توزیع نامتوازن ارتش کشورهای آسیای مرکزی میراث شوروی سابق

به گزارش ایرنا به گفته آگاهان نظامی و سیاسی تاجیکستان ، به خاطر بی تفاوتی برخی شخصیت ها و مقامات تاجیک و همچنین نگاه تبعیض آمیز نظام کمونیستی شوروی به کشورهای آسیای مرکزی، تاجیکان در موضوع تقسیم میراث بسیاری از امکانات شوروی ، از لحاظ تجهیزات و نیروهای ارتش سرخ نیز بی بهره ماندند.

در سال 1992 رحمان نبی رئیس جمهوری وقت تاجیکستان به این سوال ˈمارشال شپاشنک افˈ آخرین وزیر دفاع شوروی که ˈ آیا دوشنبه پایگاه های نظامی بازمانده از ارتش شوروی را در قلمروش می تواند نگهداری کند جواب داد که تاجیکستان از عهده اش برنمی آید. در نتیجه اختیار تجهیزات مدرن شوروی به اختیار ارتش روسیه گذاشته شد.

این درحالی ست که باقی جمهوری های سابق شوروی تمام پایگاه های نظامی واقع در قلمرو کشور خود را ملی کردند.

ارتش ملی تاجیکستان در آغاز سال 1993 عملا در زمینه واحد های نظامی به عنوان یکی از طرف های جنگ شهروندی این کشور تاسیس یافت. 23 فوریه که بیش از 70 سال به عنوان روز تاسیس ارتش شوروی تجلیل می شد نیز به عنوان روز ملی ارتش در کشور تازه به استقلال رسیده تاجیکستان هم نامگذاری شد.

بعد از پایان جنگ شهروندی و امضای توافقنامه صلح بین نیرو های مخالفین ، دیگر نهاد های امنیتی و انتظامی و مرزبانی هم به ارتش تاجیکستان اضافه شدند و در پایان دهه 90 میلادی تاجیکستان از این نظر صاحب ارتش جنگنده و باتجربه ای شد که از نگاه داشتن تجربه جنگ و آمادگی نظامی در منطقه یکی از بهترین ها به حساب می آمد.

امروز با گذشت 17 سال از جنگ شهروندی تاجیکستان ، ارتش ملی این کشور نیز خیلی تغییر یافته است اما با وجود این تغییرات و ویژگی ها به گفته کارشناسان ، ارتش تاجیکستان در مقایسه با ارتش های دیگر کشورهای آسیای مرکزی پیشتاز به نظر نمی آید.

بنا به گزارش پژوهشگاه بین المللی مطالعات استراتژی (IS) ، شمار نیرو های مسلح کشور هشت میلیون نفری تاجیکستان بیش از 16 هزار عنوان شده است که کمتر از ارتش های چهار کشور دیگر آسیای مرکزی است.

براساس این آمار شمار نیرو های مسلح ازبکستان 30 میلیون نفری 50 هزار نفر و قزاقستان 15 میلیون نفری 65 هزار نفر اعلام شده است.

ترکمنستان با حدود شش میلیون نفر جمعیت و قرقیزستان با پنج میلیون نفر نیز هر کدام حدود 20 هزار نفر نیروی نظامی دارند.

گفته می شود سلاح و تجهیزات نظامی تاجیکستان نیز سلاح هایی است که از زمان شوروی بازمانده است و اکنون به حالت فرسوده درامده است.

براساس آمار پژوهشگاه بین المللی مطالعات استراتژی ، ارتش قزاقستان دو هزار و 210 زره پوش و 980 تانک ، یکهزار و 500 توپخانه و 278 چرخبال و جنگنده دارد.

ترکمنستان یکهزار و 941 زره پوش و 680 تانک ، بیش از 500 توپخانه و 112 چرخبال و هواپیما دارد ، نیرو های مسلح قرقیزستان نیز از 355 زره پوش و 150 تانک، 246 توپخانه و 43 چرخبال و هواپیما مسلح برخوردار است .ازبکستان، همسایه تاجیکستان نیز بیش از 700 زره پوش ، 340 تانک ،135 هواپیمای جنگی و نزدیک به 500 توپخانه داشته است .

تاجیکستان تنها کشور آسیای مرکزی است که در پی سقوط شوروی از میراث نظامی آن دست کشید، 46 زره پوش ، 37 تانک ،23 توپخانه و تنها سه چرخبال و یک هواپیمای جنگی تمام تجهیزات ارتش تاجیکستان برشمرده شده است.

براساس آمار پژوهشگاه بین المللی مطالعات استراتژی بودجه نظامی ازبکستان و قزاقستان 20 برابر تاجیکستان است.

به گفته تحلیلگران ، ارتش تاجیکستان امید خود را به حمایت های پایگاه 201 روسیه مستقر در این کشور و همچنین حمایت های سازمان پیمان امنیت جمعی کشورهای پسا شورری بسته است.

براساس توافقنامه استقرار این پایگاه ، تاجیکستان در عوض تمدید میزبانی از این پایگاه تا سال 2042 میلادی ، 200 میلیون دلار بودجه از روسیه برای نوسازی و تقویت ارتش خود باید دریافت کند.

پایگاه نظامی روسیه، هفت هزار سرباز و افسر در قلمرو تاجیکستان دارد.

آساق**1663**1392