آفتاب

در کمیجان با عروس فصل‌ها دیدار کنید!

در کمیجان با عروس فصل‌ها دیدار کنید!

96 کیلومتر از اراک که دور شویم کم کم جلوه­‌هایی متفاوت از طبیعت جلوه­‌گری می­‌کند که با ریتم خاص خود صحنه‌ای دیگر از قدرت خالق و هنر آدمی را به تصویر می­‌کشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی، زنده شدن طبیعت، شروع رویش گیاه از بستر زمین و درخشش شبنم بر شاخه­‌های جوان امید و شور را در دل آدمی زنده می­‌کند.

دیدن جان گرفتن طبیعت وجدی را در درون رقم می­‌زند که میل آدمی را برای قدم گذاشتن بر روی جاده­‌ای که نم باران را حس کرده و لمس سبزه­‌های تازه از خاک بیرون آمده دو چندان می­‌کند.

ایران چهارفصل، در عروس فصل­هایش از این جلوه‌های طبیعی بکر کم ندارد و بی‌شک یکی از آن­ها در شهرستان کمیجان پدیدار می‌شود که مثل بسیاری از مناطق کشور در فصل بهار آن هم روزهای ابتدایی آن به زیباترین شکل ممکن خود را می‌آراید.

بر اساس مستندات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، کمیجان نامی است که در مورد آن اختلاف نظر بسیار است.

صورت واژه نشان می­‌دهد که این کلمه از کم + ی + جان تشکیل شده که به معنای سرزمین یا جایگاه، گیاه و چمنزار و مرغزار بود و این وجه تسمیه با موقعیت جغرافیایی و تاریخی منطقه سازگار است.

ابراهیم دهگان در کتاب فقه‌اللغه اسامی امکنه می­‌نویسد "کمیزان"، این لغت در زبان عامه به صورت کمیزان (کاف عربی مضموم و میم مکسوره) استعمال می­‌شود و در مکاتیب به شکل کمیجان وارد شده است.

اصل آن به نقل ارباب مسالک کمیجان روی ریشه "کمیز" و "آن" قرار گرفته و کمیز نام طایفه­ ای در ترکستان بوده و در کنار رودی به نامه «کم» در حدود ختلان و چغانیان مسکن داشته و نام خود را از همان رود گرفتند. این لغت از ترکستان وارد سرزمین عراق شده و صورت خود را در چهره دیه­‌های این شهرستان تاکنون حفظ کرده است.

طبق تاریخ قم دیه کیدان پیش از بنا و عمارت، چراگاه مادیان‌ها بوده بدین سبب او را کمیدان می‌خوانند یعنی "جای مادیان‌ها" و این واژه از دو صورت خالی نیست، اول چنانکه گفته­‌اند این دیه جای مادیان­ها بوده و این لفظ را به مرور ایام قلب کردند و گفتند "ک میدان" دوم آنکه گویا جمعیتی که در این منطقه سکونت داشتند اسبان را محافظت می‌کردند، پس به این جهت این دیه را کمیدان نامیدند.

شهر کمیجان به لحاظ ناهمواری از دو قسمت منطقه کوهستانی و منطقه دشت تشکیل شده که منطقه دشت بیشتر قسمت­های مرکزی و غربی را شامل می­‌شود.

اما، قسمت­های جنوبی و شمالی آن را منطقه کوهستانی احاطه می­کند و کوه­های نسبتاً بلندی از جمله کوه­های لره و چرلغچی در جنوب و کوه­های قلنجه و دزلی در منطقه وفس و کوه‌های دولاچی و کوه استهزی در منطقه چهرقان در شمال کمیجان قرار دارند.

شهرستان کمیجان به لحاظ آب و هوایی در منطقه کوهستانی قرار می­‌گیرد که دو رشته کوه عمده در این شهرستان، یکی از غرب آن گذشته به کوه‌های الوند متصل می­‌شود و دیگری پس از کاهش ارتفاعش به کوه‌های وفس در شمال شرقی شهرستان کمیجان متصل می­شود.

