ابوالفتح: دموکراتها سنا را هم بگیرند، وضعیت‌شان بحرانی است

سعید جعفری پویا:  انتخابات میان دوره ای سنای آمریکا در حالی روز سه شنبه برگزار می‌شود که دموکرات ها کار سختی برای حفظ اکثریت حداقلی خود در مجلس سنا دارند. هرچند در بیست روز اخیر امید کمی به اردوگاه دموکرات ها بازگشته است و رقابت در ایالت حیثیتی آیووا میان دو طرف جدی شده است. ایالتی که معمولا پیروز در آن می تواند خود و حزبش را به عنوان پیروز قطعی در انتخابات معرفی کند. امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا با واکاوی حوزه های مختلف این انتخابات بر این باور است احتمال شکست دموکرات ها بیش از پیروزی آنها است.

انتخابات میان دوره ای سنای آمریکا در آستانه برگزاری است و به نظر می رسد دموکرات ها اکثریت حداقلی خود را از دست دهند. شرایط را چگونه می بینید؟

هماطنور که گفتید بر اساس نظرسنجی ها وضعیت اینگونه است و دموکرات ها شرایط مناسبی ندارند و پیش بینی ها حاکی از آن است که دموکرات ها علاوه بر اینکه تعدادی از کرسی های خود را از دست می دهند حداقل 6 کرسی به تعداد صندلی های جمهوری خواهان افزوده می شود و در نتیجه هر دو مجلس در اختیار آنها قرار می گیرد. پیش آمدن این وضعیت سبب می شود اوباما در دو سال بعدی با کنگره ای یکدست مواجه می شود. البته برخی از نظرسنجی ها در یکی دو روز گذشته نشان داده در برخی ایالت های کلیدی مانند کارولینای شمالی و جورجیا شرایط به گونه ای پیش می رود که احتمال پیروزی دموکرات وجود دارد. باید منتظر بمانیم و ببینیم که نتیجه این انتخابات چگونه خواهد بود. اما واقعیت این است دموکرات ها اگر حتی سنا را هم از دست ندهند وضعیت نامطلوبی دارند و در دو سال آینده رئیس جمهور برای پیشبرد برنامه هایش مشکل دارد. چرا که میزان اقبال عمومی نسبت به اوباما کاهش یافته و نامزد حزب برای انتخابات 20016 هرکه باشد تلاش خواهد کرد فاصله خود را با اوباما افزایش دهد و سیاست های کنونی دولت را نقد کند تا شانس بیشتری برای پیروزی در انتخابات داشته باشد. اصولا در ادبیات سیاسی آمریکا به دو سال آخر فردی که 8 سال رییس جمهور بوده اردک لنگ می گویند چون معمولا او نمی تواند برنامه های خود را پیش برد. حالا در این شرایط تصور کنید که در میان دوره ای سنا هم شکست نصیب دموکرات ها شود در این صورت وضعیت سخت تر خواهد شد و برخی از موضوعات حساس و چالش برانگیز در سیاست داخی و خارجی به دوره رئیس جمهور بعدی منتقل خواهد شد.

سیستم انتخاباتی آمریکا چگونه است؟ آیا ممکن است در برخی حوزه ها به دور دوم کشیده شود؟

خیر. در نظام انتخاباتی اکثر کشورها افرادی انتخاب می شوند که 50+ 1 درصد آرا را کسب کرده باشند ولی در آمریکا چه در انتخابات ریاست جمهوری و چه در کنگره هرکسی که اکثریت را به دست آورده باشد پیروز است و این اکثریت می تواند حتی 30 درصد باشد. در نتیجه تکلیف انتخابات و وضعیت سنا خیلی زود مشخص خواهد شد. اما اینکه گفته می شود سرنوشت به بعد از ژانویه موکول می شود از این بابت است که سمت های کلیدی کنگره آن زمان تقسیم خواهد شد و مشخص می شود که مثلا مسئول کمیته های مختلف چه کسی و از چه حزبی خواهد بود.  اگر جمهوری خواهان اکثریت را ببرند هری رید کنار گذاشته خواهد شد و احتمالا کرسی های دیگری چون مسئول کمیته سیاست خارجی هم از دست دموکرات ها و آقای منندز گرفته خواهد شد.

