طیب‌نیا: توسعه پایدار بدون کمک هنرمندان ممکن نیست

نشست هم‌اندیشی اصحاب فرهنگ و هنر با وزیر امور اقتصادی و دارایی، شب گذشته دوشنبه (7 مهرماه) برگزار شد و علی طیب‌نیا در این دیدار تاکید کرد که این وزارت هنرمندان را در توسعه پایدار اقتصادی همراه خود می‌داند و هیچ چشم‌داشتی به درآمدهایی مالیاتی از گردش مالی کالاهای هنری ندارد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، معاون امور هنری در ابتدای این جلسه به بیان دلایل حضور نمایندگان عرصه‌های گوناگون فرهنگ برای دیدار با وزیر اقتصاد و دارایی پرداخت و اظهار داشت: آنچه سال‌ها در حوزه‌های مختلف فرهنگ و هنر مهم به نظر می‌رسید و مجموعه فعالان این صنعت با آن درگیر بودند، مسئله مالیات‌ها بود که گاهی اوقات در یک نابسامانی به سر می‌برد.

او ادامه داد: بر همین اساس در ماه‌های گذشته نکات مختلفی توسط نمایندگان اصناف هنری مطرح شد و به همت جناب وزیر در مجموعه مباحث مشترک عنوان کردیم و به نتایج بسیار خوبی هم رسیدیم.

مرادخانی به اهمیت برگزاری جلسه مشترک اصحاب فرهنگ با وزیر اقتصاد اشاره کرد و گفت: از فعالان این عرصه تقاضا کردیم موارد مبهم موجود در قوانین مالیاتی که برای دست اندرکاران فرهنگی مشکل ایجاد می‌کند را با وزیر محترم اقتصاد و دارایی در میان بگذارند تا شنونده نظرات جناب وزیر در این زمینه باشیم.

این مدیر فرهنگی خاطرنشان کرد: از آنجا که ما در معاونت امور هنری با بخش‌های مختلف از جمله موسیقی،‌ تئاتر، تجسمی و مد و لباس سروکار داریم مراجعه‌های بسیاری صورت می‌گیرد که چگونگی مواجهه قانونی با مسائل بعضا برای ما هم مشخص نیست.
مدیر موزه موسیقی پیش از آنکه ادامه جلسه را به علی طیب‌نیا بسپارد گفت: ما در حوزه‌های دیگر مثل صنعت چاپ و نشر، سازمان سینمایی و معاونت مطبوعاتی دچار مباحث اساسی هستیم که امیدواریم با حسن توجه جناب وزیر به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم.

وزیر امور اقتصادی و دارایی ضمن استقبال از حضور در جمع اهل فرهنگ و هنر گفت: این حضور هم‌زمان برای من موجب خوشحالی و نگرانی است. خوشحال کننده از این بابت که هم‌نشینی با هنرمندان خلاقیت و نوآوری ‌به همراه دارد و نگران کننده به دلیل اینکه اهل فرهنگ افراد دقیق و نکته سنجی هستند و صحبت میان این عزیزان باید با ظرافت همراه باشد.

وی افزود: البته از هنر دور نیستم و فعالیت مدیریتی خود در سال‌های ابتدایی انقلاب و دانشگاه را با مدیریت رادیو اصفهان آغاز کردم. آن زمان دو گروه موسیقی در اصفهان راه‌اندازی کردم و سعی داشتم رابطه خوبی با اهل فرهنگ داشته باشم.

طیب‌نیا با تاکید بر اینکه رابطه‌ای نزدیک میان فرهنگ و اقتصاد وجود دارد اظهار داشت: نام‌گذاری سال توسط مقام معظم رهبری بی‌دلیل نیست و نشان دهنده ارتباط تنگاتنگ میان این دو عرصه است. البته اینکه فرهنگ به عنوان زیربنا مطرح است یا اقتصاد از سال‌های دور عنوان شده اما تاریخ نشان می‌دهد انقلاب‌های فرهنگی مقدم بر انقلاب‌های صنعتی اتفاق افتادند.

