آخرین سال اوباما محکی برای اختیارات ریاست جمهوری

گرچه باراک اوباما پیش‌بینی‌هایی که از تبدیل وی به رئیس‌جمهوری "بی‌انگیزه" (lameduck) در سال 2016 خبر می‌داد به چالش کشیده و با شوخی از اصطلاح به کار رفته درباره سال آخر ریاست جمهوری در آمریکا یاد می‌کند (اردک لنگ)، اما رسیدن به اهداف آخرین سال ریاست جمهوری وی که مواردی از جمله بستن گوآنتانامو تا تصویب قانون کنترل سلاح را شامل می‌شود، محدودیت‌های اختیارات کاخ سفید را به بوته آزمایش می‌گذارد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل از خبرگزاری فرانسه، آخرین سال ریاست جمهوری آمریکا می‌تواند مساله‌ای رقت‌انگیز باشد. بسیاری از فرماندهان کل قوا که قدرت را در واشنگتن به دست گرفتند در سال‌های نهایی به چالش کشیده شدند. در سال‌های نهایی، بحران‌های جدید فوران می‌کند و پیروزی‌های حاصله در بهار یک دولت ناگهان به توفانی از نارضایتی تبدیل می‌شود. برخی از رهبران آمریکایی در سال‌های پایانی حکومتشان با بحران‌هایی مواجه شدند. جورج واکر بوش، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا شاهد سقوط شاخص اقتصاد بود، دونالد ریگان گرفتار رسوایی ایران-کنترا شد، بیل کلینتون هم استیضاح شد و توماس وودرو ویلسون سکته کرد.

اوباما که همواره از مرداب سوریه و باتلاق هزینه‌بر عراق اجتناب می‌کرد، سال 2016 را در حالی آغاز می‌کند که نگرانی‌ها درباره تهدید گروه تروریستی داعش افزایش یافته است، اما اوباما برای هشتمین و آخرین سال کار در دفتر ریاست جمهوری‌اش، به آمریکایی‌ها یک دیدگاه جایگزین پیشنهاد داده است. وی پیش از عزیمت به هاوایی برای گذراندن تعطیلات سال نوی میلادی گفت: «هیچگاه به اندازه الان درباره سال پیش رو خوشبین نبوده‌ام. در 2016 من از تمام عرصه‌ها کنار می‌روم!»

وی در سال 2015 کنگره سرکش تحت امر جمهوری‌خواهان را برای رسیدن به توافق اتمی با ایران و نیز امضای یک معاهده محیط‌زیستی جهانی که به گفته خودش «بحران آب و هوا را حل می‌کند»، کنترل کرد.

اوباما شاهد این بود که دیوان عالی آمریکا لایحه ازدواج همجنس‌گرایان را به قانون تبدیل کرد و به طور نسبی با توافق تجاری گسترده ترانس – پاسفیک که به برنامه "آسیا محوری" وی جان می‌دهد و می‌تواند ژئوپولتیک را برای نسل‌ها در پاسفیک شکل دهد، موافقت کرد.

میزان حمایت‌های مردمی از وی به‌رغم نگرانی درباره اقدامات تروریستی داعش در پی حمله سن برناردینوی کالیفرنیا حدود 45 درصد است که بیشتر از بوش و تقریبا همانند ریگان است.

در سال 2016 اوباما تلاش خواهد کرد تا این روند را با استقرار تمام ابزار و تجهیزاتش و بهره‌گیری از تمام اختیاراتش از قلدری تا دیدار با شخصیت‌های برجسته حفظ کند. صدای وی در سراسر مبارزات انتخاباتی 2016 طنین خواهد انداخت و انتظار می‌رود که در حمایت از نامزدی هیلاری کلینتون و رسیدن ریاست جمهوری به یک دموکرات برای سومین بار حرکت کند. انتظار می‌رود که وی پیش از آن به کوبا نیز سفری داشته باشد.

