از نقد «سعادت‌آباد» تا پرداخت بخش دوم بدهی به تئاتری‌ها

مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران از آغاز پرداخت بخش دوم بدهی و معوقه‌های انجمن هنرهای نمایشی به اهالی تئاتر خبر داد.

به گزارش ایسنا سیداشرف طباطبایی با اعلام این خبر گفت: با تدبیر علی مرادخانی معاون محترم هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و پیگیری‌های حسین طاهری مدیرکل محترم هنرهای نمایشی، بخش دوم مطالبات هنرمندان تئاتر به میزان 500 میلیون تومان به حساب انجمن هنرهای نمایشی ایران واریز شد.

مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران اضافه کرد: بدون فوت وقت، از شامگاه چهارشنبه 26 شهریور، پرداخت بخش دوم مطالبات هنرمندان تئاتر آغاز شده است و امیدواریم این روند هفته آینده با تخصیص بخش سوم این مطالبات و معوقات، بدون وقفه ادامه یابد.

چند روز پیش از این هم بخش نخست این مطالبات به میزان 300 میلیون تومان به اهالی تئاتر پرداخت شده بود.

×××××××××

نقد فیلم «سعادت‌آباد» و سبک زندگی ایرانی-اسلامی

در نشست نقد و بررسی فیلم «سعادت‌آباد» این مسئله مطرح شد که رواج بعضی از الگوهای روایی در سینمای ایران برای فرهنگ جامعه سازنده و مطلوب نیست.

به گزارش گروه دریافت خبر ایسنا،‌ در نشست کارگروه "سبک زندگی ایرانی-اسلامی در سینمای شهری" که با موضوع نمایش، نقد و تحلیل تخصصی فیلم "سعادت‌آباد" در پردیس سینمایی رازی برگزار شد،‌ سعید کریمی مردم‌شناس بیان کرد: در حوزه تمدن سازی و توجه به فرهنگ و رفتار و زندگی مردم، پرداختن به شیوه زندگی ایرانی اسلامی یکی از مهم ترین موضوعات در مقابله با موج سوم تهاجم فرهنگی دنیای غرب است که خانواده، جایگاه و هویت زن ایرانی به عنوان مادر و ستون خانواده را هدف قرار داده است.

این کارشناس ضمن بیان تاکیدات مقام معظم رهبری برای مقابله با موج سوم تهاجم فرهنگی در جامعه، اظهار داشت: سینما به عنوان یک هنرچند وجهی و تاثیر گذار در میان اقشار مختلف مردم به حساب می آید و باید دید آیا این ابزار قادر بوده است در تطابق با سبک زندگی ایرانی اسلامی و نقشی موثر برای پیشبرد اهداف فرهنگی داشته یا خیر.

منصوره اولیایی از پژوهشگران حوزه مسائل سبک زندگی و سینما نیز در این نشست ضمن ارائه مثالی از فیلم سعادت‌آباد، بیان کرد: مثلا شخصیت "علی" در فیلم سعادت آباد دارای ارزش های دینی است اما سبک زندگی او مطابق ارزش های درونی‌اش شکل نمی گیرد و به همین دلیل دچار تعارض است.

او یکی از موضوعات مهم مربوط به سبک زندگی را خلق هویت دانست و افزود: در کلانشهری مانند تهران، دو مولفه مصرف و مُد اثر گذار هستند و افراد برای تامین امنیت هستی شناختی خود در شهر با روی آوردن به مد از فشار ساختاری کلان شهر کاسته و به تمایز گروهی و همچنین وحدت با گروه دیگر روی می آورند.

اولیایی تمرکز فیلم‌های سینمایی بر زندگی طبقه مرفه جامعه را زنگ خطری برای مسئولین دانست و بیان کرد: از آن جا که طبقه مرفه در ایران، سبک زندگی خود را در تبعیت از غرب سامان داده است، آداب رفتاری و عواملی نظیر اختلاط روابط زن و مرد، و آداب معاشرت غیراسلامی به سرعت و به واسطه ی بازتولید دائم این فرهنگ در فیلم های سینمایی با تمرکز بر زندگی این طبقه به طبقات پایین تر جامعه انتقال داده می شود.

این پژوهشگر ضمن تحلیل فیلم "سعادت آباد" به کارگردانی "مازیار میری" بیان کرد: این فیلم با بازنمایی ارزش های خانواده مدرن تهرانی، دو قطب را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد، قطب اول شخصیت "علی" است که ارزش هایی مانند حلال و حرام، صداقت، تعهد به خانواده، اعتدال معاش، فرزندآوری، و عدم اختلاط زن و مرد برای او اهمیت دارند و قطب دوم یعنی الباقی شخصیت ها با عدم تقید به دین، به اموری مانند شراب خواری، اختلاط روابط، فردگرایی، تقدم کار زن به فرزندآوری و عدم تبعیت از مرد، می پردازند.

