اهمیت سفر منطقه یی روحانی

این گزارش نگاهی به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز چهارشنبه 19 شهریور 1393 خورشیدی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.



*** اهمیت سفر منطقه یی روحانی

روزنامه ی «آرمان» در یادداشتی با عنوان «سفر روحانی و تحولات منطقه» نوشت: رئیس جمهور کشورمان امروز در اجلاس شانگهای حضور خواهد یافت. این اجلاس با توجه به حضور کشورهای قدرتمند و صاحبنظر منطقه تاثیر بسزایی در آینده دیپلماتیک ایران و مشخصا سیاست خارجه ایران در قبال شرق خواهد داشت. حضور کشورهایی نظیر چین و روسیه بر اساس مواضعی که تاکنون نسبت به ایران در روند مذاکرات هسته ای کشورمان با گروه 1+5 و علاوه بر آن سایر تحولات بین المللی گرفته اند یک امتیاز برجسته و مثبت برای ایران در این نشست خواهد بود. لذا با توجه به تغییر روند دیپلماسی ایران و از سوی دیگر تمایل و همصدایی نسبی اعضای این اجلاس مهم آسیایی می توان به نتایج آن در رابطه با ایران امیدوار بود.

آرمان افزود: نکته ای که ممکن است در قالب این سفر مورد توجه برخی صاحبنظران قرار بگیرد رقابت غرب و مشخصا آمریکا با روسیه بر اثر قرابت با جمهوری اسلامی ایران است. درواقع برخی از صاحبنظران داخلی و البته خارجی ممکن است ایران را بر سر یک دو راهی توافق با آمریکا یا روسیه قلمداد کنند که باید آن را به دور از واقعیت خواند؛ چراکه ایران نباید وابسته به سمت و سویی باشد و اساسا انقلاب اسلامی تاکنون سعی داشته تا وابسته به غرب یا شرق نباشد.

در همین حال روزنامه ی «اعتماد» در گزارشی با عنوان «اینجا، همه به فکر اقتصاد هستند» به بررسی سفر روحانی به قزاقستان پرداخت.

به گزارش این روزنامه، اطلسی های آستانه در سرمایی که در دمای 11 درجه بالای صفر انتظار نمی رود، از هیات عالی رتبه ایرانی به ریاست حسن روحانی، رییس جمهوری ایران استقبال زیبایی داشتند. آستانه را می توان زیبای دلربای آسیای مرکزی دانست. جایی که مورد توجه بسیار بازیگران فرا منطقه یی و بین المللی نیز است و سبب شده قزاقستان در کانون توجه ایرانیان قرار گیرد و در دهه اخیر شاهد مناسبات این کشور و ایران با توازن مثبتی باشیم. فراموش نباید کرد، قزاقستان به دلیل موقعیت ژئواکونومیک و استراتژیک خود در آسیای مرکزی و در حاشیه دریای خزر بسیار مورد توجه کشورهای غربی هم هست و این موضوع موجب کاهش فرصت در قزاقستان برای کشورهای شرقی به استثنای چین و روسیه می شود.

اعتماد افزود: باید اعتراف کرد که مساله هسته یی ایران با غرب، سطح روابط ایران و قزاقستان را مانند بسیاری از کشورهای دیگر محدودتر از پتانسیل موجود در روابط دو کشور نگه داشته است و به نظر می رسد همه روابط کنونی نیز بر اساس حسن همجواری بوده است. این موضوعی است که می شد در پرسش خبرنگار تلویزیون ملی قزاقستان از رییس جمهوری ایران در کنفرانس مطبوعاتی نیز متوجه شد. با آنکه نورسلطان نظربایف، رییس جمهوری قزاقستان به نقش مثبت این کشور در مذاکرات هسته یی ایران با 1+5 اشاره داشت اما به صراحت امضای توافق هسته یی ایران با گروه 1+5 و در نتیجه لغو تحریم ها علیه ایران را عاملی در توسعه روابط تهران و آستانه دانست.

