چرا هنوز شبیه قاجاری‌ها نامه می‌نویسم؟

این پژوهشگر و مدرس دانشگاه درگفت‌وگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به قدیمی بودن سبک نامه‌نگاری اداری در کشور، از نگارش کتابی در این زمینه خبر داد و گفت: یکی از گونه‌های زبانی پرکاربرد، گونه‌ اداری است. ما گونه‌های دیگری چون گونه‌ آموزشی، مطبوعاتی و علمی را هم داریم. اما گونه اداری آسیب‌پذیرتر است، چون حالت کلیشه‌یی پیدا کرده و اصطلاحات آن نو نشده است. در نامه‌های امروز ما هنوز از اصطلاحات دوره قاجار استفاده و از شیوه کاتبان قاجاری پیروی می‌کنیم و بیش از نثرهای دیگر در مکاتبات اداری عربی می‌نویسیم.

او در ادامه اظهار کرد: عربی‌نویسی شیوه منشیان درباری بوده تا هم هنر خودشان را نشان بدهند و هم دیگران نتوانند کار آن‌ها را انجام دهند. این شیوه عریضه‌نویسی در نامه‌های اداری ما حالا که اتوماسیون و شیوه‌های ارسال نامه به صورت الکترونیک باب شده و زبان فارسی پیشرفت کرده، هنوز باقی مانده است. مردم ما هم فکر می‌کنند که اگر واژه‌های عربی و ثقیل در نامه‌های خود به کار ببرند و لحنی چاپلوسانه به خود بگیرند، نامه‌های آن‌ها مؤثرتر می‌افتد، برای همین به سوی ساده‌نویسی نمی‌روند.

ذوالفقاری درباره کتاب خود با نام «فرهنگ‌واره نامه‌نگاری اداری» گفت: در این کتاب تلاش شده تا هم شیوه درست‌نویسی شکل و هم زبان نامه‌های اداری آموزش داده شود. همچنین فرهنگی هم شامل 100 نامه اداری در این کتاب آمده که شامل آگهی، بخش‌نامه، اطلاعیه، اساس‌نامه، آیین‌نامه، کارنامک (رزومه)، قرارداد، فرمان، صورت جلسه، وصیت‌نامه، معرفی‌نامه و غیره می‌شود. همچنین در این کتاب تلاش کردیم این فرهنگ را جا بیندازیم که نامه‌های اداری باید به فارسی ساده و سلیس باشد. در این کتاب جدولی از اصطلاحات متداول نظام اداری با معادل‌های فارسی آن‌ها آمده است. برای مثال «ملزم به»: «به همراهِ»، «مقتضی‌المرام»: «کام‌روا»، «فی‌مابین»: «بین» و «کان لم یکن»: «نادیده انگاشتن» معادل‌سازی شده است.

کتاب «فرهنگ‌واره نامه‌نگاری اداری» در 329 صفحه با تیراژ 1200 نسخه و قیمت 15 هزارتومان از سوی انتشارات رشد‌آوران منتشر شده و در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود.

همچنین کتاب «یکصد منظومه عاشقانه ادب فارسی» حسن ذوالفقاری که چندی پیش در نشر چرخ و چشمه منتشر شده است، در بیست‌وهفتمین نمایشگاه کتاب تهران ارائه می‌شود.