همایش سیمرغ سیاست برگزار شد

همایش سیمرغ سیاست، بازتعریف ارزش‌ها در سینمای سیاسی و اجتماعی ایران عصر دیروز(پنجشنبه) با سخنرانی مصطفی مهرآیین، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، ابوالفضل جلیلی فیلمساز و منتقد سینما و ابراهیم اصغرزاده کارشناس و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در کانون انصار تهران به همت سازمان دانشجویی حزب اسلامی کار برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در ابتدای این همایش، امیرحسین خازه، رئیس سازمان دانشجویی حزب اسلامی کار، با اشاره به ضرورت و اهداف این همایش اظهار داشت: سال گذشته همایش‌های مختلفی با موضوعات سیاسی در سازمان دانشجویی برگزار شد اما امروز می‌خواهیم فضا را به سمت سینما و هنر عوض کنیم به دلیل علاقه ای که به این حوزه داریم.

خازه تشریح کرد: جذبه این حوزه اینقدر زیاد است که نمی‌شود از آن غافل شد. قدرت‌های بزرگ همچون سینمای هالیوود از این جریان استفاده می‌کنند.

در ادامه، مصطفی مهرآیین جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، با طرح این سوال که سینما و زبان چگونه اعمال قدرت می‌کنند، اظهار داشت: سینما می‌تواند از جنس قدرت باشد و زبان همه هستی و جایگاه وجود است.

وی افزود: تعریف از زبان بیش از هر چیز دنیایی از معناست.

مهرآیین با بیان این نکته از باختین که واژه‌ها تاریخ دارند و انباشته از معانی هستند، گفت: زبان چند صداست و باختین در اوج استبداد استالین گفت اگر در همه جا استبداد باشد در واژه و زبان نیست.

مهرآیین تاکید کرد: بنابراین دنیای سینما و هنر چند صدایی است. زبان هویت می‌سازد و ارتباط بین واژه‌ها را ممکن می‌‎سازد. همین که برخی واژه‌ها را مثبت می‌دانیم و برخی را منفی می‌دانیم به این معناست که زبان سیاسی است و سیاست تا زمانی که به زبان تبدیل نشود وجود ندارد.

این استاد دانشگاه در ادامه صحبت خود به فیلم آژانس شیشه‌ای اشاره کرد و گفت: آژانس شیشه‌ای نشان ‌داد نصف جان ما را دشمن گرفت و نصف دیگر آن را جامعه. نصف جان ما را جنگ گرفت و نصف دیگر را خودمان چرا که در پایان فرد جانباز در مرزهای کشور شهید شد. مهرآیین در خصوص سانسور اظهار کرد: سینما قبل از خلق شدن سانسور شده است. فانتزی یکی از کارهایی است که سینمای ما برای ذهن‌های ما انجام می‌دهد.

مهرآیین با بیان این نکته تشریح کرد: فانتزی خیال یکدست‌سازی جهان است و نظام سیاسی یکی از بزرگترین فانتزی‌سازی‌های نظام‌هاست.

در ادامه این برنامه، ابوالفضل جلیلی، فیلسماز و منتقد سینما با بیان این نکته که 15 فیلم ساخته‌ی او ممنوع‌النمایش هستند، گفت: از آنجایی که فیلم‌های من در جشنواره‌ها و فستیوال‌های خارجی به نمایش درمی‌آید و جوایز زیادی نیز کسب کرده است مسئولان مرا وطن‌فروش می‌دانند! اما من برای هر کدام از این جوایز پرچم جمهوری اسلامی ایران را بالا برده‌ام.

ایشان در ادامه به ماجرای ساخت فیلم جدید خود در دولت یازدهم اشاره کرد و گفت: بعد از اینکه درطول هشت سال دولت احمدی‌نژاد نتوانسته مجوز ساخت هیچ فیلمی را بگیرد در دولت روحانی قرار شد 200 میلیون تومان برای ساخت فیلمی با نام «مسیر معکوس» به من داده شود که هنوز بعد از گذشت یک سال این پول به من نداده‌اند.

این فیلمساز به ماجرای فیلم رقص خاک خود که فیلمی عارفانه بود اشاره کرد و گفت: از 6 سالگی به دنبال عرفان بودم و مرادم علامه طباطبایی بود.

جلیلی خود را یک آنارشیست مطلق نامید و افزود: روزی کسی به من گفت تو آنارشیستی و من که نمی‌دانستم معنی آن چیست به دنبال یافتن معنی آن رفتم و بعد که متوجه معنی آن شدم گفتم بله من یک آنارشیست مطلقم.

جلیلی با تاکید بر این نکته که من می‌توانم بازی بگیرم و تصویرسازی خیلی خوبی دارم افزود: می‌توانم در ایران درس دهم اما نمی‎‌گذارند این کار را هم انجام دهم.