به نوشته ی این روزنامه، با وجود این باید گفت انگار آسمان ابری امروز آستانه نوید دیگری در روابط ایران و قزاقستان می دهد. قزاقستان را می توان یکی از بازارهای بزرگ برای محصولات کشاورزی و مواد غذایی ایران دانست. شاید با گسترش برنامه نوسازی و مدرن سازی نوع بسته بندی مواد غذایی ایرانی با هدف افزایش صادرات مواد غذایی به روسیه، بازار ایران در قزاقستان هم گسترش یابد. ایران با داشتن تنوع آب و هوایی و زمین های حاصلخیز کشاورزی می تواند یک تامین کننده بزرگ محصولات کشاورزی به منطقه باشد.



*** دولت پنجم در عراق

نمایندگان پارلمان عراق شامگاه دوشنبه 17 شهریور به 23 وزیر پیشنهادی «حیدر العبادی» نخست وزیر تازه ی این کشور، رای اعتماد دادند و بدین ترتیب پنجمین دولت عراق پس از سقوط رژیم «صدام حسین» آغاز به کار کرد. از نگاه بسیاری از تحلیلگران تشکیل دولت عراق می تواند تاثیر مثبتی بر شرایط امنیتی این کشور داشته باشد.

در همین زمینه روزنامه ی آرمان در یادداشتی با عنوان «وحدت سیاسی بی سابقه در عراق» نوشت: اتفاقی که در عراق افتاد به گونه ای کم سابقه شکل گرفت به صورتیکه نخبگان و فعالان سیاسی با نظرات و دیدگاه ها و جبهه گیری های مختلف در کنار هم قرار گرفته اند. امروز این موضوع نشان دهنده رسیدن به یک بلوغ سیاسی در بین رجل سیاسی عراق است. در شرایطی بحرانی که عراق در آن قرار دارد بهترین نوع وحدت سیاسی به این شکل می توانست باشد.

آرمان افزود: دولت عراق باید در حوزه بسیج منابع و نیروها این ائتلاف و وحدتی که بین نخبگان سیاسی شکل گرفته است را هم در بدنه دولت از نظر امنیتی، نظامی و جمعیتی به نحوی که مردم را هم برای حل مشکلات کشور عراق با خود همراه کنند، جاری و ساری سازد. در سیاست خارجی نیز دولت باید این امکان را که عراق دوباره به یک منطقه اشغالی تبدیل شود، منتفی سازد.

«بازگشت آرامش و انسجام به عراق» نیز عنوان یادداشت ستون «اول دفتر» روزنامه ی «ایران» در همین ارتباط است.

در این یادداشت آمده است: بعد از هفته ها چانه زنی بین فراکسیون های سیاسی نهایتاً پارلمان این کشور به تمامی وزرای پیشنهادی دولت حیدر العبادی رأی اعتماد داد. بدون تردید علت تأخیر در انتخاب مدیران این وزارتخانه ها به نقش مهم و اساسی آنها در تأمین امنیت و ثبات در جامعه امنیتی عراق برمی گردد. گروه تروریستی داعش با استفاده از نیروهای بازمانده دولت بعثی و البته حمایت های پنهان و آشکار دولت های غربی و عربی، عراق را به میدانگاه نبرد ایدئولوژیک تبدیل کرد. از این رو مسلماً باید کسی بر کرسی های این وزارتخانه ها بنشیند که دارای چهره ای مردمی، معتدل، مقتدر، باتجربه و جهادی باشد.

به نوشته ی ایران، امروزه جامعه عراق با توجه به وفاق و همدلی که میان فراکسیون های سیاسی و دولت ایجاد شده، در حال بازیابی و تقویت ثبات و امنیت ملی خود است. اتفاق مبارک دیروز به نوعی بار دیگر نشان داد که جامعه عراق ضمن پایبندی به قانون اساسی، مصالح ملی را بر مصالح حزبی ترجیح می دهد.

روزنامه ی «شرق» نیز در سرمقاله ی خود با عنوان «درمان واگرایی» به بررسی تحولات عراق پرداخت و نوشت: آنچه در عراق اتفاق افتاد، واگرایی در میان جامعه سیاسی عراق بود که متاسفانه به واگرایی اجتماعی تبدیل شده و محصول آن پدیدآمدن جریان افراطی، تروریستی و ارتجاعی ای بود که با عنوان «داعش» مطرح شد.

این روزنامه افزود: در حقیقت افراط گرایی توانست از شکاف هایی که در جامعه سیاسی و به تبع آن در سطح اجتماعی عراق ایجاد شده، نهایت بهره را ببرد و حرکتی خطرناک را بر عراق و منطقه تحمیل کند.