وی خاطرنشان کرد: انقلاب‌های فرهنگی در قرن‌های 14، 15 و 16 رخ داد و پس از آن شاهد وقوع انقلاب صنعتی بودیم که نشان می‌دهد تحولات فرهنگی مقدم بر اقتصاد است. همه ما هم آثار فرهنگ بر اقتصاد در اجتماع را بارها به چشم دیدیم.

این مدرس دانشگاه در تکمیل صحبت‌های خود به نظریه‌های ماکس وبر در زمینه تحولات اجتماعی اشاره کرد و گفت: این نظریه پرداز در تحقیقات خود به وضوح بر نقش شرایط فرهنگی جوامع بر تحولات اقتصادی کشورها تاکید می‌کند. بررسی‌هایی که نشان می‌دهد رفتار متفاوت هر جامعه در عرصه فرهنگ به دستاوردهای متفاوت اقتصادی نیز منجر شده است.

او افزود: رفتار مردم در هر جامعه کاملا متاثر از دیدگاه‌ها و باورهای آنها خواهد بود که اهل فرهنگ تاثیر مستقیمی بر این دیدگاه‌ها دارند و هنرمندان بر این اساس نقش مهمی در طول تاریخ ایفا کرده‌اند.

وزیر اقتصاد توسعه پایدار بدون حضور اهل فرهنگ را ناممکن دانست و خاطرنشان کرد: ما در این وزارتخانه 7 راهبرد برای توسعه پایدار اقتصادی تعیین کرده‌ایم که از جمله آن‌ها می‌توان به تقویت توان ثروت آفرینی، حضور و مشارکت مردم در عرصه اقتصاد و تامین مالی پایدار دولت از طریق مالیات و قطع وابستگی به منابع نفتی اشاره کرد که هنرمندان در فرهنگ‌سازی این امر سهم مهمی ایفا می‌کنند.

طیب‌نیا در انتها گفت: هنر در دیگر کشورها بسیار پول‌ساز است اما نسیب ما از این بازار اندک بوده و ما آمادگی هرگونه همکاری با هنرمندان را در جهت رفع موانع داریم. پیشنهاد می‌کنم برای ادامه برگزاری نشست‌های مشترک برنامه‌ریزی کنیم تا ببینیم چه کارهایی برای پررنگ شدن سهم اقتصاد در فرهنگ از دست ما ساخته است. چون تا زمانی که چنین اتفاقی رخ ندهد شاهد خلق هنری پایدار نخواهیم بود.

حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی که در این نشست حضور داشت ضمن اشاره به دشواری‌های دولت در تامین منابع مالی مورد نیاز برای اداره امور جاری بیان کرد: تلقی فعالان فرهنگی در ابتدای آغاز به کار ما این بود که لابد دولت با دست پر آمده اما هر چه گذشت ناامید شدند. حالا درخواست‌ها به حداقل رسیده و می‌گویند ایرادی ندارد، اگر پولی نمی‌دهید حداقل از ما پول زیاد دریافت نکنید.

این مدیر ادامه داد: متاسفانه کالای فرهنگی - هنری در کشور ما همچنان تجاری و اقتصادی نشده اما ماموران مالیاتی به دفاتر و موسسه‌های فرهنگی به چشم دفاتر اقتصادی نگاه می‌کنند. در حالیکه وضعیت اقتصادی کشور با مشکلاتی مواجه بوده که برخی از آن‌ها همچنان ادامه دارد.

ایوبی درانتها با بیان اینکه تغییر نگاه‌ مسولان مالیات به موسسه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی هنری راه‌گشایی زیادی به همراه دارد گفت: باید توجه داشته باشیم که هنگام ساخت هر فیلم سینمایی گاهی برای ده‌ها تا صدها نفر شغل ایجاد می‌شود که بعضا چند سال طول می‌کشد. امیدواریم که حسن توجه شاهد کاهش بروکراسی‌های اداری و تغییر نگاه‌ها به عرصه فرهنگ و هنر باشیم تا شرایط بهتری برای فعالان فراهم شود.

