آیین‌نامه چگونگی ایجاد مناطق ویژه اقتصادی ابلاغ شد

آیین‌نامه چگونگی ایجاد مناطق ویژه اقتصادی به تصویب هیئت وزیران رسید و از سوی معاون اول رئیس جمهوری ابلاغ شد.

به گزارش ایلنا، وزیران عضو شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با رعایت تصویب‌نامه شماره 113200/ت49516هـ مورخ 5/6/1392 آیین‌نامه چگونگی ایجاد مناطق ویژه اقتصادی را تصویب کردند.

لزوم تعریف طرح توجیهی

بر اساس بخشی از ماده1 این آیین‌نامه در طرح توجیهی ایجاد مناطق ویژه اقتصادی باید مطالعات پایه مبتنی بر مزیت‌های اقتصادی، تاریخی و فرهنگی به همراه برآورد هزینه‌های راه‌اندازی و نحوه تأمین منابع مالی مورد نیاز به همراه برنامه زمان‌بندی و تأثیر عملکرد منطقه بر اقتصاد محلی و ملی با توجه به بازار کشورهای هدف برای تهیه مواد اولیه و صادرات کالاهای ساخته شده و تأثیر آن بر شاخص‌ها و استانداردهای فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی مورد توجه قرار گیرد.

بررسی ضوابط تقسیم بندی اراضی

همچنین در طرح جامع نیز ضوابط و مقررات مربوط به نحوه استفاده از اراضی و منطقه‌بندی مربوط به حوزه‌های مسکونی، فرهنگی، آموزشی، صنعتی، بازرگانی، اداری و کشاورزی و تأسیسات و تجهیزات و تسهیلات شهری و نیازمندی‌های عمومی منطقه، خطوط کلی ارتباطی و فرودگاه‌ها و بنادر و سطح لازم برای ایجاد تأسیسات و تجهیزات و تسهیلات عمومی مناطق، نوسازی، بهسازی و اولویت‌های مربوط به آنها و حفظ بنا و نماهای تاریخی و مناظر طبیعی، تبیین ‌شود.

این طرح باید در تطبیق با طرح‌های ناحیه‌ای و منطقه‌ای مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری تهیه می‌شود.

بر اساس این آیین نامه زیرساخت‌ها هم شامل مجموع امکانات و پیش نیازهای ضروری و لازم جهت ایجاد و تأسیس منطقه متناسب با موقعیت جغرافیایی محدوده مورد نظر در بخش‌های حمل و نقل (هوایی، زمینی و دریایی)، انرژی و ارتباطات و فناوری اطلاعات است.

همچنین باید موافقت بدون قید و شرط دستگاه‌های اجرایی تأمین‌کننده خدمات زیرساختی و سایر مراجع ذی‌ربط قانونی اخذ شود.

بررسی مدارک و طرح توجیهی ارائه شده توسط دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق ویژه اقتصادی، ارائه گزارش نهایی ارزیابی ایجاد منطقه به دبیرشورا و طرح ایجاد منطقه در شورا بر حسب تصمیم دبیر شورا از دیگر مراحل و تشریفات بررسی هر منطقه است.

وظایف مسئول منطقه ویژه اقتصادی

بر اساس مصوبه هیئت وزیران، همزمان با ارائه پیشنهاد برای بررسی امکان ایجاد یک منطقه جدید، لازم است سازمان، مسؤول پیشنهادی، معرفی و در اجرای ماده (19) آیین‌نامه اجرایی قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی متعهد به موارد زیر شود:

الف ـ ارائه گزارش توجیهی

ب ـ تهیه طرح جامع منطقه ظرف یک سال پس از ابلاغ مصوبه شورا.

