آغاز فعالیت های چراغ خاموش اصلاح طلبان برای انتخابات

محمود عزیزی: در حالی که باهنر چهره ارشد اصولگرایان از آغاز فعالیت های این گروه برای انتخابات مجلس آینده سخن می گوید، اصلاح طلبان ترجیح می دهد فقط مصاحبه کنند و از دولت یازدهم حمایت و نقد کنند و پیشنهاد ارائه دهند تا حرکتشان برای انتخابات مجلس فعلا چراغ خاموش باشد.

 بازی مشارکت و وزارت کشور درباره یک مجوز

اعضای حزب مشارکت که بعد از وقایع سال 88 منحل اعلام شد، بیش از اصلاح طلبان دیگر این روزها درباره دولت یازدهم اظهار نظر می کنند. آنها در کنار حمایت از دولت روحانی برای برآورد کردن درخواست هایشان- رفع حصر کروبی و موسوی و افزایش آزادی های اجتماعی- یک درخواست مشترک هم دارند؛ «اجازه برای فعالیت مجدد مشارکت». سخنگوی وزارت کشور اما آنها را به قوه قضائیه حواله می دهد. حسنعلی امیری که سابقه حضور در شورای نگهبان را دارد برای اینکه دردسر عدم فعالیت حزب مشارکت به پای دولت نوشته نشود در چند مصاحبه اخیر خود وقتی درباره حزب مشارکت  مورد پرسش قرار گرفته است، خیال همه را با یک جواب راحت کرده است: «مشکلاتشان با این قوه حل کنند. بعد از آن می توانند فعالیت سیاسی شان مجدد آغاز کنند.»

به غیر از حزب مشارکت، دیگر احزاب اصلاح طلب که در فضای اصلاح طلبانه فعالیت می کنند، بیش از گذشته فعال شده اند. حزب اسلامی کار، حزب مردم سالاری و... تشکل های اصلاح طلبی هستند که فعالیت هایشان آرام پیگیری می شود و هر ازچند گاهی نشست های سیاسی شاخه های مختلف خود را برگزار می کنند.

تصمیم عارف به فعالیت مستقل

در دیگرسو، عارف دلخور انتخابات ریاست جمهوری یازدهم که حالا به مرز 63 سالگی رسیده است تصمیم دارد به صورت مستقل خود را برای انتخابات مجلس آینده آماده کند. گمانه زنی ها درباره حضور  عارف در انتخابات وقتی قوت یافت که اسامی اعضای جدید بنیاد باران -مدیران دوره اصلاحات- اعلام شد و در آن نامی از عارف نبود. اقدامی که موجب شد رسانه  های اصولگرا این اقدام را تلاش عارف برای  فعالیت مستقل در فضای سیاسی تعبیر کنند. این گمانه از دو طریق دیگر هم تقویت شد. ابتدا ثبت بنیاد امید ایرانیان به نام عارف و دیگر اظهار نظر مرد یزدی تبار در حاشیه یک مراسم. عارف21 آذر ماه برای امضای دفتر یادبود نلسون ماندلا به سفارت جمهوری آفریقای جنوبی در خیابان یکتا رفت و در حاشیه امضای دفتر یادبود به خبرنگاران یک خبر جدید داد: تشکیل کارگروهی برای مطالعه و بررسی ایجاد حزب متبوعش.

حامیان عارف در انتخابات چه کسانی هستند؟

حرفهای عارف درباره اینکه «باید فعالیت‌های سیاسی را در قالب تشکیلاتی ساماندهی کرد تا به طور شفاف مواضع خود را اعلام کنیم» نشان داد او بعد از 8 سال حضور در متن سیاست اصلاح طلبانه و 8 سال حضور در کناره سیاست ایران، قصد کرده به نفر اول یک تشکل حزبی اصلاح طلب تبدیل شود تا جبران انصراف در انتخابات را بکند.

اما سوالی که به آن پاسخ داده نمی شود آن است که چه گروهی قرار است حامی عارف در انتخابات باشد؟ مرزبندی عارف با جریان افراطی اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری باعث شد کسی سنگ او را در زمانی که اصلاح طلبان تصمیم گرفته اند پشت سر روحانی در آیند، نزند و او با دلخوری صحنه را ترک کند.

ترک صحنه انتخابات ریاست جمهوری قاعده اش با انتخابات مجلس متفاوت است. مدعیان این کرسی زیادند و چهره هایی که می خواهند این فضا را تجربه کنند، فراوان. بنابراین رقابت برای قرار گیری در لیست های انتخاباتی در شهرهای بزرگ تصمیم، فضا را برای تصمیم گیران دو جناح سخت می کند.

تجربه مشترک اصولگرایان و اصلاح طلبان

اگر اصولگرایان بعد از شکست در انتخابات ریاست جمهوری بار دیگر به فکر همکاری های متقابل افتاده اند، این امر درباره اصلاح طلبان هم  مشهود است و آنها به دنبال تکمیل پازل پیروزی خود هستند. آنها تجربه انتخابات چهارم شوراها را جلوی روی خود دارند. تجربه ای که اصلاح طلبان به کمک هماهنگی های درون گروهی خود توانستند بیش از شورای سوم تهران کرسی در آن به دست بیاورند و حتی تا مرز پیروزی در انتخاب شهردار هم پیش رفتند، اما اقبال با انها همراه نبود.

