امروز کریمه اهل بیت(ع) وارد قم شد

امروز مصادف با ورود حضرت معصومه(س) فرزند عزیز امام موسی کاظم(ع) و خواهر بزرگوار حضرت ثامن الحجج امام علی بن موسی الرضا(ع) به شهر مقدس قم است.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، حضرت فاطمه معصومه(س) پس از آنکه مأمون عباسی در سال 200 هجری امام رضا(ع) را به خراسان فرا خواند، به همراه عده­‌ای ‌از برادران و بستگان به انگیزه دیدار برادر وارد ایران شدند.

به این مناسبت بخشی از زندگانی آن حضرت را مرور می‌کنیم: نام: فاطمه، لقب: معصومه، کُنیه: اخت الرّضا - کریمه اهل بیت(ع) نام پدر: موسی بن جعفر(ع)، نام مادر: نجمه، تاریخ ولادت: 1 ذی القعده سنه 173 هجری قمری، محلّ ولادت: مدینه منوّره، مدّت عمر: 28 سال، تاریخ وفات: 10 ربیع الثّانی سنه 201 هجری قمری، علّت وفات: بیماری - سکونت 17 روزه در قم، محلّ دفن: شهر مقدس قم

23 ربیع الأوّل سنه 201 هجری قمری ورود کریمه اهل بیت(ع) به شهر مقدّس قم

بی‌بی فاطمه معصومه (س) در سال 173 هجری در شهر مدینه دیده به جهان گشود1. پس از آنکه مأمون عباسی در سال 200 هجری امام رضا(ع) را به خراسان فرا خواند، حضرت معصومه (س) به همراه عده­‌ای ‌از برادران و بستگان به انگیزه دیدار برادر وارد ایران شد. در کتاب «حضرت معصومه فاطمه ثانی» آمده است:

«پس از ولایت‌عهدی امام رضا(ع) بنی هاشم که مدت‌ها تحت شکنجه و فشار حاکمان ستمگر بودند با شنیدن این خبر به عنوان دیدار حضرت رضا(ع) از مدینه به خراسان رهسپار شدند. این گروه در حدود 400 نفر بودند در رأس آن‌ها حضرت معصومه(س) بود. 2

وقتی حضرت معصومه (س) و همراهان به شهر ساوه رسیدند، مأموران حکومت عباسی با آن‌ها درگیر شدند و عده‌ای از آن‌ها را به شهادت رساندند. حضرت معصومه در همانجا بیمار شدند. از همراهیان سوال کرد از اینجا تا قم چقدر فاصله است؟ به ایشان عرض شد: 10 فرسخ. حضرت فرمود: مرا از اینجا به قم منتقل کنید3". آقای اشتهاردی می‌نویسد: "پس از اینکه مأمورین حکومت عباسی در ساوه جلوی کاروان حضرت معصومه را گرفتند، حدود 23 نفر از آن‌ها کشته شدند گروهی اسیر و گروهی نیز متواری گردیدند. نقل شده که حضرت معصومه را عمال بنی‌ عباس در ساوه مسموم کردند. آن حضرت در حال بیماری قم را اختیار کرد چون قم مرکز شیعیان بود از این رو رهسپار قم شد4".

قم آماده میزبانی از فرزند امام معصوم(ع)

به این نکته باید توجه داشت که از همان قرن اول هجری، تشیع در قم رواج یافته بود. و این شهر از سوی امامان شیعه به عنوان پناهگاه شیعه محسوب می‌شد و خیل عظیمی از پیروان اهل بیت(ع) را در خود جای داده بود از جملۀ این افراد می­‌توان از خاندان اشعری نام برد6". شیعیان قم پس از اطلاع از ورود حضرت معصومه (س) به ساوه، خدمت ایشان رسیدند و از آن حضرت درخواست کردند به شهر قم تشریف فرما شوند. علی اصغر در کتاب تاریخ مذهبی قم می‌نویسد: «قول درست این است که خبر ورود فاطمه معصومه به ساوه و (حرکت او به سوی قم) به مردم قم رسید. آل سعد اشعری اتفاق کردند که به خدمت او برسند و از ایشان درخواست نمایند به قم بیاید. از میان ایشان موسی بن خزرج بیرون آمد6". و به شرف ملازمت فاطمه رسید. زمام ناقه او را گرفت و به جانب شهر کشید و به سرای خود فرود آورد7".

محل فرود آمدن محمل حضرت معصومه(س) کجا بود؟

ورود حضرت معصومه به قم تقریباً در 23 ربیع الاول سال 201 هجری بوده است8". یوسف علی یوسفی می‌نویسد: "حضرت معصومه روز یکشنبه 23 ربیع الاول سال 201 هجری قمری برابر با اول آبان ماه 195 هجری شمسی شهر قم را با قدوم مبارکش منور ساخت9". خانه موسی بن خزرج که محل فرود آمدن حضرت معصومه(س) است در آن روز در جنوب غربی شهر قم بود و امروزه در محله «میدان میر» محلی است به نام "ستّیه"10 که مسجد و مدرسه‌ای در اطراف آن بنا کرده‌اند و این مطلب، سینه به سینه از قدیم الایام رسیده است که این مکان، محل فرود آمدن حضرت فاطمه معصومه است11".

پی نوشت‌ها:

1- مسعودی، علی بن حسین؛ مروج الذهب، قم، منشورات دارالهجره، ج3، ص 336.

2- محمدی، اشتهاردی، محمد؛ حضرت معصومه فاطمه دوم، قم، علامه، 1375، ص 118.

3- قمی، حسن بن محمد بن حسن، تاریخ قم، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبد الملک قمی، تهران، طوس، 1361، ص200.

4- محمدی اشتهاردی، محمد؛ پیشین، ص 118.

5- قمی، حسن بن محمد بن حسن، پیشین، ص 213.

6- از اصحاب امام رضا (علیه‌السّلام): محمدی اشتهاردی، محمد؛ پیشین، ص 119.

7- فقیهی، علی‌اصغر؛ تاریخ مذهبی قم، قم، حکمت، 1350، ص 86-85.

8- محمدی اشتهاردی، محمد؛ پیشین، ص 119.

9- یوسفی، یوسف علی؛ شهیده غربت، قم، کوثر، 1386، چاپ اول، ص 74 به نقل از نرم افزار نجوم اسلامی.

10- ستیه مخفف سیدتی است (فقیهی، علی اصغر، پیشین، ص 87).

11- همان، ص 87-86.

انتهای پیام