رشاد با گلایه از اوقاف: چرا اوقاف در خدمت حوزه‌های علمیه نیست؟

رئیس شورای حوزه‌های علمیهٔ استان تهران از آغاز سال تحصیلی حوزه‌های علمیه استان تهران با حضور آیت‌الله مکارم‌شیرازی و تجمع 14 هزاری طلاب تهران در تاریخ 12 شهریور خبر داد.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، آیت‌الله علی‌اکبر رشاد در نشست خبری آغاز سال تحصیلی حوزه‌های علمیه استان تهران اظهار کرد: امسال سخنران آیین افتتاح سال تحصیلی حوزه‌های علمیه آیت‌الله مکارم شیرازی هستند که این مراسم در مصلای امام خمینی (ره) و با حضور 14 هزار از طلاب سطح شهر تهران و همچنین روحانیون مشغول در دستگاه‌های اجرایی برگزار می‌شود.

وی با بیان این‌که «تجمع حاضر باعث هویت حوزه‌های استان تهران خواهد شد» گفت: مراسمی که برای اولین سال در تهران برگزار شد مردم را شگفت‌زده کرد. این برنامه نیز برای احیای هویت حوزه‌های علمیه تهران است و همچنین می‌توان آن را یک تجمع معنوی دانست.

رشاد در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اهمیت تاریخی حوزه‌های علمیه‌ شیعه گفت: حوزه‌ی علمیه خاص شیعه شاید در سطح جهان از کهن‌ترین دستگاه‌های علمی قلمداد شود ما در هیچ جای جهان دستگاه و سازمان علمی که پیشینیه‌ای هزارساله داشته باشد سراغ نداریم. زمانی حوزه‌های علمیه تنها سازمان آموزشی در ایران محسوب می‌شدند تا این که نظام جدید وارد شد.

رئیس شورای حوزه‌های علمیهٔ استان تهران در ادامه حوزه‌های علمیه را رکن عالی تعلیم و تربیت در حوزه‌ی دین دانست و با اشاره به خدمات حوزه گفت: حوزه‌های علمیه خدماتی بی‌بدیل در طی قرون ارائه داده‌اند که از هیچ دستگاهی بر نمی‌آمد. این حوزه‌ها بودند که علوم را در جهان اسلام تولید می‌کردند از منطق و فلسفه تا ادبیات عرب و فارسی، طب و معماری، ریاضی و غیره همه در حوزه‌های علمیه متمرکز بودند و نیازهای جامعه را در همه‌ی علوم فراهم می‌کردند.

وی با اشاره به این‌که «در حوزه‌ی دیانت مردم تنها دستگاهی که تامین کننده نیازهای دینی آنهاست حوزه‌های علمیه است» افزود: حوزه‌های علمیه علاوه بر مسئولیت‌هایی که در تامین نیازهای دینی مردم بر عهده داشتند در زمینه‌ی استقلال و امنیت کشورهای اسلامی خصوصا ایران نقش داشته‌اند. هر گاه جامعه‌ی ما به خطر افتاده این عالمان حوزه بودند که شخصا در میدان جهاد حاضر می‌شدند و به تعبیر امام لباس جندی می‌پوشیدند و با فتوای آنها همه‌ی اقشار به پا می‌خاستند و حرکت می‌کردند. گاهی برخی از علمای ما دو سه سال در جبهه مستقر بودند ما کتب فقهی، فکری و تفسیری متعددی داریم که علما آنها را در جبهه‌ها نوشته‌اند.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نقش روحانیت در جبهه‌های جنگ گفت: شهدای روحانیت در بین اصناف مختلف 20 برابر دیگر اصناف است و فرزندان شهید روحانیون 4 برابر فرزندان شهید دیگر اصناف است. به طور مثال ما مدرسه‌ای داریم که ظرفیت آن بیش از 80 نفر نیست اما در جنگ 40 نفر شهید دادند.

