اصول، مبانى و سياست‌هاى استراتژيک وزارت آموزش و پرورش
- مادهٔ ۴:
براساس تقدم رتبى تزکيه بر تعليم، تربيت اسلامى در نظام آموزش و پرورش جايگاه ويژه‌اى دارد، علاوه بر انتخاب معلمانى که خود بايد متّصف به صفات کريمه باشند جهت تقويت بنيهٔ تربيتي، نظام واحد امور تربيتى در سطوح معاونت وزارت تشکيل مى‌شود.
- مادهٔ ۵:
برخوردارى از آموزش‌هاى عمومى براى کليهٔ دانش‌آموزان کشور بايد به‌گونه‌اى باشد که برحسب استعداد و جنس بتوانند از تعليمات مناسب جهت شکوفائى خلاقيت‌ها بهره‌مند شوند.
- مادهٔ ۶:
آموزش‌هاى نظرى بايد به‌نحوى برنامه‌ريزى و اجراء شود که دانش‌آموزان ضمن ممارست، کارهاى عملى و تجربى متناسب با سن و جنس و رشته‌ٔ تحصيلى آنها با رعايت اولويت‌هاى منطقه‌اى و شرايط بومي، حداقل يک مهارت مورد نياز جامعه را کسب نمايند.
- مادهٔ ۷:
به‌منظور تعميم و توسعهٔ آموزش و پرورش کشور، زمينه‌هاى جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طريق ممکن فراهم آيد.
- تبصره:
وزارت مکلف است به اشخاص حقيقى و حقوقى که داراى صلاحيت‌هاى علمى و اخلاقى بوده و متقاضى تأسيس و ادارهٔ مدارس ابتدائي، راهنمائى و متوسطه با هزينهٔ خود و هميارى مردم و اولياء دانش‌آموزان باشند و متعهد شوند که در چارچوب سياست‌ها و اهداف جمهورى‌اسلامى ايران فعاليت نمايند، مجوزهاى لازم را اعطاء کند. حدود صلاحيت علمى و اخلاقى متقاضيان به تصويب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسيد.
- مادهٔ ۸:
وزارت به گزينش و تربيت مهمترين و کارآمدترين معلمان براى دورهٔ ابتدائى اقدام مى‌نمايد.
- مادهٔ ۹:
در جهت تأمين اهداف تربيتى و آموزشى و هنرى کودکان و نوجوانان، هماهنگى و همکارى وزارت ارشاد اسلامى و سازمان صدا و سيما الزامى است.
- تبصره:
آئين‌نامهٔ اجرائى اين ماده توسط وزارت آموزش و پرورش، ارشاد اسلامى و سازمان صدا و سيما تهيه و به تصويب هيئت وزيران مى‌رسد.
وظايف وزارت آموزش و پرورش
- مادهٔ ۱۰:
وزارت داراى وظايف زير است:
۱. تشکيل شوراى عالى آموزش و پرورش براساس قانون مصوب ۲۷/۱۱/۵۸ و اصلاحيه‌هاى آن
۲. قانون تشکيل شوراى منطقه‌اى و حدود وظايف و اختيارات آن به تصويب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسيد
۳. تهيه و تدوين مقررات و تنظيم لوايح مربوط به وظايف محوله
۴. تهيه و پيشنهاد برنامه‌هاى ميان‌مدت و بلندمدت در جهت تأمين اهداف آموزش و پرورش
۵. همکارى با وزارتين فرهنگ و آموزش عالي، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و ساير دستگاه‌هائى که به‌نحوى در امر آموزش دخالت دارند، جهت هماهنگ نبودن آموزش‌ها در چارچوب نظام آموزشى کشور
- تبصرهٔ ۱:
آئين‌نامهٔ اجرائى اين بند، توسط وزارت و ديگر دستگاه‌هاى اجرائى که به‌نحوى در امر آموزش دخالت دارند تهيه و به تصويب هيئت وزيران مى‌رسد.
- تبصرهٔ ۲:
مرجع تشخيص دستگاه‌هائى که به‌نحوى در امر آموزش دخالت دارند شوراى عالى انقلاب فرهنگى مى‌باشد.