ج ـ ارائه اسناد مالی معتبر دال بر توانمندی مالی متقاضی (توانایی لازم برای تأمین اعتبار حداقل یک سوم هزینه‌های ایجاد زیر ساخت) و ارائه سوابق کاری دال بر توانمندی اجرایی و مدیریتی

د ـ آماده‌سازی و ایجاد کامل زیرساخت‌ها در بیست درصد از کل محدوده مصوب در دو سال اول فعالیت

هـ ـ گزارش عملکرد منطقه در محدوده مصوب پس از یک سال توسط سازمان مسؤول و بررسی آن توسط دبیرخانه با هدف چگونگی تداوم کار

و ـ ارائه گزارش ماهانه پیشرفت کار آماده سازی از آغاز مرحله حصار (فنس) کشی محدوده تا مرحله نهایی آماده‌سازی

ز ـ ایجاد مراکز خدمات پشتیبانی پس از تصویب منطقه

ح ـ نظر مساعد استانداری و تعهد برای حمایت از منطقه

نحوه جانمایی اراضی منطقه ویژه اقتصادی

بر اساس ماده4 این آیین نامه هم جانمایی اراضی محدوده منطقه باید به نحوی باشد تا با توجه به اسناد بالادستی و اهداف تأسیس منطقه، شرایط طبیعی و امکانات بالقوه و بالفعل مورد نیاز را دارا باشد.

در تبصره1 این ماده ارائه اسناد و مستندات از سوی سازمان مسؤول غیردولتی مبتنی بر اثبات مالکیت یا تصرف اراضی محدوده پیشنهادی، طبق تبصره (2) ماده (3) قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1384 ـ ضروری اعلام شده است.

همچنین بر اساس تبصره2 این ماده، حداقل میزان مساحت مورد نیاز با توجه به طرح توجیهی و کاربری اراضی تعیین خواهد شد.

در ماده 5 این آیین نامه با اشاره به به مدارک و مستندات مورد نیاز آمده است:نام منطقه و نقشه جانمایی (کاداستر) محدوده پیشنهادی و موقعیت جغرافیایی و نوع و حدود فعالیت مجاز باید تعیین گردد.

اولویت بخش خصوصی در پذیرش مسئولیت مناطق ویژه اقتصادی

همچنین پذیرش رسمی سازمان مسؤول توسط شخص حقوقی متقاضی و ارائه اساسنامه (ترجیحاً بخش خصوصی توانمند به لحاظ مالی، فنی و تخصصی با ارائه سوابق کاری، ارائه گردش مالی و مستندات قابل قبول مبنی بر دارا بودن سرمایه‌ای دست کم معادل یک سوم هزینه‌های لازم برای ایجاد زیرساخت‌ها در محدوده مورد نظر) از دیگر مدارک ومستندات مورد نیاز اعلام شده است.

تامین زیرساخت ها اجباری است

همچنین موافقت صریح وغیر مشروط شبکه‌های زیربنایی از جمله شرکت آب و فاضلاب استان یا منطقه ذی‌ربط با تأمین آب/ شرکت توزیع برق استان یا منطقه ذی‌ربط با تأمین برق/شرکت مخابرات استان ذی‌ربط با تأمین زیر ساخت‌های مورد نیاز ارتباطات و فناوری اطلاعات / اداره کل راه و شهرسازی استان ذی‌ربط با تأمین زیرساخت‌های مواصلاتی (زمینی، دریایی و هوایی) حسب مورد و وزارت نفت (واحدهای تابع) با تأمین انرژی باید اخذ شود.

بر اساس این ماده اسناد و مدارک مثبته مبنی بر تملک و تصرف اراضی واقع در محدوده منطقه ویژه مورد نظر برای سازمان مسؤول غیردولتی و موافقت رسمی دستگاه‌های ذی‌ربط مبنی بر واگذاری اراضی به سازمان مسؤول دولتی باید ارائه گردد.

نظر مساعد ستاد کل نیروهای مسلح وموافقت گمرک با استقرار واحد گمرک در منطقه از دیگر مدارک ومستندات مورد نیاز اعلام شده است.

در تبصره1ماده 5 آمده است: چنانچه مدارک و مستندات درخواستی ناقص، مبهم و فاقد اطلاعات ضروری باشد، مهلتی جهت رفع نقص به متقاضی داده خواهد شد. چنانچه متقاضی ظرف مهلت مقرر جهت رفع نقص اقدام ننماید، بررسی درخواست ایشان از دستور کار دبیرخانه خارج خواهد شد.

این تصویب‌نامه در تاریخ 10/3/1393 به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است و در تاریخ 11/3/1393 از سوی معاون اول رئیس‎جمهور برای اجرا ابلاغ شده است.