تحلیلگر ارشد اندیشکده آمریکایی: آینده آمریکا به عنوان قدرتی بزرگ حول روحانی

به گزارش ایرنا در این مقاله نوشته «رابرت دی. کاپلان» آمده است: مذاکرات هسته ای با ایران دو معنا دارد. برای عده ای که نسبت به فرایند مذاکرات بسیار مظنون و بدبین هستند، این مذاکرات باید درباره بحث سلاح های هسته ای و جلوگیری از دستیابی ایران به چنین سلاح هایی باشد.

اما برای دولت باراک اوباما که به فرایند مذاکرات متعهد است، مساله هسته ای تا حدی یک بهانه است؛ چیزی که باید به منظور رسیدن به یک تفاهم راهبردی با ایران به دقت با آن برخورد شود.

تفاوت بزرگی بین این دو موضع وجود دارد. نومحافظه کاران و دموکرات های تندرویی که بلوک مظنونان را تشکیل می دهند، نفع زیادی در توافق راهبردی با ایران ندارند. این امر از دیدگاه آنان به معنای باج دادن به ایران و رها کردن متحدان سنتی آمریکا در منطقه بخصوص اسرائیل است.

این افراد دید بسیار منفی از کل نظام ایران و رئیس جمهوری این کشور دارند و بر این باورند که ایران قابل اعتماد نیست و هیچگونه توانایی هسته ای نمی توان در اختیار این کشور گذاشت.

اما دولت اوباما دیدگاه بسیار متفاوتی نسبت به روحانی دارد و او را شخصی می داند که قادر است کشورش را به سمت اصلاح داخلی رهنمون کند؛ امری که به نوبه خود می تواند به تفاهمی با غرب منجر شود.

تحلیلگر ارشد اندیشکده استراتفور در ادامه این مقاله با طرح این سوال که آیا روحانی واقعا عامل تغییر است یا نه، می افزاید: چگونگی رو به رو شدن با این سوال بستگی به این دارد که نسبت به قدرت و منافع آمریکا در خاورمیانه چه دیدگاهی داشته باشیم.

حقیقت این است که معدود هستند افرادی که دیدگاهی عینی و واقعی نسبت به روحانی دارند؛ و اینکه چگونه می توانند دیدگاهی واقعی به روحانی داشته باشند در حالی که بخش زیادی از دانش آنها درباره سیاست در ایران مبهم است و هر کسی از ظن خود یار روحانی می شود.

جناح مظنون به ایران و مذاکرات هسته ای بر این باور است که آمریکا باید برتری ژئوپلتیک خود را در خاورمیانه حفظ کند. این افراد وضعیت کنونی در سوریه، لیبی و عراق را ناشی از عزم سست آمریکا می دانند.

اما دولت اوباما و حامیانش هر چند به صراحت و آشکارا نمی گویند اما به بخش زیادی از این گونه حرف ها اعتقادی ندارند. دولتی ها بر این باورند که یک گذار گسترده در امور جهان و بطور خاص در خاورمیانه در حال روی دادن است که منادی تضعیف حالت تک قطبی در جهان است. آنان اعتقاد دارند که خیلی خوب است اگر آمریکا بتواند با ایران به تفاهمی درباره مسائل اساسی خاورمیانه برسد.

گروه مظنون به روحانی خواهان تسلط و برتری بی پایان آمریکا در منطقه هستند؛ سمپات های روحانی خواهان چیزی هستند که بار کمتری بر دوش مردم آمریکا بگذارد یعنی یک هماهنگی و ائتلاف قدرت شامل آمریکا، ایران، روسیه و اروپا.

دیدگاه شکاکان از آنجا که به برتری آمریکا اعتقاد دارد، در صورت شکست مذاکرات بطور جدی گزینه حمله نظامی را مطلوب می داند. دیدگاه اوباما ایده حمله نظامی را رد می کند زیرا می داند چنین حمله ای چقدر دشوار خواهد بود و رئیس جمهوری مسئول همه پیامدهای ناگوار آن قلمداد خواهد شد.

به بیان ساده، آمریکا همواره یک قدرت امپریالیستی بوده اما دولت اوباما نماینده اولین دولت کامل پساامپریالیستی در دوران پس از جنگ جهانی دوم است.

جناح شکاک نسبت به روحانی خود را از تک و تا نیانداخته و سوال می کند که چرا آمریکا در مشکلات منطقه خاورمیانه کار بیشتری نمی کند. آنان خواستار تحریم های شدیدتر و مداخله های بیشتر هستند. اما مشکل این جناح این است که از آنچه «پل کندی» استاد تاریخ دانشگاه ییل از آن به عنوان گرفتاری و مشغله بیش از حد امپریالیستی یاد می کند، آگاه نیستند. منظور این استاد ییل تسریع مرگ یک قدرت بزرگ از طریق بار کردن بیش از حد مسئولیت هایی بر دوش آن است.

مشکل شرط بندی دولت اوباما روی روحانی این است که خستگی امپریالیستی پس از جنگ جهانی اول دقیقا زمینه باج دهی بود. یک ایران دارای توانایی گریز هسته ای ممکن است تنگناهای امنیتی بدتری از آنچه امروز وجود دارد، به وجود آورد.

به بیان دیگر ، روحانی و آنچه او می تواند نماینده اش باشد یا نباشد، به نماد دو دیدگاه کاملا متفاوت در سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است. از این رو شخص روحانی به یک محور ژئوپلتیک تبدیل شده که سرنوشت آمریکا به عنوان یک قدرت بزرگ ممکن است روی آن بچرخد.



** هدف ایرنا از انتشار این نوع مقالات اندیشکده ها، اطلاع رسانی درباره نگرش این اتاق های فکر است و انتشار این مقاله ها الزاما به معنای تایید تمام محتوای آنها نیست.

اروپام**1078** 1575