در اندیشه‌های مطهری اعتدال حرف اول را می‌زند/دولت اسلامی تحمل خود را بالا ببرد

یک عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: اعتدال یک جریان سیاسی نیست بلکه یک مساله کاملا فرهنگی است که باید همواره آن را مورد بررسی قرار داد.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، مجتبی مطهری امروز(دوشنبه) در "نشست اعتدال و آزاداندیشی در تفکر شهید مطهری" که به همت جهاد دانشگاهی در تالار شیخ مرتضی انصاری دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار کرد: در مباحث شهید مطهری تعادل حرف اول را می‌زند و براساس نظریه‌های متفاوت این استاد بزرگوار ساختار وجود انسان براساس میانه‌روی است.

وی ادامه داد: استاد مطهری عقلانیت را جزو دین می‌دانست و برای آن ارزش زیادی قائل بود. پیروی از عقلانیت نیز برگرفته از اعتدال است. اعتدال یک جریان سیاسی نیست بلکه یک مساله کاملا فرهنگی است که باید همواره آن را مورد بررسی قرار داد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: فقه اهل بیت(ع) نیز براساس تعادل است و در سایر فقها هیچ فقهی ویژگی‌ای همچون ویژگی فقه اسلام یعنی اعتدال را ندارد. شهید مطهری هم به سنت دین معتقد بود و هم به سبک نو اعتقاد داشت، ولی ایشان می‌فرمود نوگرایی وقتی زیباست که روح شریعت در آن حفظ شود.

مطهری در ادامه با اشاره به مثالی گفت: مثلا شهید مطهری در رابطه با بحث حجاب یک موضوع میانه را انتخاب کرد نه با آزادی که غرب به زن می‌داد موافق بود و نه با آن چیزی که گذشتگان در خصوص زن می‌گفتند که زن باید پرده‌نشین پوشیه زن باشد. ایشان می‌فرمود زنان باید حد وسط را انتخاب کنند و در کتاب حجاب هم مساله تعادل را برمی‌گزیند و می‌فرماید راه تعادل راه اهل بیت(ع) است.

وی افزود: این دعواهای سیاسی که ما امروز در جامعه داریم نشان از عدم تعادل جامعه است اگر هر چیزی در جامعه تعادل داشته باشد دیگر دچار مشکلات این چنینی نمی‌شویم. مردم ما باید آزادی اندیشه داشته باشند و اگر می‌خواهیم اسلام باقی بماند نباید آزادی اندیشه و بیان را در جامعه از بین ببریم.

این عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: اسلام در قبال سایر مسلک‌ها به خوبی خود را حفظ می‌کند و باقی می‌ماند هر چقدر سایر مسلک‌ها بخواهند دین اسلام را تخریب کنند، کاری از پیش نمی‌برند. بلکه برعکس با رفتار آنها حقانیت دین اسلام بیشتر مشخص می‌شود. فراموش نکنیم اعتدال در احزاب سیاسی امروز خیلی مهم است و هر حزبی باید اعتدال را حفظ کند.

به گزارش ایسنا، در ادامه این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین محسن الویری با اشاره به اعتدال و آزادی اندیشه در منظومه فکری شهید مطهری گفت: شهید مطهری چندین سال پیش بحث اعتدال را در جامعه مطرح کرد ولی متاسفانه ما به دلیل عدم شناخت این استاد بزرگ و پرداختن به مباحث ایشان همچنان درگیر گره‌هایی هستیم که آن انسان فرهیخته سال‌ها پیش آنها را برای ما باز کرد ولی ما به آن توجهی نکردیم.

این استاد دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: شهید مطهری بارها از زبان قرآن فرمود که اسلام دین اعتدال و میانه‌روی است و خداوند در قرآن ما را امت وسط نامیده است. ما برای اینکه روی خط اعتدال باشیم نه باید به چپ برویم و نه به راست. اعتدال یک شعار سیاسی نیست بلکه یک حقیقت و مفهوم دینی است.