مهندس کاظمی، مشاور اقتصادی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دیدار شیوه برخورد دولت با عرصه فرهنگ را به چهار دوره تقسیم کرد و گفت: دوره نخست به سال‌های ابتدایی انقلاب بازمی‌گردد که نه تنها دولت در این زمینه صحبتی ندارد، بلکه هنرمندان هم هنر را امری قدسی می‌دانند و مقوله اقتصاد را دون شان این حوزه می‌دانند. دوم، دوران سازندگی و دوران ادامه بی‌توجهی دولت است اما در همین زمان ماده 104 برنامه سوم و چهارم شامل رونق و توسعه اقتصادی در عرصه فرهنگ است که البته برنامه چهارم به دلایلی مغفول ماند.

وی با بیان اینکه متاسفانه در نظام برنامه‌ریزی کلان کشور کالای هنر را لوکس و فاقد بازگشت اقتصادی در نظر می‌‌گیرند ادامه داد: در دوره سوم که دوران توجه دولت است و شاهد رونق نسبی در این عرصه هستیم و امروز که در دوره چهارم یعنی دولت تدبیر و امید به سر می‌بریم که واژه اقتصاد فرهنگ به صراحت در سخنرانی‌های انتخاباتی رئیس جمهور وارد می‌شود و وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجلس، رونق اقتصاد فرهنگ و هنر را یکی از نکات قابل توجه دانستند.

کاظمی استقرار دولت تدبیر و امید را به دوران گذار برای توجه به اقتصاد فرهنگ تشبیه کرد و اظهار داشت: خوشبختانه در این دوره از وضعیت ناباوری و بی‌توجهی به سمت برنامه‌ریزی و سهیم شدن هنر در طرفیت اقتصاد کشور هستیم که معتقدم اگر توجه لازم صورت بگیرد طی دو دهه دیگر می‌تواند سهمی برابر با فروش نفت را در ساختار اقتصادی کشور داشته باشد.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در انتها خاطرنشان کرد: در برنامه ششم چهار محور را برای سیاست‌گذاری کلان در این حوزه تعیین کردیم که ارتقای بازار سرمایه، ارتقای نظام کسب و کار شامل امنیت شغلی هنرمندان و شکل‌گیری صنوف حرکت می‌کند، توسعه صنایع فرهنگی کشور و فراهم آوردن توزیع عادلانه آثار و کالاهای فرهنگی هنری است. فراموش نکنیم حجم مبادلات فرهنگی در جهان سالانه 820 میلیارد دلار است که سهم ایران در این میان صفر است.

پس از صحبت‌های وزیر اقتصاد و معاونان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نمایندگان صنف‌های حاضر در جلسه (اتحادیه ناشران، خانه تئاتر، فعالان مطبوعاتی و موسسه‌های سینمایی) به بیان مشکلات مالیاتی خود پرداختند که موجب توقف فعالیت‌ها یا فرار سرمایه از این بازار شده است.

علی طیب‌نیا نیز در انتها و در پاسخ به موارد مطرح شده تاکید کرد: وزارت اقتصاد و دارایی هیچ برنامه‌ای برای دریافت مالیات از فعالیت‌های فرهنگی هنری ندارد و اگر ابهام‌هایی در این زمینه وجود داشته باشد در بررسی‌های جدید از پیش پای فعالان این عرصه برداشته خواهد شد. وزیر اقتصاد همچنین از برنامه‌ پنج ساله این وزارتخانه برای حرکت به سوی الکترونیکی کردن رسیدگی‌های مالیاتی و قطع ارتباط ماموران مالیاتی و مودیان مالیاتی خبر داد.