حملات تروریستی به مراکز دیپلماتیک ایران؛ پیوندها و بایسته ها

تکرار حملات گروه های تندرو و تروریستی (دهشت افکن) طی چند هفته گذشته در بیروت و پیشاور نکته هایی دارد و بایسته هایی را می طلبد.

پنجم اسفند انفجاری نزدیک کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در شهر «پیشاور» مرکز ولایت «خیبر پختونخواه» پاکستان، رخ داد که بر اثر آن سه تن کشته و 12 نفر دیگر زخمی شدند.

بر پایه گزارش های رسانه ای، عامل انتحاری با خورو پر از مواد منفجره تلاش کرد وارد ساختمان اقامتگاه سرکنسول ایران شود اما پس از جلوگیری محافظ پست امنیتی از ورود او، خود را در همان مکان منفجر کرد. فرد انتحاری پنج کیلوگرم مواد منفجره با خود داشت.

گروه خنثی کننده نتوانست بمب 60 کیلوگرمی جاسازی شده در خودرو را از کار بیندازد و سرانجام خودرو را منفجر کرد. گفته می شود با این حجم از مواد منفجره، در صورتی که عامل انتحاری به سرکنسولگری وارد می شد ساختمان را به طور کامل ویران می کرد.

گروه «مست گل» وابسته به طالبان، مسوولیت حمله به سرکنسولگری ایران در پیشاور را به عهده گرفته است. یک نفر به نمایندگی از این گروه در شبکه اجتماعی «توییتر» نوشت: ما فرد انتحاری را برای هدف قرار دادن سرکنسولگری فرستاده بودیم اما وی به هدف خود نرسید و نتوانست ساختمان کنسولگری را هدف قرار دهد.

در حقیقت طی چند هفته گذشته اماکن دیپلماتیک و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در منطقه مورد هجوم گروه های تروریستی قرار گرفته است. نخستین مورد انفجار بیست و هشتم آبان ماه روبروی سفارت جمهوری اسلامی ایران در «بیروت» پایتخت لبنان بود که بر اثر آن رایزن فرهنگی ایران و تعدادی از شهروندان لبنانی و ایرانی به شهادت رسیدند. بر پایه گزارش ها پس از یک مرحله انفجار روبروی در سفارت، خودرو دیگری قصد ورود به محوطه سفارت را داشت اما موفق نشد.

سی ام بهمن ماه نیز انفجاری دومرحله ای بود که در منطقه «بئر حسن» بیروت نزدیک دفتر رایزنی فرهنگی و نمایندگی ایرنا و صدا و سیما رخ داد. گروه تکفیری «عبدالله عزام» از شاخه های القاعده، مسوولیت هر 2 انفجار را پذیرفت.

رخداد پنجم اسفندماه در پیشاور پاکستان نیز از همان جنس است.

با رخداد حادثه پیشاور می توان گفت فعالیت های تروریستی علیه ایران بار دیگر از خاورمیانه به جنوب آسیا یعنی مناطق شرقی جمهوری اسلامی ایران گسترش یافته است. به عبارتی طیف فعالیت های تروریستی علیه جمهوری اسلامی ایران در منطقه طی هفته ها و ماه های گذشته متراکم شده و شدت یافته است.

در مورد رخداد پیشاور می توان به چند نکته اشاره کرد:

1- پیشاور منطقه ای است در شمال و شمال غرب پاکستان که در آن عملیات های تروریستی گوناگونی رخ می دهد. این منطقه تا اندازه ای از نفوذ کامل و جامع دولت خارج است و در بخش هایی از آن خرید و فروش آزادانه سلاح انجام می شود.

2- فردی به نام «ماست گل» از رهبران حزب «المجاهدین» که سال ها با نیروهای هندی در شمال کشمیر درگیر بوده، مسوولیت انجام این فعالیت تروریستی را برعهده گرفته است. وی از سال 1373 در کشمیر فعالیت می کرد و از آن پس به مناطق شمال و شمال غرب پاکستان رفت. وی اعلام کرده است که از این پس نهادهای ایرانی را مورد هدف قرار خواهد داد.