۶. تأمين و تدارک نيازمندى‌هاى آموزشى و پرورشى (مکان، تجهيزات، امکانات ديگر آموزشى و کمک آموزشى)
۷. تأليف و طبع و توزيع کتب درسى و نشريات کمک‌آموزشى براساس برنامه‌ريزى‌هاى زمان‌بندى شده در چارچوب نظام آموزشى با رعايت اصل ۱۵ قانون‌اساسى جمهورى‌اسلامى ايران و با رعايت بافت متناسب زندگى روستائي، عشايرى و شهرى
۸. زير پوشش قراردادن کليهٔ کودکان لازم‌التعليم و تقويت نهضت سواد‌آموزى
۹. آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت به منظور ارتقاء سطح توانائى شغلى آنان
۱۰. جذب و انتخاب افراد صالح براى تعليم و تربيت از طريق گزينش
۱۱. تأمين نياز نيروى انسانى آموزشى و پرورشى وزارت از طريق ايجاد دانشسراها و مراکز تربيت‌معلم و آموزشکده‌هاى فنى و حرفه‌اى
۱۲. توسعه و تعميم تربيت‌بدني، به‌ويژه مربوط به فنون نظامي، در سطح مدارس و مراکز آموزشى وابسته به وزارت با هماهنگى دستگاه‌هاى ذى‌ربط
۱۳. انجام اقدامات لازم به‌منظور تأمين، حفظ و ارتقاء سلامت جسمي، روانى و اجتماعى دانش‌آموزان کشور با همکارى وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى
- تبصره:
آئين‌نامهٔ اجرائى اين بند مشترکاً توسط وزارتين آموزش و پرورش، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى تهيه و به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.
۱۴. صدور اجازهٔ تأسيس و نظارت مستمر بر مدارس وابسته به مردم و ديگر دستگاه‌هاى اجرائى و آموزشگاه‌هاى آزاد
۱۵. ايجاد و ادارهٔ مدارس ايرانيان مقيم خارج از کشور با هماهنگى وزارت امور خارجه
۱۶. نظارت بر اجراء صحيح و دقيق کليه آئين‌نامه‌ها و سنجش و ارزيابى نتايج حاصله از برنامه‌ها
۱۷. برقرارى ارتباط با مؤسسات بين‌المللى و مؤسسات ساير کشورها در زمينهٔ مسائل آموزش و پرورش، با هماهنگى وزارت امور خارجه در چارچوب سياست‌هاى کلى کشور
۱۸. تأسيس مراکز فنى و حرفه‌اى در جهت تأمين اهداف اين قانون
۱۹. به‌کارگيرى امکانات ويژه و انجام اقدامات لازم در زمينهٔ تعليم و تربيت فرزندان شهداء و مفقودين و اسراء با همکارى و هماهنگى بنياد شهيد انقلاب اسلامى
۲۰. همکارى و هماهنگى با دستگاه‌هاى ذى‌ربط نسبت به ارتقاء سطح آموزش علمى و عملى محصلان و مدرسان فنى و حرفه‌اى
۲۱. ايجاد شرايط و امکانات مناسب به‌منظور ارائهٔ آموزش‌هاى نظامى در آموزشگاه‌ها
۲۲. تأمين آموزش و پرورش رايگان براى همهٔ ملت تا پايان دورهٔ متوسطه
۲۳. وزارت موظف است از طريق ايجاد و تقويت مدارس استثنائي، نياز افراد عقب‌مانده را تأمين کند
۲۴. توجه لازم به هنر و تلطيف ذوق و عواطف دانش‌آموزان و پرورش خلاقيت‌هاى هنرى آنان و نيز استفاده از هنر در فعاليت‌هاى آموزشى و تربيتى
۲۵. اهتمام بيشتر جهت تعليم و تربيت دانش‌آموزان بى‌سرپرست بى‌بضاعت و يا دانش‌آموزانى که اولياء آنها فاقد صلاحيت سرپرستى باشند با همکارى دستگاه‌هاى ذى‌ربط
۲۶. ارتباط مستمر با اولياء دانش‌آموزان و استمداد از آنها در تعليم و تربيت با توجه به نقش عظيم خانواده در اين امر خطير
۲۷. برنامه‌ريزى و اجراء برنامه‌هاى جاذب و متنوع به‌منظور استفادهٔ مفيد و سازنده از اوقات فراغت دانش‌آموزان در محدودهٔ اعتبارات مصوب دستگاه‌هاى اجرائى ذى‌ربط با استفاده از کمک‌هاى مردمى.