زمستان طولانی در روابط آمریکا و روسیه

روابط این دو قدرت در سال های گذشته، بویژه از هنگام بازگشت ولادیمیر پوتین به مسند ریاست جمهوری و سیاست خارجی تهاجمی وی دستخوش تنش و اختلاف شده است که برای بسیاری تداعی گر رقابت های دوران جنگ سرد بوده است.

موضوع عقب نشینی نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان، بحران سوریه و موضوع پناه دادن روس ها به ادوارد اسنودن کم نبود که اکنون بحران داخلی اوکراین که به نوعی حیاط خلوت روسیه به شمار می رود بیش از پیش روابط کرملین و کاخ سفید را سرد کرده است.

ناظران سیاسی در آمریکا می گویند پس از پنج سال ریاست جمهوری، باراک اوباما نه نتوانسته با مسکو اعتماد سازی کند و نه از ظرفیت های مشترک دو کشور برای حل چالش های بین المللی بویژه در سوریه و مساله مبارزه با تروریسم و افراط گرایی بهره برداری نماید.

از همه مهمتر گفت وگوهای دو طرف برای خلع سلاح هسته ای و کاستن از زرادخانه اتمی دو کشور به بن بست رسیده و از زمان توافق میان دیمیتری مدودیف رییس جمهور سابق روسیه و اوباما تاکنون اقدامی جدی برای پیشبرد گفت وگوها در این زمینه انجام نشده است.

البته با وجود این اختلاف ها، آمریکا و روسیه در سال های گذشته سعی کرده اند در برخی مسایل همکاری کنند.

دو کشور تلاش کرده اند در سطح امنیتی برای مبارزه با تروریسم همکاری داشته و در برخی موضوعات مهم بین المللی همگام شوند.

توافق میان دو طرف برای نابود کردن جنگ افزار شیمیایی سوریه که راهی پیش روی دولت اوباما برای عدم دخالت نظامی در سوریه قرار داد، نشان می دهد کرملین و کاخ سفید گام هایی برای رسیدن به تفاهم بر سر آینده سوریه برداشته اند.

با این وجود مقام های آمریکایی اذعان دارند که روابط با مسکو به هیچ وجه سمت و سویی مثبت ندارد.

رهبران ارشد در کاخ سفید و کنگره شخص ولادیمیر پوتین را مقصر اصلی شرایط کنونی می دانند.

به اعتقاد دولتمردان این کشور، پوتین سیاستی تهاجمی در عرصه جهانی در پیش گرفته و برای تثبیت اقتدار خرس روسی، بیش از پیش آماده به چالش کشیدن آمریکا در جهان است.

به گفته آن ها پوتین که چهره ای امنیتی بوده، نگاه بدبینانه ای نسبت به ایالات متحده دارد. وی اطلاعاتش را اساسا از دستگاه امنیتی فدرال روسیه دریافت کرده و برای همین تصویری منفی نسبت به سیاست های آمریکا در ذهن وی نقش بسته است.

دولتمردان آمریکایی همچنین فکر می کنند که پوتین برای نخستین بار از پایان دوران شوروی، ادبیات ایدئولوژیک را به سیاست خارجی روسیه وارد کرده است. این ایدئولوژی چیزی جز ملی گرایی روسی نیست که به چالش کشیدن آمریکا به نمادی از این ایدئولوژی تبدیل شده است.

ناظران سیاسی در آمریکا با تاکید بر اینکه چشم انداز بهبود روابط آمریکا و روسیه مثبت نیست، به بحران داخلی اوکراین و جانبداری آمریکا و روسیه از دو طرف ماجرا در آن کشور اشاره کرده و می گویند این مساله نشان دهنده تداوم تنش ها میان پوتین و اوباماست.

تحلیلگران تاکید می کنند که از نگاه کاخ سفید مساله اوکراین بخشی از دعوای دامنه دار با کرملین به رهبری پوتین است که می تواند به عرصه ای برای فشار به مسکو و گروکشی از آن تبدیل شود.

این موضوع در زمانی که متحد روسیه، بشار اسد، دست بالا را در جنگ داخلی سوریه به دست گرفته و طرح آمریکا برای ایجاد رژیمی غربگرا در دمشق نقش بر آب کرده برای کاخ سفید اهمیتی دو چندان دارد.

به هر صورت روابط آمریکا و روسیه در بدترین سطح آن از هنگام فروپاشی شوروی قرار گرفته است و به نظر می رسد تا پایان زمستان سرد روابط دو کشور راهی طولانی در پیش باشد.

اروپام 2251 **1908** 1337