الویری اظهار کرد: شهید مطهری برای آزادی نیز یک مفهوم تکوینی قائل است و طبق سخنان این استاد بزگوار آزادی ریشه تکوینی دارد و فراموش نکنیم که یکی از مقدس‌ترین آزادی‌های بشر آزادی تفکر و بیان است. با آزادی بیانی که در جامعه به وجود می‌آوریم باید محافظ دین باشیم. اسلام دین همواره زند‌ه‌ای است و هرگز در مقابل شبهات کم نمی‌آورد ما می‌توانیم از نیروی علم و آزادی بیان برای ترویج اسلام کمک بگیریم.

وی همچنین با بیان این‌که «برای اینکه بتوانیم به آزادی و اعتدال برسیم ابتدا باید از درون خود شروع کنیم» گفت: انسان‌ها با اعتدالی که در وجود‌شان به دست می‌آورند در پی آزادی می‌گردند و آزادی اندیشه و بیان ما با تقوا حاصل می‌گردد و فراموش نکنیم که طبق سخن شهید مطهری خروج از اعتدال و آزادی اندیشه باعث برهم خوردن نظم می‌شود.

در ادامه این مراسم، نجفقلی حبیبی استاد دانشگاه تهران با بیان این‌که «شهید مطهری افراط و تفریط را به نقل از نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) مطرح می‌کند» گفت: شهید مطهری با استناد به آیات قرآن تلاش کرد که آگاهی مردم را نسبت به اعتدال و آزادی اندیشه بالا ببرد و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نکرد.

وی افزود: در جامعه حال حاضر ما این افراط و تفریط‌ها است که به جامعه ضرر می‌زند، افرادی که در افراط و تفریط به سر می‌برند باید برگردند و سخنان شهید مطهری را مطالعه کنند. می‌بینیم که افراط‌گرایی در جهان امروز کشورهای اسلامی را دچار تشویش کرده است. اگر ما بتوانیم تفکرات شهید مطهری را در سطح جهان پخش کنیم دیگر دچار افراطی‌گری قومی و قبیله‌ای نمی‌شویم.

این استاد دانشگاه تهران یادآور شد: مسئولین نظام نباید اجازه دهند که افراط در کشور به حدی پیش رود که دیگر نتوانند جلوی آن را بگیرند. با افراط و تفریط زندگی انسان‌ها و اسلام به خطر می‌افتد.

حبیبی اضافه کرد: شهید مطهری به قدری به آزادی بیان اهمیت می‌داد که می‌گفت ما حاضریم مارکسیسم در دانشگاه‌های ما تدریس داشته باشد و ما هم در کنار آنها اسلام را تدریس کنیم و ببینیم اندیشه چه کسی حق است. امثال اینگونه اندیشه‌ها اکنون در جامعه ما کم است و متاسفانه اندیشه‌های این استاد بزرگوار به دست فراموشی سپرده شده است.

وی تصریح کرد: امام علی(ع) حتی در جنگ صفین نیز در مقابل افراط و تفریط‌ها می‌ایستاد و وقتی خوارج می‌خواستند به دین اسلام ضربه وارد کنند آنها را از سر راه خود برنداشت بلکه از بیت‌المال نیز به آنها سهمی می‌داد ولی درمقابل اندیشه‌های آنها با قدرت تمام می‌ایستاد. برای دولت اسلامی ضروری است که تحمل خود را بالا ببرد و نباید در برابر هر طرز تفکری ضرب‌الاجلی کاری را انجام دهد. مثلا در آن واحد روزنامه‌ای را ببندد این باعث می‌شود که آزادی اندیشه در سطح جامعه از بین برود.

این استاد دانشگاه تهران در پایان گفت: بزرگداشت مقام مطهری به رفت و آمد بزرگان نیست بلکه باید اندیشه‌های این استاد را در جامعه ترویج دهیم. عقل‌گرایی در اندیشه مطهری جایگاه بالایی داشت و می‌فرمود ایمان خود را همواره از راه علم کسب کنید. شهید مطهری سعی می‌کرد علم، عقل، تدبیر و اندیشه را ترویج دهد و برای اینکه بتوانیم به اسلام ناب برسیم باید افراط و تفریط‌ها را کنار بگذاریم و فراموش نکنیم که ما امروز نیازمند اندیشه‌های کسانی همچون شهید مطهری هستیم.

انتهای پیام