رئیس شورای حوزه‌های علمیهٔ استان تهران در ادامه با اشاره به نقش روحانیت در عرصه‌ی تحولات اجتماعی، حوزه‌های علمیه را رکن رکین دانست و گفت: مشروطه وامدار فقها و علمای نجف، تهران و قم بود. رهبران مشروطه همه از مراجع بودند و هنگامی که مسیر مشروطه خواست تغییر کند علمای ما جلوی آنها را گرفتند و تا مرز شهادت نیز پیش رفتند. همچون شیخ فضل‌الله نوری از فقهای بزرگ تهران. الان هم حوزه‌های علمیه منشاء خدمات بسیاری هستند و رسته‌های مختلف شغلی و دینی مانند امام جماعت، که شئونات دینی مردم را در محلات اداره می‌کنند و کانون نمازهای جمعه که نزدیک به 500 کانون است توسط فارغ‌التحصیلان حوزه اداره می‌شوند. همچنین در قوه قضاییه کشور و در حوزه‌های سیاسی همچون پارلمان و در حوزه‌ی فرهنگی به طور مستقیم و غیر مستقیم دانش آموختگان حوزه حضور دارند.

وی در ادامه گفت: این همه خدمات در حالی است که حوزه‌های علمیه دستگاه‌های کم هزینه‌ای هستند مثلا اساتید دروسی را که به عنوان دروس خارج - یعنی دروس سطوح عالی اجتهاد هستند- هستند را در شبستان درس می‌دهد و 2 هزار نفر پای درس او نشسته‌اند. در صورتی که نه ثبت نامی و نه حضور و غیابی وجود دارد. یک مجموعه 2 هزار نفره بدون هزینه کار می‌کند.

وی گفت: هزینه‌های تمام مدارس علمی بیشتر از هزینه‌ی یک دانشگاه نیست و حتی اگر مجموعه مساحت مدارس علمی را در کنار هم قرار دهند معادل متوسط بعضی از دانشگاه‌های سطح 2 ایران هم نیست.

رشاد در بخش دیگری از سخنانش با گلایه از وضعیت اوقاف مربوط به حوزه‌های علمیه و مدیریت آنها گفت: بسیاری از حوزه‌های ما از فقدان امکانات، همچون کتابخانه و مدرس رنج می‌برند در حالی که همین حوزه منشاء انقلاب است. حوزه منابعی دارد که سلف و گذشتگان و خیرین که به فکر معیشت حوزه‌های علمیه بودند آن را وقف مدارس دینی کرده‌اند. اما باید تاسف خورد که اوقاف در خدمت حوزه‌های علمیه نیست. و از آنچه که باید باشد برخوردار نیست. زندگی طلاب زیر خط فقر است. و اگر اوقاف در خدمت خود حوزه قرار گیرد نه تنها حوزه کالا مستقل خواهد شد بلکه می‌توانند منشاء کمک نیز شود. اگر همه اوقافی که برای حوزه‌های علمیه در طول تاریخ وقف شده است در خدمت حوزه‌ها قرار گیرد تمام نیازهای دینی مردم تامین می‌شود. اما ما از اوقاف گلایه داریم، چرا که مدیریت آن مناسب نیست.

وی در پایان سخنانش با اشاره به این‌که «حوزه‌های علمیه تهران دارای یک پیشینه تاریخی پرافتخار هستند» گفت: قبل از تبدیل شدن تهران به پایتخت در زمان قجرها تهران حوزه‌هایی داشته است در دوره‌ی قجرها حوزه‌های علمیه از رونق خوبی برخوردار بودند و تبدیل به یک حوزه‌ی معظم شد. تعداد افرادی که در تهران کرسی داشتند بسیار زیاد بود. که از همین بابت تهران را شهر هزار حکیم نامیدند. اکنون هم به دنبال هویت مستقل برای حوزه‌های علمیه تهران هستیم. تا شان شهری به پایتختی جمهوری اسلامی ایران را پیدا کند.

رشاد در پاسخ به سوال ایسنا، مبنی بر این‌که آیا با توجه به کمک‌های مالی که به ویژه در 8 سال گذشته به حوزه‌های علمیه می‌شده است باعث نشده تا از استقلال حوزه کاسته شود؟ گفت: حوزه باید از هر حیثی استقلال داشته باشد. هر چند حوزه به لحاظ سیاسی و سازماندهی باید مستقل باشد دولت اسلامی نیز باید از حوزه حمایت کند. این مساله استقلال سیاسی را ما جدی می‌دانیم. چرا که مساله استقلال سیاسی، اقتصادی و هویتی حوزه یک اصل در همه‌ی تصمیم‌گیری‌هاست. ریاست حوزه در این است که همان مقدار کمک دولت را کاهش دهد. اما لازمه‌اش این است که همان منابع مالی که در خدمت اوقاف است در خدمت حوزه قرار گیرد.

انتهای پیام