در ادامه آمده است: در یادداشت های گذشته در «شرق» تاکید کردم باید از همان نقطه ای که «ضربه» وارد شد، بازسازی آغاز شود. پایان بن بست سیاسی عراق با معرفی حیدر عبادی و سپس به نتیجه رسیدن جریان های سیاسی قدرت بر سر ترکیب کابینه وحدت ملی، گام با اهمیت دیگری در برون رفت از بحران اخیر است. در واقع رهبران عالی عراق و مشاوران منطقه ای و بین المللی که در چینش کابینه جدید نقش داشتند دقت بسیار بالایی را به خرج داده اند و تلاش کرده اند تمامی چهره ها و ظرفیت های ملی و مدعیان حضور در قدرت، در وزارتخانه ها و سمت های مختلف کابینه حضور داشته باشند.

«دولت جدید عراق و چالش های پیش رو» نیز عنوان یادداشت روزنامه ی «اطلاعات» در ارتباط با تحولات عراق است.

دراین یادداشت آمده است: دو روزنه امید، یکی ارتقای وحدت ملی و کم رنگ شدن اختلاف های درونی طایفه ای و مذهبی و دوم، ادامه سریعتر موفقیت های نظامی در سرکوب داعش، انتظار مثبتی است که بسیاری از محافل سیاسی درباره آینده نزدیک عراق پیش بینی می کنند. نخست وزیر جدید عراق واقعیت های کشور بحران زده اش را می شناسد و سعی دارد تا بستر آشفته سیاسی در عراق را تعدیل کند. به نظر می رسد امنیت ملی اولین اولویت و دستور کار نخست وزیر و دولت جدید عراق است.

به نوشته ی این روزنامه، عراق وارد مرحله نوینی شده است که فعلاً با معرفی دولت جدید، بستر حل مشکلات و بحران برای آن فراهم آمده است. در آینده نزدیک داعش حملات خود را تشدید خواهد کرد و راهی جز این ندارد. داعش اکنون هم با کردهای عراقی و هم با شیعه و سنی ها وارد جنگ شده است. عراق کشور طایفه ها و عشیره ها است. با تشکیل دولت مرکزی که «وحدت ملی» شعار آن شده است، همه طوایف و اقوام در جبهه ای گسترده در مقابله با داعش قرار گرفته اند.

روزنامه ی «جام جم» هم در ستون «دیدار اول» خود یادداشتی را با عنوان «عراق، دولت ملی برای اهداف ملی» منتشر کرد.

جام جم در این یادداشت نوشت: وحدت در عین تکثر؛ بهترین عبارت برای توصیف سیاستمداران این روزهای عراق است. در حالی که از یک سو امنیت ملی عراق با فعالیت گروه تروریستی داعش به مخاطره افتاده است و از سوی دیگر برخی از سیاستمدارانِ چکمه پوش آمریکایی از قبیل جو بایدن، غزل تجزیه عراق را سر می دهند؛ گروه های سیاسی و کانون های قدرت در عراق، اعم از کرد و سنی و شیعه با هدف حفظ یکپارچگی عراق واحد، طناب کشی گذشته را رها کردند و با تقسیمِ متوازن و متناسب قدرت در دولت جدید به جهانیان نشان دادند، تمامیت ارضی و یکپارچگی عراق، خط قرمز همه گروه های سیاسی در کشور عراق است.



*** به یاد آیت الله «سید محمود طالقانی»

روزنامه های امروز به مناسبت سالروز وفات آیت الله سید محمود طالقانی از یاران امام راحل و از پیشتازان عرصه ی انقلاب اسلامی ایران، یادداشت هایی را منتشر کردند.

روزنامه ی شرق در یادداشتی با عنوان «سلوک طالقانی» در ستون «حرف اول» خود نوشت: شهریور 1358 هنگامه عروج بزرگمردی است که مشتاقان فراوانی دارد و حسرت نبودنش را نه تنها همسالانش، بلکه جوانان کنونی این سرزمین نیز احساس می کنند. محبوبیتش در میان همسالانش طبیعی است، اما احساس وابستگی به شخصیت او برای جوانان ایران، دلیل دیگری دارد. انقلاب اسلامی و وضعیتش در جهان معاصر، نگاه جوانان ایرانی به دین و سیاست را بسیار عمیق تر کرده است. این ژرفا را می توان از نقد آنها بر مکاتب مختلف لیبرالیسم، سوسیالیسم، اسلام سیاسی، فمینیسم و... که در نشریات مکتوب و مجازی نگاشته می شود، درک کرد.

