توانمندسازی جوامع در کاهش خسارات جانی زلزله موثر است

مرتضی سلیمی روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا اظهار داشت: ایران از نظر لرزه‌خیزی در منطقه فعال جهان قرار دارد و به گواهی اطلاعات مستند علمی و مشاهدات قرن بیستم از خطرپذیرترین مناطق جهان بر اثر زلزله‌های پر قدرت محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر به طور متوسط هر پنج سال، یک زمین‌لرزه با صدمات جانی و مالی بسیار بالا در نقطه‌ای از کشور رخ داده است.
وی ادامه داد: افزایش تعداد شهرها در مناطق فعال لرزه‌خیز، گسترش و توسعه شهرها که به قرارگیری گسل‌های زیادی در داخل شهرها منجر شده است، افزایش تراکم جمعیت شهرها (با 70 درصد شهرنشینی)، آسیب‌پذیری سازه‌های سنتی و قدیمی و استحکام ناکافی سازه‌های جدید ناشی از کم‌توجهی به رعایت آیین‌نامه‌های مقاوم‌سازی در ساخت و ساز، میزان آگاهی و آمادگی مردم برای رویارویی با زلزله به ویژه میزان توانمندی سازمان‌های مسئول در آمادگی و عملیات پاسخگویی به سوانح را می‌توان از مهم‌ترین دلایلی عنوان کرد که ایران را در صدر کشورهای با تلفات بالای جانی در پی وقوع زلزله‌های پر قدرت قرار داده است.
رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر در پاسخ به این که برای توانمندسازی جوامع شهری و روستایی در کشور چه باید کرد، توضیح داد: برای توانمندسازی جوامع روستایی که 30 درصد از جمعیت کشور را شامل می‌شود و فقط 36 درصد از بافت‌های آن را سازه‌های آپارتمانی و چند طبقه تشکیل می‌دهد، راه‌حل بهینه، گسترش آموزش‌ها در سطح «تربیت پاسخ‌گرهای اولیه» است.
سلیمی اضافه کرد: این در حالی است که در شهرها نیز تنوع در میزان فراوانی سازه‌های آپارتمانی و چند طبقه، جنس مصالح سازه‌ها و تراکم جمعیتی در سطح واحد، توانمندسازی جوامع شهری را به سوی گسترش و جهت‌گیری آموزش‌ها در سطوح «تیمی سبک تا سنگین» متناسب با شرایط محلی سوق می‌دهد.
وی با بیان اینکه هنوز در کشور آموزش‌های همگانی و عمومی مردم برای زمان وقوع زلزله کافی نیست، گفت: مردم به درستی فرا نگرفته اند که نخستین عکس‌العمل توصیه شده از سوی کارشناسان در زمان وقوع زمین‌لرزه «نشستن»، «پناه گرفتن»، «محکم نگه داشتن و صبر کردن» است، آنان این چند مرحله ساده را تمرین نکرده‌اند تا هیچگاه وسوسه فرار در زمان زمین‌لرزه بر آنان غلبه نکند.
رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر با اشاره به اینکه در کشور لرزه‌خیزی مانند ایران، آگاهی همگانی از نحوه مواجهه با پدیده زمین‌لرزه از مراحل مهم مدیریت کاهش خطر زلزله است، تصریح کرد: یکی از روش‌های کاهش خطر، آگاه‌سازی مردم و آموزش همگانی به آنهاست و آنکه بدانند چگونه خود را برای زندگی در یک منطقه لرزه‌خیز آماده کنند.
وی افزود: با توجه به ترس ناشی از وقوع زمین‌لرزه، آمادگی روحی برای واکنش درست در زمان حادثه، بسیار دارای اهمیت است، آمادگی روحی برای ارزیابی درست این است که چه چیزهایی ما را قبل از وقوع زلزله از آماده شدن برای مواجهه با آن باز می‌دارد یا احتمالا در زمان وقوع زلزله و بعد از آن به چه چیزهایی فکر خواهیم کرد، چه احساسی خواهیم داشت و چه کاری انجام دهیم، ضروری است.
سلیمی یادآور شد: اگر چه آمادگی در برابر زلزله شامل اقداماتی فراتر از جمع‌آوری مایحتاج است اما نتایج تحقیقات جدید در ارتباط با چگونگی واکنش مردم با آمادگی یا بدون آمادگی در زمان وقوع زمین‌لرزه نشان می‌دهد که درک جنبه‌های روانی تجربه و انتظار یک حادثه ترس‌آور، توانایی ما را در شرایط اضطراری افزایش می‌دهد.
وی اظهار داشت: ترس اصلی ما از زمین‌لرزه به خاطر آسیب احتمالی آن است، اکثر مردم به دلیل اینکه نمی‌دانند چه کنند، دچار آسیب می‌شوند و مشکلات تا زمانی که مردم بدون کمک، آمادگی زنده ماندن برای چند روز یا حتی چند ساعت را ندارند، ادامه دارد. کارشناسان مدیریت بحران تشخیص داده‌اند که انکار (باور اینکه تهدید خطر واقعی نیست) اعتقاد به سرنوشت (آماده بودن چیزی را تغییر نمی‌دهد) واکنش‌های بسیار عادی هستند که ما را به سمت خطرپذیری‌های غیرضروری سوق می‌دهند.
این مقام مسئول در جمعیت هلال احمر تاکید کرد: مردم باید آموزش‌های پیدا کردن مکان‌های ایمن در خانه و بیرون از خانه، جمع‌آوری کیف فرار شخصی برای همه اعضای خانواده و در نظر داشتن مایحتاج خاص برای برخی از اعضای خانواده را برای آمادگی بیشتر هنگام وقوع زلزله تمرین کنند و بدانند که در تمام کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته همگان به ایمنی افرادی از اعضای خانواده که کم سن و سال هستند یا از کارافتادگی دارند، دقت نظر بیشتری می‌شود.
اجتمام**7029*1834** 1055