آغاز مذاکرات الحاق صربستان به اتحادیه اروپا

به گزارش ایرنا،با آغاز مذاکرات یادشده و تلاش و انگیزه های صربستان در رابطه با سرعت بخشیدن به مراحل عضویت در اتحادیه اروپا این انتظار وجود دارد که مذاکرات بلگراد و بروکسل در این جهت تا سال 2018 پایان خواهد یافت و این کشور احتمالا در سال 2020 به اروپا ملحق خواهد شد.



** نظرات مقامات صربستان و اتحادیه اروپا در مورد الحاق

ˈیلکو کاتسینˈ گزارشگر پارلمان اروپا ضمن تبریک به صربستان به مناسبت شروع مذاکرات رسمی در مراحل الحاق اروپایی بلگراد در جمع خبرنگاران در بروکسل گفت: برگزاری اولین کنفرانس بین دولتی اتحادیه اروپا و صربستان برای حکومت بلگراد و تمامی منطقه بالکان اهمیت تاریخی دارد.

وی همچنین صربستان را پیشرو الحاق اروپایی در منطقه بالکان غربی خواند و گفت که بلگراد اصلاحات زیادی را در پیش رو دارد که بایستی با سرعت بیشتری در این را گام بردارد.

ˈتومیسلاو نیکولیچˈ رییس جمهوری صربستان در رابطه با آغاز مذاکرات رسمی با اتحادیه اروپا برای عضویت در این اتحادیه گفت که صربستان این حرکت را مدیون تاریخ و قربانیانش است.

وی افزود: صربستان با تاریخ و قربانیان خود مستحق این است که در بخشی از اروپا پذیرفته شود، که امروز چنین اتفاقی افتاد.

ˈآلکساندر ووچیچˈ نیز در این باره بالا بردن پرچم صربستان در جلوی ساختمان اتحادیه اروپا در بروکسل را در کنار پرچم اتحادیه اروپا برای بلگراد بسیار مهم توصیف کرد و گفت که صربستان در این مسیر تمامی وظایف خود را انجام خواهد داد.

ˈایویتسا داچیچˈ نخست وزیر صربستان نیز ضمن اینکه شروع مذاکرات رسمی بین صربستان و اتحادیه اروپا در مراحل الحاق اروپایی را لحظه تاریخی برای صربستان خواند تاکید کرد: مراحل پیوستن صربستان به اتحادیه اروپا به سرنوشت سیاسی کوزوو ارتباطی ندارد.

وی به اختلاف نظر بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا در رابطه با اعلام یکجانبه استقلال کوزوو اشاره کرد و گفت: موضع صربستان در رابطه با کوزوو تغییر نمی کند و در مذاکرات برای عادی سازی روابط بلگراد و پریشتینا موضوع سرنوشت سیاسی کوزوو هیچگاه موضوع بحث نبوده است.

نخست وزیر صربستان پیشتر در جمع خبرنگاران در بلگراد شروع مذاکرات الحاق اروپایی را آغاز دوران سیاسی برای صربستان دانست و با تاکید بر اینکه صربستان می تواند تمامی شرایط لازم را برای عضویت در اتحادیه اروپا تا سال 2018 عملی کند، گفت: بر این باورم که صربستان در سال 2020 به عضویت کامل اتحادیه اروپا در خواهد آمد.

وی اشاره کرد که آغاز مذاکرات رسمی در مراحل الحاق اروپایی به معنای شروع اصلاحات عمومی جامع در صربستان و شرکت تمامی قشر های مردم در ایجاد یک نظام دمکراسی، حقوقی، توسعه حقوق بشر و آزادی مطابق با استانداردهای اروپایی است.

نخست وزیر صربستان همچنین شروع رسمی مذاکرات الحاق به اروپا به معنای برقراری کارآمد اقتصادی و جامعه عادلانه توصیف کرد و گفت: بر این باورم که صربستان قادر خواهد بود تمامی شرایط برای عضویت در اتحادیه اروپا را تا سال 2018 به پایان ببرد.

صربستان مراحل الحاق اروپایی را در ژوئن سال 1999 با بازکردن پروسه ثبات و پیوستن که اولین گام در راستای عضویت در اتحادیه اروپا محسوب می شود، آغاز کرد.

