تحلیل فرید زکریا در واشنگتن پست درباره چگونگی موفقیت آمریکا در مبارزه با داعش

روزنامه واشنگتن پست نوشت، موفقیت استراتژیک آمریکا در مبارزه با داعش تنها در گرو همکاری با ایران است که هم ثبات و هم قدرت نفوذ در خاورمیانه دارد اما همانطور که روحانی (رئیس جمهوری ایران) هم بر آن صراحت داشت، همه این‌ها منوط به حصول توافق هسته‌ای است.

فرید زکریا مقاله نویس آمریکایی در تفسیری در شماره روز جمعه این روزنامه نوشت:

اگر اوباما (رئیس جمهوری آمریکا) حقیقتا مصمم به تضعیف و نابود کردن داعش است باید به دنبال راهی باشد تا به طریقی با ایران در این مبارزه همکاری کند. ایران قدرت بزرگ خاور میانه و در عین حال دشمن دیرینه آمریکاست.

وی در ادامه تفسیر خود افزود: متعهد شدن با ایران تغییر استراتژیک قاعده بازی و دارای مزایایی بسیار برای کشورهای منطقه از عراق گرفته تا سوریه و افغانستان است.

درگیری نظامی آمریکا در مبارزه علیه داعش فعلا محدود به قدرت هوایی است که معمولا هم بخوبی وارد عمل می‌شود مانند عملیات‌های مشابه در کشورهای عراق، افغانستان و لیبی .

آمریکا دارای پیشرفته‌ترین هواپیماها، موشک‌ها، هواپیمای بدون سرنشین و یک قدرت فوق‌العاده و توانمند نظامی در سطح جهان است، اما استخدام این قدرت هوایی در ماموریت‌های مبارزاتی همواره افتضاح به بار آورده است.

مصداق عینی آن عملیات در کشورهای افغانستان، عراق و لیبی بوده است. سربازان پیاده‌نظام آمریکا در این عملیات مجبور بوده‌اند در جنگی نامنظم با مردم بومی و شورشیان مبارزه کنند.

مهمترین نکته در این مبارزات، بعد سیاسی قضیه است. آیا در این ستیزه‌ها گروه‌ها، قبائل و فرقه‌های محلی هم دوشادوش آمریکا می‌جنگند یا علیه آن و چه نوعی معاملات تقسیم قدرت لازم است تا این گروه‌ها هم در این چالش با آمریکا همراه شوند؟

روزنامه نیویورک تایمز چند روز پیش گزارش داد که شش هفته بعد از حملات هوایی آمریکا، نیروهای دولت عراق به زحمت توانستند به افراط گرایان داعش که بیش از یک چهارم خاک عراق را در تصرف خود دارد، فقط یک تلنگر بزنند. ریشه مشکل اینجاست که قبائل مهم سنی مذهب در این عملیات به حاشیه رانده شده‌اند و با دولت در این مبارزه همکاری نمی‌کنند.

آمریکا بر عراق صاحب مختصر نفوذ هست، اما بی شک سطح نفوذ ایران بسیار بیشتر است.

مصداق سطح نفوذ ایران در عراق موضوع راضی شدن نوری المالکی به کناره‌گیری از قدرت بود که ولو آن که خواست آمریکا به این مساله بود اما مالکی تنها با تشویق ایران به این عمل تن به رضایت داد.

اگر در عراق هدف این است که دولت عراق قدرت بیشتری را با سنی‌ها تقسیم کند، کمک ایران در این زمینه نه تنها فوق‌العاده گران‌بهاست، که حیاتی است.

آمریکا برای موفق بودن مبارزه‌اش با داعش داخل خاک سوریه چاره‌ای ندارد جز آن که در این مبارزه داخل سوریه دست به یک تقسیم قدرت بزند. تنها دولتی که واشنگتن می‌تواند بر روی هردو عنصر روی آن حساب باز کند، تهران است.

در جریان سیاسی امروز افغانستان نیز که شاهد آینده‌ای نامطئن و توافق سست بنیان تقسیم قدرت است، ایران می‌تواند یک نیروی اصلی تضمین ثبات در این کشور به حساب آید.

فرید زکریا در بخش‌های دیگری از تفسیر خود نوشت: حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در این هفته در حضورش در نیویورک در سخنانی به من گفت که پارسال در مکالمه تلفنی با اوباما هر دو بر روی این نکته هم عقیده بودند، زمینه‌های بسیاری وجود دارد که دو کشور ایران و آمریکا می‌توانند پیرامون آن‌ها با هم همکاری کنند، اما در وهله نخست باید موضوع هسته‌ای حل و فصل شود.

من از روحانی پرسیدم که محدوده‌های یک چنین همکاری به فرض آن که توافق هسته‌ای حاصل آمده باشد را توضیح دهد، وی در پاسخ به یک ضرب‌المثل ایرانی اشاره کرد که مضمون آن این بود: اول فرزندی را که داری بزرگ کن، بعد به فکر بچه دیگر باش.

ولی نصر از محققان و پژوهشگران برجسته مسائل ایران در آمریکا در این باره می‌گوید: اگر آمریکا می‌خواهد مدیریت ریز خود در خاورمیانه را محدود کند، باید به دنبال همکاری با کشورهایی باشد که نه تنها با ثباتند بلکه دارای سطح نفوذ و قدرت تاثیرگذاریند و احتمالا ایران یکی از این کشورهاست.

زکریا در پایان تاکید کرد: اما همانطور که روحانی هم بر آن صراحت داشت، همه این‌ها منوط به حصول توافق هسته‌ای است.

23503