بررسی پیامدهای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس

به گزارش ایلنا به نقل از خلیج تایمز، به‌رغم مذاکرات انجام شده از سال ۱۹۸۸ میلادی تا کنون، اتحادیه اروپا نتوانسته است توافق‌ تجارت آزاد با شورای همکاری‌ خلیج فارس به امضا برساند. تحلیل گران بر این باورند که متناسب با میزان تجارت و سرمایه‌گذاری کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس با بریتانیا، برگزیت پیامد‌های مثبت و منفی‌ روی این کشور‌ها خواهد داشت.

در حالی که افت پیش‌بینی شده ارزش پوند انگلیس در آستانه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تاثیر منفی‌ روی سرمایه‌گذاری شورای همکاری‌های خلیج فارس در بریتانیا خواهد داشت، برخی از تحلیلگران بر این باورند که اگر پوند به روند نزولی شدید خود در سه ماه پس از برگزیت ادامه دهد، ممکن است شاهد افزایش چشمگیر در میزان انتقال سرمایه‌ها از دبی به بریتانیا باشیم.

در حالی که همه‌پرسی عجیب بریتانیا موجب آغاز فرایند غیر قابل پیش‌بینی و بی‌سابقه‌ای شده است که از آشوب و بحران‌های بالقوه جهانی خبر می‌دهد، اکثر اقتصاددانان بر این باورند که زمینه‌های تجارت دوجانبه میان کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس و بریتانیا ممکن است در بحران‌های پس از برگزیت گسترش یابد.

آن‌ها بر این باورند که این خروج به طور خاص برای امارات متحده عربی مطلوب خواهد بود که در غیاب یک بسته هوشمندانه و دراز مدت تجارت آزاد با اتحادیه اروپا بیش از پیش امیدوار است تا در ‌‌نهایت یک توافقنامه تجاری با بریتانیا به امضا برساند.

تحلیلگران اعلام کرده‌اند که با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، هم اینک برای بریتانیا امکان برقراری توافق‌های چندجانبه تجاری سودآور با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس فراهم آمده است. ‌به‌رغم مذاکراتی که به سال ۱۹۸۸ بر می‌گردد، اتحادیه اروپا قادر نبوده است که به یک توافق‌نامه تجارت آزاد با این شورا دست یابد.

با توجه به این موضوع که توافق‌های چند جانبه ممکن است در ‌‌نهایت سود آور‌تر و آسان‌تر به نظر برسد، بریتانیا اخیرا یک توافق‌نامه مالیات دو برابری با امارات متحده عربی به امضا رسانده است. در اکتبر سال ۲۰۱۵، امارات متحده عربی و بریتانیا همچنین اهداف جدیدی برای تجارت دوجانبه تعیین کردند که ارزش تجارت‌های فعلی را دو برابر می‌کند. به اعتقاد تحلیل گران رای به خروج تاثیری بر همه این پیشرفت‌ها نخواهد داشت.

«راعد فراش» استادیار سابق دانشگاه کویت از چنین دیدگاه‌هایی استقبال کرده و عنوان کرده است که چشم‌انداز تجارت چند جانبه میان بریتانیا و شورای خلیج فارس با برگزیت دچار شکست می‌شود.

وی خاطر نشان کرد که حتی بدون توافق‌نامه‌های چندجانبه جایگزین، ادامه تجارت تحت لوای قوانین سازمان تجارت جهانی نباید جریان تجارت میان بریتانیا و شورای خلیج فارس را دچار خلل کند.

در حقیقت، تحلیلگران بر این باورند که سیاست‌های تجاری بریتانیا ممکن است بیرون اتحادیه اروپا بیشتر توجیه‌پذیر باشد چرا که بریتانیا به دنبال معاهداتی برای جایگزینی دسترسی‌های از دست رفته خود به بازارهای داخلی اتحادیه اروپا است. شهروندان چند ملیتی بریتانیایی ممکن است در نتیجه تمایل بیشتری به قطب‌های تجارت منطقه‌ای مانند دبی نشان دهند. این بازرگانان به دنبال پایه‌گذاری جای پای مستحکمی در این مناطق خواهند بود.

«تیم فاکس» اقتصاد‌دان ارشد و دبیر تحقیقات در یک شرکت اماراتی در این‌باره گفته است: «‌بیرون آمدن از روابط منفعل تجاری اتحادیه اروپا و شورای همکاری‌های خلیج‌فارس می‌تواند روابط تجاری بریتانیا با کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس یا حتی کشور‌های دیگر جهان احیا کند.»

با این حال وی هشدار داد که چنین مسائلی به میزان سقوط پوند و یورو در آستانه برگزیت بستگی داشته و می‌تواند در مقابل جریان گردشگری در منطقه قرار گیرد. تا کنون جریان گردشگری در منطقه به خصوص در امارات متحده عربی به دنبال کاهش ارزش روبل روسیه و یوان چین تحت تاثیر قرار گرفته است. فاکس افزود: «‌ طبیعتا به نظر می‌رسد که هر گونه ضعف درازمدت برای پوند و یورو تاثیرات مضاعفی خواهد داشت.»

تحلیلگران بر این عقیده‌اند که از آنجایی که بریتانیا پنجمین اقتصاد بزرگ جهان است، به نظر می‌رسد که سیاست‌های تجاری بریتانیا می‌تواند برای کشور‌های خارج از اتحادیه اروپا بیشتر توجیه‌پذیر و اقتصادی باشد چرا که به دنبال جبران از دست دادن دسترسی خود به بازار‌های درونی اتحادیه اروپا هستند.

آن‌ها در ادامه می‌افزایند: «‌شهروندان بریتانیایی چند ملیتی می‌تواند بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرند خصوصا در قطب‌های تجاری منطقه‌ای مانند دوبی که به دنبال استحکام تجارت در گستره منطقه است.»

تحلیلگران در موسسه رتبه‌گذاری اس-اند-پی در مقابل معتقدند که برگزیت می‌تواند سرمایه‌گذاری برای کشور‌های بریتانیا و اروپا را فلج کند.

یکی از تحلیلگران این موسسه می‌گوید: «‌به نظر ما چالش‌ها در دوره‌های کوتاه مدت بیش از هر چیز به تحولات نوسانات بازار‌های اقتصادی بستگی دارد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به افت شدید پتانسیل‌های واحد پول استرلینگ اشاره کرد.»

گزارشی از شرکت اماراتی بازار‌ها و خزانه‌داری جهانی ان-بی-دی اشاره می‌کند که تاثیر برگزیت بر اقتصاد بریتانیا ممکن است بسیار قابل توجه باشد، اما تاثیرات مهمی نیز بر مابقی اتحادیه اروپا خواهد داشت و در ‌‌نهایت ممکن است چنین تاثیراتی در دیگر مناطق مانند کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیز احساس شود.

همانگونه که فراش عنوان کرده است، تاثیر برگزیت بر اقتصاد بریتانیا ممکن است به واسطه روابط بازرگانی و تجاری ضعیف‌تر با کشور‌های اروپایی منفی باشد. چرا که برای مثال صادرات بریتانیا به اتحادیه اروپا حدود ۱۳ درصد تولید ناخالص ملی این کشور است.

«تیم ادامز» مدیر موسسه بازرگانی بین‌المللی عنوان معتقد است که تاثیر کامل برگزیت بر بازارهای تجاری و اقتصادی تا مدت‌ها روشن نخواهد بود اما به طور حتم در کوتاه مدت مخرب بوده و در دراز مدت به خصوص برای بریتانیا تاثیر منفی خواهد داشت.