وی با انتقاد از تلویزیون اظهار کرد: مزخرف‌ترین فیلم‌ها در تلویزیون ساخته می‌شود و برای اینکه مردم ماهواره نبینند هر کاری می‌کنند. جلیلی در پایان با انتقاد از سانسور و کسانی که سانسور می‌کنند بیان داشت: آنهایی که سانسور می‌کنند ایمان ندارند. ما باید به آزادی بپردازیم و برسیم و بدانیم آزادی داستان نیست بلکه باید خودمان بخواهیم.

سخنران پایانی این همایش ابراهیم اصغرزاده، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب بود، اظهار داشت: می‌خواهم از آخر صحبت‌های آقای جلیلی یعنی آزادی شروع کنم و بگویم آزادی بنیادی‌ترین حقی است که برای بشر متصور است. من جزو دانشجویانی بودم که دکتر شریعتی را بسیار دوست داشتیم و نسبت به سینما و هنر هم علاقه‌مند بودیم.

اصغرزاده افزود: تاثیری که سینمای اجتماعی روی نسل ما گذاشت فوق‌العاده زیاد بود.

وی صحبت خود را با طرح این پرسش ادامه داد: که آیا سینما باید بازتاب آن چیزی باشد که در جامعه می‌گذرد و باید کاری کند که جامعه را به سمت و سویی بکشاند؟

این فعال اصلاح‌طلب تغییر ساختارهای تاریخی را کند دانست و گفت: وقتی موج نویی راه افتاد و کارگردانان وارد سینما شدند جامعه سینما به آن واکنش مثبت نشان نداد چون قشر مذهبی به علت فیلم‌های برهنه‌ای که اکران می‌شد به سینما نمی‌رفت. از طرفی وقتی فیلم قیصر ساخته شد جامعه روشنفکری آن را پس زد اما جامعه واکنش مثبت نشان داد. روشنفکران بر آن شدند که این فیلم ضد سیستم و آنارشیست است ولی مردم این تفسیر را نداشتند.

وی تاکید کرد: سینما یک مدرنیته بود که از خارج وارد جامعه ما شده بود اما سینمادارن ما سنتی‌ترین مسائل را وارد این ابزار مدرن کردند. عینکی که ما با آن فیلم‌ها را می‌دیدیم برای تغییر رژیم قبلی بود و نوعی ایده‌آلیسم به حساب می‌آمد. یعنی یک دید دوگانه یعنی خوب و بد، دیو و دلبر، پسران شیطان و پسر خدا بر جنبش چریکی و انقلاب حاکم بود.

اصغرزاده با اشاره به اسم همایش بیان کرد: سیمرغ سیاست را به کسی تقدیم می‌کنم که دلش برای سینما می‌سوخت و واقعاً برای این صنعت کار کرد. وقتی ایشان وزیر ارشاد شد بارها بحث این پیش آمد که نسبت به سینمای ایران چه کاری می‌توان کرد و ایشان از سینمای آزاد و سینمای ایرانی دفاع کرد. این سیمرغ را نه به خاطر جریان اصلاحات و نه بخاطر دوران رئیس جمهوری بلکه برای کاری که او برای سینما کرد و به خاطر دلسوزی مجبور به استعفا شد به سید محمد خاتمی تقدیم می‌کنم. خاتمی شجاعانه از سینمای ملی و ایرانی دفاع کرد و گفت باید از این سینما دفاع کنیم و خاتمی به خاطر همین دفاع از این سینما استعفا داد.

این فعال سیاسی ادامه داد: شاید در انقلاب 120 سالن سینما به آتش کشیده شد اما برای آن فیلم‌هایی بود که در سینماها قبل از انقلاب اکران می‌شد.

اصغرزاده تصریح کرد: آن چیزی که همزمان با مشروطه متولد شد می‌خواست مسائل مردم را مطرح کند و اجتماعی باشد. سینماگران ابراز نظر می‌کنند و تاثیرگذار هستند. چه بخواهیم چه نخواهیم تمام حوزه‌های ما در جامعه سیاسی می‌شوند زیرا جامعه ما جامعه ایدئولوژیکی است.

اصغرزاده حاصل اتفاقی که بعد از انقلاب افتاد را تقویت نگاه توطئه دانست و افزود: اگر برخلاف کلیشه حرف بزنیم متهم به جاسوسی و وطن فروشی می‌شویم و این باعث خودسانسوری فیلم‌ها می‌شود.

وی ادامه داد: سازمان صداوسیما در مقابل سینما و سینماگران قرار گرفت و اجازه نداد خارج از مثلث نظارت، حمایت و کنترل کسی فیلم بسازد. اما این پایان راه نیست. به نظر می‌آید آینده جامعه تحول‌خواه ایران آبستن حوادثی است که مهم‌ترین آن درباره سینماست؛ به طوری که برداشت متعارف و عرفی‌تری را به جهان نشان خواهد داد.

اصغرزاده در پایان با ذکر این نکته که سینما تنوع و تکثر را به رسمیت می‌شناسد، افزود: سینمای سیاست در آینده ژانر خواهد شد و خود را جا خواهد داد.