اصلاح طلبان از طریق استراتژی چهره های یقه سفید - اصلاح طلبان متخصصِ کمتر سیاسی- توانسته اند بهشت را فتح کنند، اما سودای بهارستان نیازمند چهره های سیاسی معروف تری است که هم بتوانند از شورای نگهبان برای ورود به مجلس مجوز بگیرند و هم توان رقابت با اصولگرایان را داشته باشند.

وضعیت اصلاح طلبان برای انتخابات آینده شبیه فوتبالیستی است که بعد از رهایی از مصدومیت، حالا با انگیزه بیشتر، تمریناتش را پشت سر می گذارد تا پایش به گلزنی باز شود.

از تحریم تا مشارکت

اصلاح طلبان که در ابتدا انتخابات ریاست جمهوری یازدهم را جدی نگرفته بودند وقتی در بهار 92  فعالیت های اصولگرایان برای انتخابات جدی شد، «حضور» را بر «تحریم» ترجیح دادند. وضعیتی که در نیمه دوم سال آینده برای انتخابات مجلس احتمالا بار دیگر تکرار می شود و آنان از وضعیت رصد کردن فضای سیاسی به مرحله حضور فعال در انتخابات می رسند.

زمستان 90 اصلاح طلبان ترجیح دادند بیشتر کنار شومینه خود را گرم کنند. اصلاح طلبان تندرو در اسفند 90 رسما در گفت وگوی های خود از «عدم تمایل به شرکت» در انتخابات سخن  گفتند، اما اسفند 93 روزهایی است که اصلاح طلبان اتفاقا قصدشان رسیدن به بهاری سیاسی مطلوبشان است.

 دلخوشی های اصلاح طلبان

 واکنش حامیان دولت به رفتار های گاه و بیگاه مجلس نهم هم امید اصلاح طلبان برای موفقیت در این انتخابات را افزایش داده است. انتقاد هایی تندی که بعد از رای نیاوردن برخی وزاری پیشنهادی دولت در فضای مجازی از سوی حامیان روحانی رخ داد، پیامهایی از این جنس بود.« نمایندگان هنوز  پیام 24 خرداد را درک نکردند، روحانی مچکریم، می دانیم مجلس بعد چه کسانی را انتخاب کنیم ، این نماینده ها فکر می کنند دور بعد رای می آورند؟ و...» در این میان چهره ای هم مثل علی مطهری هم امکان پیروزی اصلاح طلبان در صورتی که بتوانند از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند را بیشتر از اصولگرایان می داند. اصلاح طلبانی که او انتظار حضور آنها در مجلس دهم را دارد، اصلاح طلبان متعادلی هستند که در مواردی با اصولگرایان شبیه هستند.

اصلاح طلبان و ماههای آینده

ضلع سومی که در معادلات انتخابات آینده نقش ایفاخواهد کرد، رفتارهای ماههای آینده چهره های اصلاح طلب است. اگر اصلاح طلبان رویه برخی چهره های متفکر خود  همچون سعید حجاریان را ادامه دهند،  معلوم نیست در انتخابات مجلس هم موفق باشند.

 اظهاراتی از جنس اینکه «دولت باید امکان انحلال مجلس را داشته باشد»، در شرایطی از سوی حجاریان مطرح شده که بعید است او از عدم امکان تحقق این ایده براساس نص قانون اساسی بی خبر باشد.فایده اظهاراتی از این جنس بیشتر  جنگ روانی است که در جناح مقابل به راه می افتد و موجب می شود افکار تا مدتی مشغولی موضوعی فرعی شود. شاید هم سعد حجاریان اینگونه می خواهد فاصله نگاه اصلاح طلبان را با ایده های اعتدالگرایانه و مدبرانه روحانی نشان دهد!

اصلاح طلبان اگر چه به دولت روحانی  به عنوان دولت گذار  می نگرند، اما موفقیت شان در رسیدن به بهارستان به میزان زیادی به عملکرد دولت شیخ دیپلمات ارتباط دارد. موفقیتی که اگر در معیشت مردم و دیپلماسی خارجی محقق شود، شانس اصلاح طلبان برای بهره گیری از فرصت این دولت و حضور در قدرت سیاسی را افزایش می دهد. همه این عوامل یک عنصر خارجی هم دارد که به اندازه همه مولفه ها درونی قدرت در ایران در سرنوشت اصلاح طلبان تاثیر گذار است؛ «سیاست خارجی دولت» که این روزها به توافق ژنو گره خورده است. موفقیت دولت روحانی در این عرصه ،یک نتیجه مشخص دارد. شانس بیشتر اصلاح طلبان برای موفقیت در انتخابات آینده.

/27212