اتحادیه اروپا در 19 دسامبر 2009 روادید برای شهروندان صربستان در سفر به کشورهای عضو این اتحادیه را لغو کرد.

صربستان در دوم مارس 2012 موفق شد که موافقت 27عضو اتحادیه اروپا را برای کسب جایگاه نامزدی در این اتحادیه کسب کند که قدمی بزرگ برای این کشور در راستای ائتلاف اروپایی به حساب می آید.



** مساله کوزوو در روند الحاق اروپایی صربستان

مساله کوزوو و عادی سازی روابط بلگراد و پریشتینا از مهمترین محرک های سیاسی برای صربستان در مراحل الحاق اروپایی به شمار می رود که در این رابطه مذاکراتی بین نخست وزیران صربستان و کوزوو با وساطت کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جریان است.

در مذاکرات صربستان در مراحل الحاق اروپایی 35 فصل برای تطبیق دادن قوانین صربستان با استانداردهای اتحادیه اروپا وجود دارد که مساله کوزوو، نهادهای قضایی، حکومت قانونگذاری، مبارزه با فساد مالی و گروه های جنایی از مهمترین فصل ها در این مذاکرات محسوب می شوند.

مساله کوزوو در روند الحاق اروپایی صربستان که حل و فصل کامل آن به زمانی طولانی نیاز دارد، یکی از مهمترین مسایل محسوب می شود که نباید آن را فراموش و یا مساله ای کوچک تلقی کرد.

مساله کوزوو در مراحل الحاق صربستان از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا برخی از اعضای اتحادیه اروپا بر حل و فصل سرنوشت سیاسی کوزوو و حل و فصل این موضوع به طور کامل قبل از عضویت صربستان در اتحادیه اروپا اصرار دارند.

مقامات صربستان که کوزوو را استان جنوبی کشورشان می دانند بارها اعلام کرده اند که اعلام یکجانبه استقلال کوزوو را قبول ندارند و این در حالی است که تا کنون 105کشور استقلال کوزوو را به عنوان کشوری مستقل به رسمیت شناخته اند.

صربستان برای عادی سازی روابط بلگراد و کوزوو از اکتبر سال 2012 میلادی با وساطت ˈکاترین اشتونˈ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکراتی را در سطح نخست وزیری با کوزوو شروع کرده است.

مقامات صربستان بر این باورند که مذاکرات بروکسل در حال حاضر برای حل و فصل مشکلات از قبیل مسایل اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و رفاهی ساکنان کوزوو به ویژه در منطقه شمال کوزوو است.

نخست وزیران صربستان و کوزوو پس از شش ماه مذاکرات پی در پی در بروکسل در 30 فروردین ماه سال 1392 برای عادی سازی روابط همچنین چگونگی امور خودمختاری جامعه حکومت های محلی صرب های شمال کوزوو توافق نامه 15 ماده ای را امضا کردند که اکنون در مورد اجرای این توافق نامه مذاکرات فنی برقرار است.

دولت های صربستان و کوزوو در خرداد ماه سال جاری نیز توافقنامه امضا شده برای عادی سازی روابط بلگراد و پریشتینا را مورد تایید قرار دادند.

از جمله اهداف توافق نامه 15 ماده ای عادی سازی روابط بلگراد و پریشتینا، ایجاد شهرداری های مستقل صرب ها در شمال کوزوو بدون دخالت نهادهای دولتی صربستان و مشارکت صرب های کوزوو در فضای سیاسی این منطقه ذکر شده است.

کارشناسان سیاسی منطقه بالکان معتقدند که به رسمیت شناختن استقلال کوزوو از طرف صربستان یکی از شرایط مهم بروکسل در روند الحاق اروپایی بلگراد محسوب می شود.

تقسیم کوزوو به دو منطقه صرب نشین و آلبانیایی تبارنشین از جمله راه حل هایی برای پایان دادن به مساله کوزوو مطرح شده است که بلگراد و پریشتینا در این باره واکنش مثبتی را از خود نشان نداده اند.

از طرفی دیگر برخی نیز مدل قبرس را برای حل و فصل سرنوشت سیاسی کوزوو مناسب می دانند.

با توجه به اینکه صربستان کوزوو را استان جنوبی خود می داند تحت هیچ شرایطی و حتی به قیمت عضویت در اتحادیه اروپا، حاضر به قبول کوزوو به عنوان کشوری مستقل نیست.