در ادامه با اشاره به آثار و سخنرانی های آیت الله طاقانی آمده است: استادان، دانشجویان و فضلایی که این کتاب ها را خوانده و سخنرانی های او را گوش داده اند، مطالب و نکته های دقیقی فرا گرفته اند. آنها فقط پیرو محض افکار مرحوم طالقانی نیستند، بلکه نقدهایی را نیز بر اندیشه ایشان وارد می دانند و بخشی هایی از آن را نیز نپذیرفته اند. اما با این حال، با تمام وجود شیدایی عجیبی نسبت به او دارند. رمز این شیدایی را باید در سیره عملی و سلوک رفتاری ایشان یافت. مرحوم طالقانی؛ علاوه بر دانستن اخلاق اسلامی و تسلط بر فرمایشات معصومین، عمری را در تحقق این فرمایشات در خویشتن خویش سپری کرده بود.

روزنامه ی ایران هم در یادداشتی با عنوان «طالقانی مردی از تبار صالحان» نوشت: انقلاب های اجتماعی اغلب سر از ملودی های سنگین، زمخت، کوبنده، احساسی و تهی از عواطف انسانی برکشیده و بار احساسی سنگین آن بر بار عاطفی اش چیره بود ه است. اینجاست که منش، متانت، استواری و رفعت شخصیت مرحوم آیت الله طالقانی انسان را شگفت زده می کند.

به نوشته ی ایران انسانی که با قامتی استوار چونان سربازی دلیر در صف مقدم انقلاب در سنگر انقلابیون ایستاده است و طوفان خشم و خروش توده های به پاخاسته را می بیند و شعله های آتش و آشوب کوره های داغ انقلاب را می زیید و تیغ های آهخته و آماده انتقام و تیرهای سهم خواهی های نهاده درکمان جناح ها وگروه ها را با دقت و مراقبت رصد می کند و نفخه اتفاق با نفس گرم خویش در جان ها می دهد و آب رحمت و بردباری بر شعله های داغ تعصب و تنگ نظری می ریزد و خاطیان را به توبه فرا می خواند و خائنان را از خیانت به انقلاب برحذر می دارد و تائبان را صلای خدمت به ملت می دهد و امام و ناخدای انقلاب راستی سخن و نفس گرمش و برنده و نافذ و تأثیرگذارش را چونان تیغ مالک اشتر و صراحت گفتار و صداقت و صحت رفتار و سلامت و استواری شخصیت و منش مسلمانی اش را چونان ابوذر زمان تعبیر، تشبیه و توصیف می کند و دست های پر رأفت و عطوف و محبتی را که به سوی ملت گشوده بوده و همه را در آغوش گرم خویش می پذیرفت چونان پدری مهربان برای ملت می ستاید و مجال نمی دهد تا اهل نفاق به نام خویش بربایند و مصادره اش کنند.

«آیت الله سید محمود طالقانی؛ سرآمد پرهیزکاران و ابوذر زمان» نیز عنوان گزارش روزنامه ی «جمهوری اسلامی» به مناسبت سالگرد رحلت این روحانی بزرگوار بود.

در این گزارش به گفت و گو با اهالی طالقان پرداخته شده و به نقل از برخی از زنان و مردان این شهر که مرحوم آیت الله طالقانی را از نزدیک می شناختند، در توصیف شخصیت این روحانی برجسته آمده است: *مردی که که پیشانیش مشرق آفتاب بهاری بود. مردی که خروش بیداریش خواب رنگین همه خواب آلودگان را آشفته ساخت. مردی که برق نگاهش بارقه امید در دل همه ناامیدان افکند و رعد صدایش پشت همه دشمنان خدا را لرزاند. در هر صورت هر چند از این مرد سخن گفتن آسان نیست مثل نابینایی است که از خورشید بگوید.

