تجاوز رژیم اسرائیل به قنیطره سوریه نقض قواعد آمره است

به گزارش خبرگزاری مهر، حمله چند روز گذشته رژیم صهیونیستی به کاروان حزب الله لبنان در منطقه قنیطیره سوریه که موجب شهادت تنی چند از اعضاء حزب الله و یک سردار ایرانی شد. در خصوص این اقدام رژیم صهیونیستی از نظر مقررات و موازین بین المللی و آثار احتمالی این اقدام رژیم اسرائیل خبرنگار مهر گفتگویی با دکتر «حبیب زاده توکل» استاد حقوق بین الملل  عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) داشته است که مشروح آن در زیر آمده است.

اقدام اخیر اسرائیل در حمله به کاروان حزب الله در قنیطره سوریه آیا از مصادیق تعریف تجاوز مطابق قطعنامه ۱۹۷۴ است؟

اقدام رژیم صهیونیستی در حمله به قلمرو سرزمینی سوریه با هر هدفی که صورت گرفته باشد، مصداق بارز تجاوز نظامی و از نظر حقوق بین الملل و منشور ملل متحد نقض اصل عدم توسل به زور است. این اصل جزو قواعد آمره بین المللی محسوب می شود که در هر شرایطی تخطی ناپذیر است، مگر به موجی مواد ۴۲ و ۵۱ منشور ملل متحد که تنها استثنائات مصرح منشور بر اصل فوق الذکر محسوب می شوند.

اگر این اقدام در قالب تعریف تجاوز می گنجد، چه مرجعی صلاحیت رسیدگی به آن را می تواند داشته باشد؟ وبا توجه به اینکه حمله به حزب الله لبنان در خاک سوریه اتفاق افتاده  چه طرف و طرف هایی باید در آن مرجع اقامه دعوی کنند؟

به موجب منشور ملل متحد رسیدگی به چنین موضوعاتی در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل است. چنانچه این شورا در رسیدگی به موضوعات تهیدکننده صلح و امنیت بین المللی از جمله موضوع فوق با وتوی یکی از اعضای دایم خود مواجه گردد، مجمع عمومی ملل متحد در چارچوب قطعنامه ۳۷۷ سال ۱۹۵۰، قطعنامه موسوم به اتحاد برای صلح، می تواند آن موضوع را مورد رسیدگی قرار دهد. 

 علاوه بر دولت های سوریه، ایران و لبنان که در این قضیه هر یک به گونه ای قربانی و متضرر از حمله نظامی اسراییل محسوب می شوند، هر یک از اعضای سازمان ملل بویژه اعضای شورای امنیت می تواند رسیدگی به این موضوع را از شورا درخواست نماید. اما دلیل عدم اقدام حداقل دولتهایی که مستقیماً هدف حمله قرار گرفته اند، عبارتند از: اولاً با توجه به سوابق گذشته هرگونه پیشنهاد قطعنامه علیه رژیم صهیونیستی در شورای امنیت با وتوی امریکا مواجه خواهد شد. ثانیا درمورد ایران، کشور ما به دلیل غاصب و متجاوز بودن رژیم صهیونیستی اصولاً آن رژیم را به عنوان یک کشور شناسایی نکرده است. پس هرگونه اقدام رسمی از سوی ایران می تواند بعداً به عنوان قرینه ای بر شناسایی آن تلقی گردد.

سخنگوی سازمان ملل اعلام کرده این اقدام اسراییل نقض توافق آتش بس ۱۹۷۴ بین سوریه و اسرائیل است. بر این اساس این اقدام چه آثار و نتایج حقوقی را متوجه اسرائیل خواهد کرد؟

توافق آتش بس ۱۹۷۴ بین سوریه و اسراییل تاکنون چندبار از سوی این رژیم نقض شده است. این حمله نظامی و شهادت چند نفر از فرماندهان نظامی حزب الله و یک فرمانده ارشد ایرانی از نظر منشور ملل متحد ماده ۵۱ حمله  نظامی محسوب شده و در نتیجه کشورهای سوریه، ایران و لبنان (حزب الله)  از حق دفاع مشروع برای اقدام نظامی البته طبق موازین قانونی برخوردارند.

اقدام رژیم صهیونیستی در حمله به قلمرو سرزمینی سوریه با هر هدفی که صورت گرفته باشد، مصداق بارز تجاوز نظامی و از نظر حقوق بین الملل و منشور ملل متحد نقض اصل عدم توسل به زور است. این اصل جزو قواعد آمره بین المللی محسوب می شود که در هر شرایطی تخطی ناپذیر است، مگر به موجی مواد ۴۲ و ۵۱ منشور ملل متحد که تنها استثنائات مصرح منشور بر اصل فوق الذکر محسوب می شوند. 

گفتگو: پیمان یزدانی