رقابت در کدام ایالت ها نزدیک تر است و رقابت حساس تر خواهد بود و در کدام ایالت ها از حالا تکلیفش مشخص شده است؟

در این انتخابات 33 کرسی سنا به رای گذاشته می شود که در 10 تای این کرسی ها رقابت بسیار نزدیک است. در 23 تای دیگر تقریبا تکلیف مشخص است. در ایالت های آلاسکا، آرکانزاس، لوییزیانا و کارولینا شمالی تا کنون نماینده دموکرات داشته که به احتمال قوی به دست جمهوری خواهان خواهد افتاد. در سه ایالت کلرادو، آیووا و نیوهمپشایر احتمال پیروزی نامزدهای دموکرات وجود دارد. همچنین در سه ایالت جورجیا؛ کانزاس و کنتاکی هم که قبلا جمهوری خواه بوده، احتمالا باز هم نماینده جمهوری خواهان برنده خواهد شد. با این وضعیت دموکرات ها لب مرز هستند و احتمال از دست دادن اکثریت برای آنها بسیار زیاد است. البته باید توجه کرد که تا یک ماه پیش گفته می شد نتایج نظرسنجی ها نشان می دهد در آیووا و کارولینای شمالی شانس جمهوری خواهان بیشتر است ولی در دو سه هفته اخیر اوضاع برای دموکرات ها بهتر شده و امیدوارند دست کم انتخابات آیووا را ببرند. هری رید رهبر اکثریت مجلس سنا هم گفته نتایج آیووا برای دموکرات ها بسیار حیاتی است و اگر در این ایالت شکست بخوریم مانند این است که کل رقابت را باخته ایم. اصولا آیووا از نظر حیثیتی بسیار برای هر دو حزب حائز اهمیت است. آیووا چه در انتخابات درون حزبی ریاست جمهوری و چه در رای گیری الکترال نخستین جایی است که انتخابات در آن برگزار می شود. ضمن اینکه هر که در این ایالت پیروز شود معمولا کل انتخابات را هم می برد. به عنوان مثال در انتخابات درون حزبی 2008 اوباما در آیووا پیروز شد و موفق شد هیلاری را شکست دهد. این روند در انتخابات الکترال هم تکرار شد و در نهایت به پیروزی اوباما منتج گردید. بر این اساس به نظر می رسد انتخابات آیووا از همه حوزه ها حساس تر باشد.

با توجه به اینکه گفتگوهای هسته ای ایران و آمریکا هم در پیش است نتیجه این انتخابات چه تاثیری بر روند مذاکرات خواهد داشت؟

طبیعی است که اگر جمهوری خواهان ببرند شرایط دشوارتر خواهد شد، اما مذاکرات متوقف نخواهد شد. همین حالا هم جمهوری خواهان یا از سر اجبار و یا به صورت داوطلبانه به اوباما و برنامه های او در خصوص مذاکره با ایران اعتماد کرده اند و به او اجازه دادند گفتگو با ایران را پی بگیرد. ضمن اینکه باید توجه کرد اصولا دموکرات ها و جمهوری خواهان بر سر موضوع ایران خیلی با یکدیگر اختلاف نظر ندارند. به عنوان مثال آقای منندز رئیس کمیته روابط خارجی سنا که از هم حزبی های اوباما هم هست اعتراضات فراوانی به گفتگو با ایران داشته است. بر این اساس شاید اگر گفتگوها در همین حد فاصل منتهی به 24 نوامبر به نتیجه برسد شرایط امیدوار کننده باشد و در غیر این صورت هرچند هیچ چیز به پایان نمی رسد اما طبیعی است که شرایط سخت خواهد بود.

52308