پارلمان کوزوو در فوریه سال 2008 به طور یکجانبه استقلال این منطقه از صربستان را اعلام کرد.

بلگراد می گوید کوزوو استان جنوبی صربستان است و استقلال آن را قبول ندارد و خواهان باطل کردن سند استقلال از راه های دیپلماتیک است.

مقامات بلندپایه صربستان بارها تأکید کرده اند که حکومت بلگراد هرگز استقلال کوزوو را به رسمیت نمی شناسد و دولت صربستان همیشه در کنار صرب های کوزوو قرار دارد.



** تحولات سیاسی در صربستان در پی آغاز مذاکرات

احتمالا برخی از احزاب سیاسی در صربستان در انتظار زمان شروع مذاکرات رسمی در مراحل الحاق اروپایی بودند تا اینکه بتوانند خواسته سیاسی خود که برگزاری انتخابات فوق العاده پارلمانی باشد را دنبال کنند.

هر چند که شروع مذاکرات رسمی برای عضویت در اتحادیه اروپا خبری خوشایند به شمار می رود، ولی نباید از این امر غافل شد که حزب ˈپیشروˈ صربستان به عنوان بزرگترین حزب ائتلاف حاکم برای برگزاری انتخابات فوق العاده پارلمانی برای ایجاد تغییرات در صدر دولت، در انتظار موفقیت دولتمردان بلگراد برای شروع مذاکرات الحاق اروپایی صربستان بوده است.

حزب پیشرو صربستان به رهبری ˈآلکساندر ووچیچˈ معاون اول نخست وزیر که 65 نماینده در مجلس دارد، از نظر تعداد کرسی در مجلس و نیز محبوبیت در میان اقشار مختلف مردم بزرگترین حزب سیاسی در صربستان محسوب می شود.

اعضای حزب پیشرو صربستان با توجه به اینکه این حزب بزرگترین حزب سیاسی در کشور به شمار می رود، خواهان این هستند که مقام نخست وزیری از این حزب باشد و به همین علت رهبران حزب برای برگزاری انتخابات فوق العاده اصرار دارند.

ˈنبویشا استفانوویچˈ رییس مجلس و معاون حزب پیشرو صربستان در این باره پیشتر به خبرنگاران گفت: یکی از علل مخالفت حزب سوسیالیست صربستان با برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی این است که این حزب پس از انتخابات جدید پارلمانی نمی تواند سمت ریاست دولت را داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه دولت صربستان امور زیادی را در دست اقدام دارد، تاکید کرد که برگزاری انتخابات زودرس پارلمانی و تشکیل دولت جدید با یک برنامه حساب شده مانعی را در مراحل ائتلاف اروپایی کشور بوجود نمی آورد و برای پیشرفت کشور هم زیان آور نیست.

از طرف دیگر حزب سوسیالیست صربستان با داشتن 25 نماینده در مجلس نمایندگان در این موقعیت زمانی که دولت رسما مذاکرات برای عضویت در اتحادیه اروپا را شروع کرده است و از طرف دیگر پروسه های بزرگ اقتصادی را در دست دارد، انتخابات زودهنگام پارلمانی را برای کشور مناسب نمی داند.

ایویستا داچیچ نخست وزیر صربستان و رهبر حزب سوسیالیست در این باره پیشتر با اشاره به اینکه برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام نتیجه توافق دو حزب پیشرو و سوسیالیست است، گفت: مطمئنا صحبت از نزاع بین حزبی در میان نیست.

وی همچنین با اشاره به اینکه از ابتدای تشکیل دولت، مساله برگزاری انتخابات زودهنگام به عنوان نشانه بی اعتمادی به دولت مطرح شد، تاکید کرد: هیچ کس به اجبار عضو این دولت نشده است بلکه این حاکمیت مشترک به شمار می رود.



** شرایط و اهمیت عضویت در اتحادیه اروپا برای صربستان

برای پیوستن کشورهای اروپایی به اتحادیه اروپا شرایطی وجود دارد که تقریبا برای تمامی کشورها یکسان است از جمله مبارزه با فساد مالی و گروه های جنایی سازمان یافته، اصلاحات در تمامی نهادها به ویژه قوه قضائیه، مبارزه با فساد مالی، مبارزه با گروه های جنایی سازمان یافته و برابری قوانین داخلی کشور با استاندارد های اتحادیه اروپا.