* آقا نسبت به کشاورزان علاقه خاصی داشت و همیشه در امر کشاورزی تشویق می کردند. زمانی که در روستا با کمبود آب برای کشاورزی روبرو شدند صبح زود با کشاورزان به چشمه رفته و دو رکعت نماز خواندند و الحمدلله ضمن اینکه آب چشمه زیاد شد بعد از آن هم کمبود نداشتند.

* آن بزرگ مرد همیشه به دردل مردم گوش می کرد و هر کاری که از دستش بر می آمد، انجام می داد. خیلی خودمانی بود ابداً به ظاهر معلوم نبود که شخصیت بزرگی است





*** نگاهی به روند مذاکرات هسته یی

با نزدیک شدن به زمان دور تازه ی گفت و گوهای هسته یی در نیویورک که بسیاری از کاشناسان آن را حساس و سرنوشت ساز توصیف می کنند، روزنامه ها، یادداشت ها و مطالبی را در این زمینه منتشر می کنند.

«روح توافقنامه ژنو!» عنوان «یادداشت روزنامه ی «کیهان» در این ارتباط است. در این یادداشت که با نگاهی بدبینانه به گفت و گوها نگریسته شده، آمده است: نزدیک شدن به زمان مذاکرات جدید هسته ای در نیویورک، رفت و آمدهای دیپلماتیک مقامات کشورمان، یک سال مذاکره جدی و مستمر بین ایران و 5+1 و مهمتر از همه رفتارهای مقامات غربی و به ویژه آمریکایی ها در مواجهه با یک سال اعتمادسازی کامل مسئولان کشورمان، افزون بر انتظار عمومی برای رسیدن این ماراتن نفسگیر به خط پایان، تردیدهای قابل توجهی را در ناظران و کارشناسان و مردم پدید آورده است که آیا ادامه این روند، فرجامی درخور این همه هزینه و سرمایه گذاری خواهد داشت؟ و آیا در پس صرف بخش مهم و حیاتی انرژی دولت در دیپلماسی، دستاوردی شایسته و متناسب به دست خواهد آمد؟!

«آینده مذاکرات؛ دور مدیریت شگفتی سازها» نیز عنوان یادداشت روزنامه ی آفتاب یزد به قلم «مهدی مطهر نیا» کارشناس امور بین الملل است که در آن بر خلاف گزارش روزنامه ی کیهان با نگاهی مثبت به روند گفت و گوهای هسته یی ایران و 1+5 آمده است: آنچه هم اکنون شاهد آن هستیم این است که جمهوری اسلامی ایران و 1+5 در استمرار توافقات دور اول که به ژنو 3 مشهور شد تلاش کردند تا پیش زمینه نگارش یک توافق نامه را تحت عنوان طرح جامع هسته ای پشت سر بگذارند. ایران و 1+5 هم اکنون یک متن نوشته شده دارند که اگر چه پرانتزهایی در ان وجود دارد اما نمایانگر تلاش جمهوری اسلامی با 1+5 برای رسیدن به یک توافق نامه ی مکتوب در جهت استمرار غنی سازی اورانیوم و از سوی دیگر بالا بردن سطح اعتمادافزایی ایران در قالب توافقات انجام شده در این مذاکرات است.

به نوشته ی آفتاب یزد، مذاکرات آینده مذاکرات پایانی و ایستگاه های نهایی رسیدن به یک طرح جامع هسته ای است که می تواند نه تنها در مورد پرونده هسته ای ایران که در ارتباط با دیگر پرونده های موجود منطقه ای و بین المللی تاثیر بسزای نظری و عملیاتی بر جای بگذارد. به این معنا که اساسا از یک سو ما شاهد ایجاد فضایی مثبت در زمینه حل و فصل پرونده هسته ای هستیم و از منظر نظری این مذاکرات می تواند الگوی عملیاتی برای حل و فصل بحران های دیگر منطقه از طریق مذاکرات و الگوگیری از این مذاکرات باشد و از طرف دیگر ما شاهد تاثیر و تاثر متقابل حل و فصل احتمالی پرونده هسته ای در پرونده های منطقه ای در خاورمیانه و تاثیر گذاری آنها بر نظم آینده جهانی می تواند باشد. لذا از این منظر مذاکرات آینده بسیار حساس نه تنها برای ایران و 1+5 بلکه برای گستره منطقه ای و بین المللی خواهد بود.

*گروه پژوهش های خبری

پژوهشم**9282**2054