سوگیری و نگاه مثبت روزنامه ها در تیتر یک

برغم وجود شبکه های خبری مجازی، روزنامه ها همچنان توانسته و می توانند از عوامل تاثیرگذار در شکل دهی افکار عمومی باشند. از آنجا که بازتاب (انعکاس) اخبار و اطلاعات در روزنامه ها مفصل تر و ماندگار تر است آن ها می توانند نقش های گوناگونی را در تغییر نگرش ِ مخاطبان و خوانندگان ایجاد کنند.

روزنامه ها همچنین این توانایی را دارند که هم زمان با آگاهی دهی، همدردی و همفکری و مشارکت را در میان مردم ایجاد کنند. از این رو توجه به انتخاب، ساختار و دقت در چینش مطالب آنها می تواند دست اندرکاران روزنامه ها و مسوولان مرتبط را در سیاستگذاری ها و تعیین خط مشی های حرفه ای یاری رسان باشد.

در این گزارش صفحه اول 12 روزنامه پُرشمارگان (کثیرالانتشار) ایران یعنی کیهان، جوان، رسالت، شرق، اعتماد، مردم سالاری، سیاست روز، آرمان امروز، ایران، اطلاعات، جمهوری اسلامی و همشهری در نیمه ی دوم خرداد ماه 1393 خورشیدی به روش تحلیل محتوای کمی بررسی شده است.

**جهت گیری روزنامه ها به موضوع های متفاوت

جهت گیری موضوع ها از طرف روزنامه یکی دیگر از مقوله های مورد بررسی به روش تحلیل محتوا است. 43.8 درصد روزنامه های مورد بررسی مطالب صفحه اول را با جهت گیری مثبت و 26.3 درصد با جهت گیری منفی و 29.8 درصد نیز فاقد جهت گیری انتشار داده اند.

بیشترین جهت گیری مثبت در روزنامه جمهوری اسلامی با 12.6 درصد، آرمان امروز با 11.6درصد، ایران با 11درصد و مردم سالاری با 10 درصد و کمترین جهت گیری مثبت در روزنامه های همشهری با 4.8 درصد، اعتماد با 5.3 درصد، سیاست روز با 5.7 درصد، کیهان با 6.1 درصد و شرق با 6.3 است.

همچنین بیشترین جهت گیری منفی نسبت به مطالب مورد بحث در روزنامه های آرمان امروز با 18.4 درصد، مردم سالاری با 10.6 درصد، جوان با 10.4 درصد و رسالت با 9.5 است.

کمترین میزان جهت گیری منفی نیز به روزنامه های اطلاعات با 3.9 درصد، همشهری و ایران هرکدام با 5.6 درصد و کیهان با 6.5 درصد اختصاص دارد.



** موضوع در تیتر یک

73.7 درصد موضوع تیتر یک روزنامه های یاد شده، سیاسی است. 11.5 درصد (11 و پنج دهم) اقتصادی، 7.7درصد ( 7 و هفت دهم) فرهنگی و 7.1 درصد ( 7 و یک دهم ) آن ها اجتماعی است.



** توجه روزنامه ها به موضوع های داخلی

بر پایه نتایج به دست آمده، روزنامه های آرمان امروز با 17.5درصد، مردم سالاری با 10 درصد، ایران با 9.3 درصد، شرق با 8.5 درصد و جوان با 8.1 درصد بیشترین توجه و روزنامه های سیاست روز با 6 درصد، همشهری با 5.3 درصد و کیهان با 4.8 درصد کمترین توجه را در صفحه اول خود به موضوع های داخلی داشته اند.

در برابر، روزنامه ی جمهوری اسلامی با 13.5 درصد، جوان و رسالت هر کدام با 11.5 درصد، اطلاعات با 9.8درصد و سیاست روز با 9.2 درصد بیشترین توجه را به موضوع های خارجی داشته اند.