در همین حال، همکاری کامل با دادگاه بین المللی جنایات جنگی در لاهه برای استرداد متهمان به جنایات جنگی در جنگ های دهه 90 میلادی در منطقه بالکان همچنین عادی سازی روابط با کوزوو از شرایط ویژه برای شروع مذاکرات در روند الحاق اروپایی صربستان به شمار می روند.

صربستان با تحویل تمامی متهمان به جنایات جنگی در دهه 90 میلادی در منطقه بالکان به دادگاه بین المللی، همکاری خود را با داداگاه بین المللی لاهه به اتمام رسانده و اکنون در حال تطبیق قوانین نهادهای کشوری با استانداردهای اتحادیه اروپا در تمامی عرصه ها از جمله قوه قضائیه است.

ورود کشورهای بالکان غربی در اتحادیه اروپا پس از فروپاشی یوگسلاوی سابق از نقطه نظر های مختلف از جمله امنیتی و اقتصادی در صدر اولویت های سیاسی کشورهای منطقه قرار گرفته است و تا کنون کشورهای کرواسی و اسلوونی توانسته اند به خانواده اروپایی که اکنون 28 عضو دارند، ملحق شوند.

کشورهای بالکان غربی از جمله صربستان، کرواسی، بوسنی و هرزگوین، مقدونیه و مونته نگرو پس از فروپاشی یوگسلاوی سابق و جنگ های دهه 90میلادی در این منطقه دچار زیان های اقتصادی بسیاری شده اند.

در مورد صربستان باید به بمباران نظامی این کشور از سوی هواپیماهای ناتو در سال 1999 اشاره کرد که در آن ساختارهای زیربنایی و اقتصادی این کشور زیان های زیادی را متحمل شدند.

کشورهای منطقه بالکان غربی به علل اشاره شده با معضلات شدید اقتصادی مواجه هستند و اکنون راه نجات خود را بیشتر در کمک های مالی در ملحق شدن به اتحادیه اروپا جست و جو می کنند.

ˈلیوبودراگ ساویچˈ استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه بلگراد پیشتر در یک همایش خبری در باره اهمیت اقتصادی عضویت صربستان در اتحادیه اروپا گفته بود: تصمیم سران اتحادیه اروپا برای باز کردن باب مذاکرات با صربستان برای پیوستن به این اتحادیه بر توسعه اقتصادی این کشور تاثیر مثبت می گذارد.

ساویچ نیز گفته بود که چنین تصمیمی علاوه بر تاثیر مثبت در اقتصاد کشور برای منافع سرمایه گذاران خارجی که خواهان سرمایه گذاری در صربستان هستند، بسیار مهم است.

وی با تاکید بر این که یک شبه نمی توان بهبود اقتصادی در کشور را انتظار داشت، گفت که صربستان بایستی برای بهبود محیط کاری و سرمایه گذاری کارهای زیادی را انجام بدهد.

صربستان به لحاط امنیتی موضعی بی طرفانه دارد و این موضع به آن معنا است که با تمامی کشورها همکاری دفاعی خوبی برقرار کند، ولی به عضویت هیچ پیمان و یا سازمان نظامی مانند پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو) در نخواهد آمد.

از طرف دیگر مردم صربستان به سبب این که در سال 1999 به مدت 78 روز مورد بمباران هواپیماهای ناتو قرار گرفتند، تمایلی برای عضویت در این پیمان نظامی ندارند.

به هر حال نباید کمک های اقتصادی اتحادیه اروپا را برای کشورهای بالکان غربی که با معضلات اقتصادی فراوان روبرو هستند کم اهمیت خواند، بلکه بایستی به این موضوع اشاره کرد که دریافت کمک های مالی از اتحادیه اروپا بزرگترین عامل تلاش کشورهای بالکان غربی در مراحل الحاق اروپایی است.

یادآور می شود که کشورهای اسلوونی و کرواسی از جمهوری های سابق یوگسلای به عضویت ناتو در آمده اند و مونته نگرو و مقدونیه و بوسنی و هرزگوین در این مسیر گام هایی را برداشته اند.

اروپام**2061**1337