کتاب «نظریه های حقوق اسلامی» منتشر شد/ مطالعه دانش اصول فقه به مثابه روش شناسی اجتهاد

به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «نظریه های حقوق اسلامی» توسط عمران احسن خان نیازی به رشته نگارش درآمده است. نویسنده کتاب کوشیده است از دانش اصول فقه به مثابه تئوری حقوق اسلامی یاد کند.

وی این دانش را حاوی منطقی روش شناختی معرفی نموده است؛ منطقی که به باور این کتاب نقشی مهم در توسعه و تطور تاریخی دانش فقه بازی نموده است.

 نویسنده بیان می دارد که اصول فقه اصول عمومی و روش های تحلیلی مورد نیاز دانش فقه را شکل بخشیده است و در دل خود پرورده است. از سوی دیگر، به باور وی، دانش اصول فقه هم منطق تفسیری لازم برای فقه را پدید آورده است و هم مکانیزمهای استنتاجی و نتیجه گیری منطقی آن را شکل بخشیده است.

ازجمله دیگر کارکردهای مهم اصول فقه که مورد توجه این کتاب قرار گرفته است نقش آن در توضیح اهداف شریعت است. نویسنده بیان می دارد که ذیل تاملات اصول فقه درک ویژه ای از غایات فقه شکل گرفته است و مورد توجه فقیهان واقع شده است.

به باور نویسنده دانش اصول فقه ظرفیت مهم و ارزشمندی را از تاریخ فقه به ما عرضه می دارد و هم چنان مورد توجه فقیهان واقع می شود؛ با این حال، آن گونه که وی پیشنهاد می دهد، از این ظرفیت در فضای حقوق معاصر نیز می توان بهره ای جدی گرفت.

وی بیان می دارد که وکلا و قضات می توانند با مراجعه به این دانش درک عمیق تری از چند و چون شکل گیری احکام فقهی به دست آورند و از مراجعه ای از این دست در محاکم، به شیوه ای عالمانه و بر پایه اصول چنین مراجعاتی، بهره گیرند. 

به صورت خلاصه می توان بیان داشت که این کتاب به مطالعه دانش اصول فقه به مثابه روش شناسی اجتهاد پرداخته است. در انجام این مهم نویسنده از یک سوی به منابع اجتهاد، ذیل تاملات اصول فقهی، توجه نشان داده است و از سوی دیگر غایات آن را، ذیل مراجعه ای از این دست، مورد مطالعه قرار داده است. شاید بتوان این کتاب در زمره معدود آثار انگلیسی دانست که به حوزه ای تا این حد خطیر و دقیق ورودی روش شناختی داشته است.