مهم­ترین رودخانه شهرستان کمیجان، رودخانه قره‌چای است که از کوه­های سربند شازند سرچشمه گرفته و از غرب کمیجان عبور کرده و در امتداد مرز طبیعی همدان به طرف شهرستان ساوه امتداد مسیر می­‌دهد و سرانجام به دریاچه فصلی مسیله در قم می­‌ریزد.

زبان اکثریت مردم کمیجان ترکی است. این دسته از مردم در قرون میانی اسلامی از شمال غرب کشور به این منطقه از استان کوچ داده شده­‌اند و در روستاهای وفس، گورچان، فرک و چهرقان مردم به زبان تاتی سخن می‌گویند.

در شهرستان کمیجان روستای تاریخی وفس به عنوان روستای نمونه و هدف گردشگری انتخاب شده است.

کوچه باغ‌های پیچ در پیچ با درختان سایه‌دار جلوه بسیار زیبایی به روستا بخشیده است، این روستا همچنین منطقه نمونه گردشگری و مستعد سرمایه‌گذاری نیز محسوب می­‌شود زیرا چشم‌اندازهای طبیعی و کوهستانی آن مورد توجه گردشگران بسیاری است.

ابراهیم دهگان در مورد وفس نوشته "وفس نام یکی از بخش­های تابعه اراک بوده و ده مرکزی آن نیز به نام وفس نامیده می­‌شود و در محیط خود شارستانی، محصور به کوه‌های مرتفع است".

با توجه به متون اوستایی و پهلوی و سبک‌شناسی بهار، گویش زبان تاتی این منطقه بنا بر نظر زبان‌شناسان شاخه­‌ای از زبان مادی است و از آنجا که در زبان­‌های ایرانی تبدیل حروف معمول بوده می­توان احتمال داد که همان کلمه ویس VIS اوستایی‌پهلوی تبدیل به وفس شده است.

کلمه ویس به معنی عشیره، تبار و منطقه مسکونی دهکده است که در هر صورت می‌توان گفت وفس تحریف شده یا دگرگون شده و ویس VIS اوستایی به معنی دهکده و روستا است.

از دیگر روستاهای این شهرستان اسفندان در دهستان اسفندان بخش مرکزی در کنار جاده اصلی مواصلاتی اراک به کمیجان قرار دارد. فاصله این روستا با مرکز شهرستان 12 کیلومتر است و قلعه معروف بهادری که از جاذبه‌های تاریخی شهرستان محسوب می­‌شود در این روستا قرار دارد.

از دیگر روستاهای با جاذبه گردشگری این شهرستان می­توان به روستای آقچه‌کهریز اشاره کرد که قلعه محل زندگی و نقاشخانه عیسی خان بهادری ایرانی از بزرگترین طراحان فرش ایران در آن واقع است.

فخرالدین عراقی(شاعر و حکیم قرن هفتم )، عیسی‌خان بهادری، سیدرفیع رفیعا، حاج ابوالقاسم خاکی وفسی، میرزااصغر رجیل، دکتر اکبر بهادری و سید عبدالحمید وفسی در دامان این خطه پرورش یافته­‌اند.

همچنین شیخ شهاب‌الدین عراقی، سیدمبین حسنی وفسی، آیت الله شیخ عبدالنبی وفسی عراقی، سید شمس‌الدین حسینی وفسی( از علمای عصر صفوی )، سیدرضی سجادی وفسی، سیدحسن حسینی وفسی (از عالمان عصر قاجار و امام جمعه وفس در عصر ناصرالدین شاه) نیز در پناه مادران کمیجان تربیت شده‌اند.

و اما، دستبافت­‌های سنتی(قالی بافی، گلیم بافی) رودوزی­های سنتی، آثار چوبی(منبت و کنده‌کاری روی چوب و خراطی)، گیوه‌دوزی، گیوه‌بافی و چلنگری، هنرهای چشم‌نوازی­ اند که نگاه تحسین برانگیز گردشگران را به سرپنجه­‌های مردمان این خطه جذب می‌کنند.

انتهای پیام

کد N777271

وبگردی