اولیایی در توضیح مساله حضور زنان به صورت اقتضایی در جامعه، بیان کرد: در روند عادی یک جامعه، همیشه بخشی از زنان به واسطه استعدادهای ویژه یا نیازهای مالی و یا بر حسب شرایط وارد جامعه می شوند. اما در سبک زندگی مدرن، زن تشویق و ترغیب به حضور در جامعه و کار خارج از خانه می شود و حضور بیرونی او در جامعه اصالت دارد.

وی با اشاره به اصطلاح "استانداردهای اجباری" که توسط جامعه شناس معروف "آنتونی گیدنز" مطرح شده است، گفت: به نظر می رسد کار زنان در جامعه غربی نوعی "استاندارد اجباری" است و خانم ها در یک فشار اجتماعی ناشی از گروههای مرجع و تبلیغات روانه بازار کار می شوند، در حالی که این شرایط باعث کاهش آرامش و فراغت بال خانم ها و تضعیف روحی و جسمی می شود و گاهی منجر به سوءاستفاده های مالی و جنسی از آن ها در محل کار نیز می شود.

این پژوهشگر مصرف گرایی را از دیگر آسیب های کار خارج از خانه بانوان دانست و افزود: در دنیای غرب در آمد زن و شوهر یکسان به کارگرفته می شود اما در جامعه ایرانی به واسطه ی وجود برخی سنت ها، خانم ها تامین نیازهای اصلی را وظیفه آقایان می دانند و به همین دلیل درآمد خود را صرف تجمل گرایی و مصرف گرایی می کنند.

اولیایی با تعریف از نظام نشانه شناختی فیلم سعادت آباد، اظهار داشت: برخی فیلم ها ممکن است دو قطب متعارض و آسیب های آن ها را در فیلم مطرح کنند و در نهایت قضاوت را به مخاطب بسپارند، اما پیشرفت های زبان شناختی و نشانه شناختی منجر می شود که نحوه نفوذ و دخالت کارگردان در پذیرش یا رد یک نوع سبک زندگی را دریابیم. این فرایند با رجوع به نظام نشانه ای فیلم و نوع روایت قابل شناخت است.

این کارشناس و پژوهشگر با ارائه تعریفی از روایت، بیان کرد: ما در روایت شناسی، یک بخش با عنوان پاره آغازین داریم و سپس نیروی تخریب کننده به عنوان پاره ای دیگر و در نهایت نیروی سامان دهنده و پاره نهایی. در فیلم سعادت آباد، مهمانی بخش آغازین است، دعواهایی که به خاطر پنهان کاری لاله از همسرش و سقط جنین صورت می گیرد بخش تخریب کننده فیلم هستند، اما در ادامه هیچ نیروی سامان دهنده ای وجود ندارد و روایت رها می شود.

اولیایی رواج این الگوی روایی در سینمای ایران را زنگ خطر دیگری برای سیاستگذاران فرهنگی و سینمایی دانست و افزود: در چنین الگوهایی مانند فیلم های "جدایی نادر از سیمین"، "درباره الی"، "زندگی خصوصی آقا و خانم م" و "زندگی مشترک آقا و خانم محمودی" که معمولا در حوزه خانواده است مخاطب به یاس و سرخوردگی کشیده می شود و تحول مثبت ایجاد نمی شود و این برای فرهنگ جامعه سازنده و مطلوب نیست.

اولیایی فرهنگ ایرانی و اسلامی را با یکدیگر ممزوج دانست و افزود: گاهی در سینمای ایران به سمتی می رویم که دیگر حتی تصویر سنتی مادر در فیلم علی حاتمی را نیز از ذهن مخاطب حذف می کنیم، فرهنگ اصیل دیگر بازتولید نمی شود و مخاطب انس ذهنی لازم با فرهنگ ایرانی اسلامی را به دست نمی آورد و به جایی می رسیم که دیگر در تخیل یک ایرانی اثری از یک فرهنگ اصیل باقی نمی ماند.

وی در بخشی دیگر از این نشست با اشاره به فیلم "من مادر هستم" به کارگردانی "فریدون جیرانی" بیان کرد: به عنوان مثال آقای جیرانی در این فیلم آسیب های موضوعی نظیر اختلاط زن و مرد را به خوبی بیان کرده است اما در نهایت چون سرنخ احساس مخاطب را به سمتی چون قصاص می برد ، دیگر بخش اول، اثر گذاری خود را که همان آسیب اختلاط زن و مرد است از دست می دهد.

او با انتقاد از ممیزی بدون آگاهی بیان کرد: با حذف بخش کوتاهی از فیلم، لایه های پنهان آن تغییر نمی کند و سیاست گذارهای فرهنگی هنری ما باید به نظام های نشانه شناسی حتما توجه داشته باشند.

در پایان نشست سید احد میکائیل زاده،دبیر باشگاه فیلم شهر، با بیان اختلاف ماهوی در تعریف از زندگی در فرهنگ غرب و نظام دینی گفت: جهان بینی مادی غربی بر این اساس شکل می گیرد که تمام هستی در جهان مادی خلاصه می‌شود، ولی در جهان‌بینی الهی اعتقاد به خداوند یگانه، اعتقاد به معاد و زندگی ابدی و اعتقاد به بعثت پیامبران از شاخص های معرفتی فرهنگی دینی است.

انتهای پیام