیرخارجه عربستان به وین و مذاکرات رود درو با جان کری بر تعجب تحلیل گران افزوده است.

 تعجب از اینکه آمریکا علاوه بر اینکه به اعتراف سخنگویان کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا رژیم اسرائیل را در جریان کامل مذاکرات هسته ای با ایران قرار داده است اکنون دایره طرف های مشورت را فراتر برده طیفی از کشورهای نامبرده را در جریان مذاکرات قرار داده است.

 به نظر می رسد آمریکا با چنین حرکتی هر چند در ظاهر به دنبال اطمینان داده به شرکای خود در خاورمیانه و همچنین همسایه اش کانادا می باشد اما واقعیت این است که برخی از این هم پیمانان و دوستان آمریکا به هیچ وجه از توافق احتمالی هسته ای بین ایران و 1+5 و نتیجه بخش بودن مذاکرات نه تنها خشنود نیستند که در یک دهه گذشته با توسل به انواع تاکتیک ها سعی کرده اند فعالیت هسته ای صلح آمیز ایران را امنیتی جلوه داده بدین ترتیب با وارونه جلوه دادن حقایق هسته ای ایران آن را تهدید علیه صلح و امنیت جهانی معرفی کنند.

 در حالی که از مقطع توافق ژنو تاکنون، ایران و 1+5 دیپلماسی فشرده ای را برای نیل به توافق جامع در دستور کار قرار داده و مذاکرات پیچیده و دشواری را پشت سر گذاشته اند به نظر می رسد افزایش دایره رایزنی ها نه تنها کمکی به پیشبرد مذاکرات نخواهد کرد که با توجه به مواضع منفی و کارشکنانه برخی از کشورهای نامبرده این خطر وجود دارد که تحت تاثیر سنگ اندازی های آنها به سیر طبیعی مذاکرات آن هم در مرحله حساس کنونی خلل وارد شود.

شاید آمریکا با در پیش گرفتن چنین تاکتیکی می کوشد از یک سو به شرکای خود احترام گذاشته، چنین وانمود نماید که بدون کسب رضایت آنها توافقی را امضا نمی کند و حتما در توافق احتمالی ملاحظات هم دوستان آمریکا در نظر گرفته شده است اما از سوی دیگر این احتمال نیز وجود دارد که واشنگتن به دنبال القاء اجماع در خصوص موفقیت یا شکست مذاکرات وین است تا بدین ترتیب با یارگیری زود هنگام خود را برای بهره برداری از سناریوی احتمالی مذاکرات وین پیشاپیش آماده سازد.  اما هر چه که هست چنین تاکتیکی نمی تواند در خدمت راهبرد ایران و 1+5 باشد چرا که میدان دادن به بازیگران حاشیه ای و دارای دیدگاه مشخص صرفا باعث پیچیدگی مذاکرات خواهد شد.

از این رو بهتر است چانه زنی ها همچنان بین ایران و 1+5 باشد و اگر قرار است دایره رایزنی ها افزایش یابد به بازیگرانی میدان داده شود که دارای دیدگاه سازنده بوده متعهد به تقویت مذاکرات بر اساس قاعده برد – برد باشند نه به بازیگرانی که با بزرگنمایی ساختگی فعالیت هسته ای صلح آمیز ایران برای صلح و امنیت جهانی، همچنان بر طبل بازی با حاصل جمع صفر می کوبند و به دنبال شکست مذاکرات هستند.