تعهدپذیری اروپا به توافق برجام

به گزارش ایرنا، تحولات برجامی این روزها،مراحل حساسی را می گذراند؛ پس از خروج آمریکا از برجام در روز 18 اردیبهشت‌ماه سال 97 و بازگشت تحریم‌ها، ایران هفته گذشته به کشورهای باقیمانده در برجام 60 روز برای اجرای تعهدات خود به‌ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی فرصت داد و 'حسن روحانی' رییس جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد، هر زمان که خواسته‌های ما تأمین شود؛ ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف ‌شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی مرحله‌به‌مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.
پس از این اعلام توقف بخشی از تعهدات برجامی از سوی ایران، مقام های اروپایی واکنش های متعددی نشان دادند که نشان از اهمیت برجام داشت. اما درنهایت وزرای امورخارجه کشورهای عضو برجام شامل انگلیس، فرانسه و آلمان به همراه مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تصمیم گرفتند در اولین نشست وزرای امورخارجه اتحادیه اروپا آخرین تحولات مرتبط با توافق برجام و تصمیم ایران را مورد بررسی قرار دهند.
در این چارچوب، 'مایک پمپئو' وزیر خارجه آمریکا نیز سفر خود به روسیه را کوتاه کرد تا خود را برای دیدار و گفت و گو با مقام های ارشد اروپایی به بلژیک برساند.وی طبق برنامه امروز(سه شنبه) در سوچی با مقام های بلندپایه روسیه دیدار می کند. پمپئو به تازگی نیز سفر خود به آلمان را لغو و به صورت غیرمنتظره ای راهی عراق شد و با مقام های بلندپایه این کشور دیدار کرد.

**نشست بروکسل؛ بررسی تصمیم برجامی ایران
نشست روز گذشته(دوشنبه) وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل، اولین نشست این وزرا بعد از هشدار برجامی ایران بود. در این نشست که ' جرمی هانت' وزیر خارجه انگلیس، 'ژان ایو لو دریان' وزیر خارجه فرانسه، 'هایکو ماس' وزیر خارجه آلمان و 'فدریکا موگرینی'مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز حضور داشتند، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانس خبری ضمن تاکید بر پایبندی اروپا به اجرای کامل برجام ابراز امیدواری کرد؛ نخستین تراکنش اینستکس ظرف چند هفته آینده انجام شود.
موگرینی افزود: امروز در نشست با حضور وزرای خارجه انگلیس، آلمان و فرانسه به‌عنوان طرف‌های اروپایی برجام درباره راهکارهای عملیاتی کردن اینستکس و انجام اولین تراکنش ظرف چند هفته‌ آینده رایزنی کرده است. وی بار دیگر یادآور شد: اتحادیه اروپا و تمام کشورهای اروپا به‌طور کامل مصمم هستند که برجام به‌طور کامل اجرا شود.
او در پاسخ به پرسش دیگری گفت:از طرف اروپا اعلام می‌کنم که ما مصمم هستیم تا زمانی که ایران به تعهداتش پایبند است، به تعهدات خود در این توافق عمل کنیم.
موگرینی با یادآوری این مطلب که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون پایبندی ایران به برجام را تائید کرده تصریح کرد: وزرای امور خارجه 28 کشور اروپایی هم تأکید دارند که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنها مرجع ارزیابی پایبندی ایران به برجام است.
اگر چه اروپا حمایت سیاسی کاملی از برجام داشته است اما در مقام عمل اقدامات کشورهای اروپایی نتوانسته به نتایج ملموسی دست یابد. جمهوری اسلامی ایران بارها اعتراض خود را به تعلل کشورهای اروپایی اعلام کرده و تاکید داشت که تنها بیانیه های سیاسی نمی تواند به حفظ برجام بیانجامد.پس ازاظهارات موگرینی دربروکسل، 'عبدالناصر همتی' رئیس کل بانک مرکزی در یادداشتی اینستاگرامی با انتقاد از جملات تکراری اروپاییان برای راه اندازی ساز وکار مالی، نوشت: از حدود یک سال پیش اروپا دنبال یک ساز و کار مالی برای انجام تجارت با ایران بود تا اینکه بالاخره سه ماه پیش آن را معرفی کرد.
وی ادامه داد:نزدیک دو ماه است ساز وکار متناظر با آن تحت عنوان ساز وکار تجارت وتامین مالی «ساتما» در تهران تاسیس و مدیران آن به اروپایی ها معرفی شده اند.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: تکرار مداوم جملاتی نظیر دنبال ساز وکار مالی بودن از سوی مسئولین اروپایی، گزاره ای تکراری و نخ نما شده خواهد بود.ساده ترین کار برای عملیاتی کردن فعالیت ساز و کار های «اینستکس» و «ساتما» برداشت نفت از سوی شرکت ها و نهادهای اروپایی یا اعطای یک خط اعتباری به صادرکنندگان اروپایی برای شروع صادرات به ایران است.

**نگاه سرد اروپا به حضور پمپئو
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا درحالی در میانه سفر خود به شهر سوچی جهت دیدار با مقام های ارشد روسیه به بروکسل آمده بود که با برخورد سرد اروپا مواجه شد.
روزنامه واشنگتن پست در گزارشی از نشست امروز وزیران خارجه اتحادیه اروپا که با سفر ناگهانی وزیر خارجه آمریکا مختل شد، نوشت: موگرینی با توجه به برنامه کاری فشرده اش، پمپئو را با بی میلی به حضور پذیرفت.
این روزنامه آمریکایی در گزارشی به قلم «مایکل برنبام» نوشت: بسیاری از رهبران اتحادیه اروپا از اقدام دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا درباره ایران خشمگین هستند و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بی میلی از پمپئو استقبال کرد.
موگرینی پیش از نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل به خبرنگاران گفت: شب گذشته به ما گفتند که پمپئو قصد دارد برنامه سفرش را تغییر دهد. ما کل روز با یک برنامه کاری شلوغ اینجا خواهیم بود. لذا در طول روز باید ببینیم که آیا می توانیم دیداری با او را ترتیب دهیم. او همیشه مورد استقبال ما است اما در حال حاضر هیچ برنامه دقیقی نداریم.
«لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال نیز روز دوشنبه در توییتی نوشت که وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا با «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا در بروکسل، عکس یادگاری نگرفتند.
نورمن در صفحه توییتر خود افزود:یک دیپلمات ارشد اروپایی به من گفت که پمپئو برای برخورداری از فرصت گرفتن عکس یادگاری به بروکسل آمد تا نشان دهنده موضع اروپا و آمریکا علیه ایران باشد. وی می خواست عکس بگیرد، اما این درخواست را رد و برنامه را پیگیری کردیم.
در فرجام، برجام و تحولات برجامی روزهای حساسی را طی می کند؛ موضوعاتی نظیر افزایش تحریم های یکجانبه دولت ترامپ، افزایش تنش میان ایران و آمریکا و تحولات مرتبط با اجرایی سازی اینستکس و مبادلات تجاری هر روز شکل پیچیده تری به خود می گیرد.اکنون توپ در زمین اروپا است و کشورهای اروپایی باید تعهدپذیری خود را در قبال ایران نشان دهند.