روابط با ایران و توسعه چابهار در صدر دستور کار دولت جدید هند باشد

به گزارش ایرنا، اندیشکده آسیایی ˈموسسه مطالعات صلح و منازعهˈ موسوم به IPCS در آستانه روی کار آمدن دولت های جدید در هند و افغانستان، روابط اقتصادی ایران را با این دو کشور با محوریت بندر ˈچابهارˈ مورد توجه قرار داد.

ˈسی. اودایی بهسکارˈ (C.Uday Bhaskar)، نویسنده این مقاله که مدیر سابق اندیشکده هندی ˈموسسه مطالعات دفاعی و استراتژیکˈ موسوم به ˈایدساˈ بوده است، با اشاره به گزارش هفته قبل آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) مبنی بر پایبندی کامل ایران به تعهدات توافق موقت ژنو در خصوص ذخایر اورانیوم 20 درصد، نوشت: ˈاکنون آمریکا آماده است تا بخشی از دارایی های مسدود شده ایران را آزاد کند و این می تواند راه لغو تدریجی تحریم های اقتصادی و مالی که به سردمداری آمریکا علیه ایران اعمال شده اند، هموار کند.ˈ

وی در مقام استاد ˈکالج امنیت ملی هندˈ، موانع موجود بر سر راه حل و فصل مناقشه ای که غرب بر سر برنامه هسته ای ایران به راه انداخته را متعدد خواند و فرایند بهبود روابط بین ایران و آمریکا را طولانی و پرچالش دانست.

این کارشناس هندی خودداری آمریکا از صدور روادید برای ˈحمید ابوطالبیˈ، نماینده پیشنهادی ایران برای سازمان ملل را بوته آزمایشی برای میزان رعایت بی طرفی و در عین حال فراست و زیرکی کاخ سفید در روابط خود با تهران توصیف کرد و افزود:

ˈماجرای ابوطالبی بهبود روابط واشنگتن و تهران را تحت تاثیر قرار داده است اما واضح است که اگر قدرت های بزرگ همچنان بر مدار تعامل مسالمت آمیز و آشتی جویی باقی بمانند، گزارش هایی مانند جدیدترین گزارش آژانس در مورد برنامه هسته ای ایران می تواند نوید بخش حل و فصل مناقشه هسته ای کنونی باشد. این امر نه تنها ایران که تمامی منطقه استراتژیک جنوب غرب آسیا را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.ˈ

او سپس با اشاره به خبر اخیر وزارت خارجه افغانستان مبنی بر توافق قریب الوقوع هند، ایران و افغانستان برای توسعه بندر ˈچابهارˈ نوشت:

ˈبه این ترتیب، افغانستان از طریق این بندر ایرانی به هند متصل خواهد شد. چابهار در سواحل استراتژیک ˈمکرانˈ قرار دارد و طرح توسعه آن از سال 2003 شروع شده است اما به خاطر برخی عوامل از جمله تحریم های آمریکا علیه ایران، هند نتوانست توسعه چابهار را پیش ببرد.ˈ

تحلیلگر این اندیشکده آسیایی یکی از علت های حضور هند در پروژه توسعه بندر چابهار را ممانعت پاکستان از دستیابی این کشور به افغاستان دانست و افزود: ˈراه ارتباطی دریایی و خط آهن هند به چابهار می تواند هند را از طریق خطوط ترانزیتی افغانستان به منطقه غنی آسیای مرکزی نیز برساند. از سوی دیگر با تکمیل طرح توسعه چابهار، این بندر مسیر مقرون به صرفه ای خواهد بود که در زمانی کوتاه تر هند را به ˈدوبیˈ نیز متصل می کند که حجم تجارت قابل توجهی با هند دارد.ˈ

وی که کارشناس ˈبنیاد ملی دریاییˈ هند نیز هست، ایران را یک قدرت منطقه ای دارای پتانسیل های بالقوه متعددی به لحاظ جغرافیایی، فرهنگی، جمعیتی و منابع هیدروکربنی دانست و با اشاره به بهبود قابل توجه روابط دو جانبه تهران و دهلی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تاکید کرد:ˈبرغم وجود پاره ای اختلاف نظرها درباره ˈنظام منع اشاعه تسلیحات هسته ایˈ (ان.پی.تی) طی دهه 1990، روابط سیاسی ایران و هند باثبات بوده و هر دو کشور بعد از حوادث یازده سپتامبر در مبارزه با طالبان در افغانستان با یکدیگر همکاری موثری داشته اند.ˈ

نویسنده این مقاله سپس با یادآوری خروج نیروهای ˈسازمان پیمان آتلانتیک شمالیˈ (ناتو) تا پایان سال 2014 از افغانستان، امنیت هند را قویا متاثر از ثبات در افغانستان دانست و تصریح کرد: ˈدر چنین شرایطی، ایجاد یک راه ارتباطی امن و قابل اتکا بین هند و افغانستان و آسیای مرکزی که پاکستان را دور بزند، در طولانی مدت اهمیت استراتژیک قابل توجهی برای دهلی دارد. از سوی دیگر با توسعه کامل چابهار و استفاده از تمامی ظرفیت های آن، هند می تواند با حضور در غرب اقیانوس هند و استفاده از راه های دریایی به منطقه غنی از نفت خلیج فارس نیز راه پیدا کند.ˈ

این اندیشکده آسیایی در پایان نوشت: ˈهند در سال های اخیر به خاطر محدودیت ها و مشکلات سیاسی داخلی خود نتوانست از ظرفیت های همکاری با ایران بهره گیرد. اکنون بندر چابهار فرصت بسیار مناسبی برای پیوند بین ایران و دولت جدید هند ایجاد کرده است تا طرح توسعه این بندر را که در سال 2003 کلید خورد، در صدر دستور کار خود قرار دهد.ˈ

مترجمام**9330 **1575