سفر به سرزمین فیدل کاسترو به لحاظ سمبلیک غنی است و به اهمیت اولین سفر ریگان به اتحاد جماهیر شوروی در 1988 و یا سفر ریچارد نیکسون به چین است. اما بدون تمایل کنگره برای پایان تحریم کوبا، این سفر به آب‌ شدن آخرین قطعات یخ روابط جنگ سرد ختم نمی‌شود.

به همان نسبت، تصویب قرارداد تجاری ترانس پاسفیک نیازمند آن است که قانونگذاران دموکرات ناراضی رای مثبت بدهند در غیر اینصورت باید تا پس از انتخابات ریاست جمهوری نوامبر 2016 منتظر ماند.

در ظاهر دست‌کم اوباما برای توافق کنگره ناراضی خوشبین است؛ حتی اگر این اتفاق در سال برگزاری انتخابات رخ دهد. در حال حاضر توافقات بر سر برنامه مالیات، بودجه و آموزش در سنین کودکی کاخ سفید را خوشبین کرده که ممکن است پیشرفتی بر سر موضوعاتی از جمله اصلاح سیستم کیفری حاصل شود. طنز تلخی است که اولین رئیس‌جمهوری سیاهپوست آمریکا برای ارتقای روابط نژادی و یا رسیدگی به قوانین حبسی که موجب شده تا عده‌ای جوان سیاهپوست یا هیسپان‌ها (لاتین‌تبارها) به زندان بروند، به تقلا افتاده است.

یک مقام ارشد دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود، گفت:‌«در اینجا تضاد منافع وجود دارد و معتقدم که زمان رسیدگی به این موضوع رسیده است. یک روند وجود دارد و ما در مسیر آن قرار داریم.» گرچه بعید است اما اوباما امید دارد که مخالفت جمهوری‌خواهان کنگره بر سر کنترل سلاح و بستن زندان جنجالی گوآنتانامو از بین برود.

در خصوص این دو مساله، کاخ سفید هم اکنون در حال بررسی حکم‌های اجرایی است تا کنگره را نادیده بگیرد و اصلاحات را اجرایی کند؛ امری که جنجال سیاسی و حقوقی به پا خواهد کرد. تلاش‌های اوباما برای خارج کردن یک نسل از مهاجران از زیر سایه‌ نشان می‌دهد که پیش‌نمایش چنین مبارزاتی به چه شکل خواهد بود.

کارشناسان به راه افتادن یک جنگ طولانی در دادگاه و احتمال واکنش‌های سیاسی شدید را پیش‌بینی می‌کنند؛ امری که حامیان را در برزخ قرار می‌دهد و یکی از اصلی‌ترین اهداف مهم سیاست اوباما را در دستان دیوان عالی قرار می‌دهد. در همین حال حس رئیس‌جمهوری آمریکا از استفاده بیش از حد از احکام حکومتی این است که می‌تواند توازن قدرت در واشنگتن را تغییر دهد. اوباما به عنوان یک نامزد پست ریاست جمهوری از جورج واکر بوش به دلیل استفاده بیش از حد از احکام حکومتی انتقاد کرده بود. وی یک‌بار در یکی از کارزارهای انتخاباتی خود گفته بود: «من 10 سال قانون اساسی را مطالعه کردم و به آن باور دارم و از قانون اساسی ایالات متحده آمریکا تبعیت خواهم کرد.»

یکی از مقام‌های آمریکایی که به تازگی دولت اوباما را ترک کرده، درخصوص استفاده از حکم حکومتی برای بستن گوآنتانامو تاکید کرد:‌ «ما نمی‌خواهیم مثل بوش باشیم.» اما مساله بستن گوآنتانامو به حدی برای وی اهمیت دارد که نمی‌خواهد زمان ریاست جمهوری‌اش را برای رسیدن به آن از دست بدهد.

انتهای پیام