3- رخداد تروریستی پیشاور حدود یک هفته پس از دستگیری و ربوده شدن پنج مرزبان ایرانی در مرز پاکستان رخ داد. در بحث ربایش مرزبانان ایرانی، دولت و مقام های ایرانی از عملکرد پاکستان در تامین امنیت مرزی ابراز نارضایتی کردند و اقدام مشترک برای تامین امنیت مرزهای 2کشور را خواستند.

واقعه پیشاور نخستین خاطره تلخ ایران از ناامنی های پاکستان نیست. برای نمونه گروه های تروریستی در سال 1387 «حشمت الله عطارزاده» کارمند کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در پیشاور را ربودند. وی پس از چند ماه با اقدام مشترک ایران و پاکستان آزاد شد. تداوم رخدادهای این چنینی می تواند برداشت ایران از شرایط امنیتی مرتبط با منافع جمهوری اسلامی در پاکستان را تغییر دهد.

4- اسلام آباد سوم اسفندماه میزبان «سلمان بن عبدالعزیز» ولیعهد، معاون رییس شورای وزیران و وزیر دفاع عربستان بود. این سفر 2هفته پس از «سعود الفیصل» وزیر امورخارجه عربستان، صورت گرفت.

روابط عربستان با گروه های تروریستی و پشتیبانی از آنها به ویژه در سوریه آشکار شده است به این معنا که دیگر ابهامی در مورد روابط و تزریق ایدئولوژی و دلار از سوی ریاض به گروه های تروریستی وجود ندارد. از سوی دیگر، ناکامی عربستان در سوریه به عنوان یکی از دلایل برکناری «بندر بن سلطان» رییس دستگاه اطلاعاتی عربستان، عنوان شده است.

برخی خبرها نیز از گسترده شدن تلاش های گروه های تروریستی زیر سایه پشتیبانی های عربستان و برخی دیگر از کشورهای منطقه حکایت دارد. برای نمونه مظنون رخداد تروریستی سفارت ایران در بیروت و شهروند عربستان سعودی، پس از دستگیری به طور مشکوکی مرد و ریاض بی درنگ جنازه او را تحویل گرفت.

همچنین رابطه ریاض و اسلام آباد طی سال های گذشته مثبت و رو به جلو بوده است. عربستان بارها گرایش خود را برای نزدیک شدن به تنها کشور دارنده بمب هسته ای در جهان اسلام نشان داده است. از سوی دیگر «نواز شریف» نخست وزیر پاکستان، از برقراری ارتباط با ریاض استقبال می کند و نگاهش تا اندازه ای به سوی ریاض است اما همه این موارد نمی تواند اثبات کننده برخی احتمال ها درباره نقش عربستان در وقایعی همچون حادثه پیشاور باشد.

5- سه انفجار مورد اشاره، دیگر جایی برای طرح ادعاهای واهی همچون پشتیبانی ایران از تروریست ها نمی گذارد. اگر این ادعاها صحت داشت دیگر مسائلی همچون بیروت، پیشاور و... برای ایران رخ نمی داد.

4- بر پایه کنوانسیون بین المللی حقوق دیپلماتیک و کنسولی، تامین امنیت نمایندگی های خارجی بر عهده کشور پذیرنده است. بنابراین اسلام آباد به لحاظ حقوقی و قانونی نباید در انجام مسوولیت حفاظت از اماکن دیپلماتیک ایران کوتاهی کند و با توجه به رویدادهایی همانند اظهارات تهدیدآمیز گروه تروریستی ماست گل برای ادامه حمله به اماکن ایرانی، لازم است پاکستان با افزایش ضریب امنیت برای اماکن دیپلماتیک ایرانی، به مرزهای 2کشور نیز توجه ویژه ای داشته باشد.

از گروه تحقیق و تفسیر خبر

تحقیق**م.پ**1961**1358