روزنامه های همشهری و اعتماد هر کدام با 3.7 درصد، ایران با 6.6 درصد، کیهان با 6.9 درصد و آرمان امروز با 7.2 درصد در صفحه اول خود به خبرهای خارجی پرداختند.



** قالب و سبک نگارش مطالب در صفحه اول

نتایج نشان داد خبر همچنان صدر نشین انتشار مطالب در روزنامه هاست ( 60.9 درصد) و یادداشت با 25.4 درصد، گزارش با 12.6 درصد و مصاحبه با 1.2 درصد به ترتیب از نظر قالب ها و سبک های روزنامه نگاری در مطبوعات مرتبه های بعدی توجه روزنامه ها هستند.

بیشترین مطالب به صورت خبر در صفحه اول روزنامه های جمهوری اسلامی با 13.1درصد، رسالت با 10.7 درصد، جوان با 9.9 درصد، آرمان امروز با 9.1 درصد، مردم سالاری با 8.9 درصد و ایران با 8.8 درصد خود انعکاس یافته است.

مطالب در قالب گزارش بیشتر در روزنامه های اطلاعات با 16.8 درصد، همشهری با 12.3 درصد و سیاست روز با 10.9 درصد انعکاس یافته است.

مطالب در قالب یادداشت در روزنامه های آرمان امروز با 32.9 درصد ، مردم سالاری با 11.9 درصد و شرق با 10.4 درصد بیشترین و در روزنامه های همشهری با 2 درصد، جمهوری اسلامی با 2.4 درصد و جوان با 2.7 درصد کمترین استفاده را داشته است. بقیه روزنامه های مورد بررسی در هر یک از موارد، آماری بینابین را داشتند.



** موضوع های مورد توجه روزنامه ها در صفحه اول

نتایج این بررسی نشان می دهد 51.1 درصد مطالب صفحه اول روزنامه ها به موضوع های سیاسی اختصاص دارد. موضوع های اقتصادی با 17.3 درصد، فرهنگی با 16.1 درصد و اجتماعی با 15.5 درصد به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند.

موضوع های سیاسی در روزنامه های آرمان امروز با 16.4 درصد، رسالت با 9.6 درصد، جمهوری اسلامی با 9.5 درصد، مردم سالاری با 9.1 درصد بیش از سایر روزنامه ها مورد توجه بوده است. در روزنامه های همشهری با 3.1 درصد، اطلاعات با 6.7 درصد، ایران با 7.2 درصد، کیهان با 7.3 درصد و شرق و اعتماد هرکدام با 7.4 درصد به این موضوع توجه داشته اند.

موضوع های اقتصادی در روزنامه های آرمان امروز با 16.2درصد،جمهوری اسلامی با 12.5 درصد و اطلاعات با 11.2 درصد بیشتر انعکاس یافته است.

روزنامه های کیهان با 4.3 درصد، همشهری با 5 درصد، شرق با 5.3 درصد، اعتماد با 5.6 درصد و سیاست روز با 5.9 درصد کمترین توجه را در صفحه اول خود به این موضوع در مدت زمان مورد بررسی کرده اند.

موضوع های فرهنگی در روزنامه آرمان امروز و شرق هرکدام با 14.2 درصد، ایران با 13.5 درصد، مردم سالاری با 11 درصد و جوان با 10.6 درصد بیش از سایر روزنامه ها مورد توجه قرار گرفته است. سهم این موضوع ها در روزنامه ی کیهان با 1.4 درصد و در هرکدام از روزنامه های سیاست روز و رسالت 3.5 درصد است.

موضوع های اجتماعی در روزنامه های آرمان امروز و مردم سالاری هر کدام با 12.9 درصد و اطلاعات با 12.2 درصد بیشتر از سایر روزنامه ها بوده است. روزنامه های کیهان با 3.3 درصد، سیاست روز با 5.9 درصد، رسالت و جمهوری اسلامی هر کدام با 6.6 درصد و اعتماد با 7 درصد کمترین توجه را به موضوع های اجتماعی داشته اند.

گروه نظرسنجی

پژوهشم**1391** 1755