همه پهپاد های ایران؛ از ابابیل دفاع مقدس تا فطرس فرشته نگهبان مرزها

به گزارش خبرنگار مهر، پهپادها امروزه جایگاه مهمی در مجموعه قدرت نظامی کشورهای مختلف دنیا کسب کرده اند، این وسائل با تکیه بر توان اجرای عملیات در شب و روز در مناطق دور و نزدیک بر ضد اهداف ساکن و متحرک و در تمام شرایط آب و هوایی و امکان پروازهای هدایت شونده از دور و یا تمام خودکار، دستاوردهای نظامی و سیاسی بسیار مهمی را در منازعات نظامی سالهای اخیر بدست آورده اند.

 

هواپیماهای بدون سرنشین به دلیل عدم نیاز به تأسیسات و پایگاههای بزرگ و ثابت، سادگی تعمیر و نگهداری، به کار گیری آسان، نداشتن ضایعات انسانی در صورت هدف قرار گرفتن (که با توجه به هزینه صدها هزار دلاری و زمان چندین ساله آموزش یک خلبان بسیار مهم است)، امکان استفاده از فناوری پیشرفته در ساخت و مزایای دیگر نظر مشتریان نظامی و غیرنظامی و در نتیجه شرکت های سازنده را به خود جلب کرده و امروزه میزان سرمایه گذاری کشورهای جهان در این زمینه بالغ بر چند میلیارد دلار است.

 

مطالعه روند تکاملی پیشرفت در صنعت پهپادی کشور نشان می‌دهد متخصصان این حوزه پس از ساخت اولین پهپادهای یکبار مصرف در سال 1365 در طول سالهای اخیر چنان شتابی به رشد این صنعت دادند که انحصار تکنولوژی منحصر به فرد آمریکا در این صنعت شکسته شد به طوری که  5مدل از جدیدترین پهپادها را فقط در 8 ماهه اول سال 92 در حالی رونمای کردند که بیشترین هجمه تحریمهای غیر منطقی در همین سال بر علیه ملت و اقتصاد کشور تحمیل شده است.

 

نکته دیگر علاوه بر ساخت پهپادهای انتحاری طوفان در کشور اینکه تمامی پهپادهای جدید توانایی مواظبت از مرزهای دریایی و خشکی، دیده بانی از خطوط لوله های نفتی، مخابراتی، کنترل ترافیک جاده ها، دیده بانی مناطق حادثه دیده در زلزله، آتش سوزی و سیل، محیط بانی برای حفاظت از محیط زیست و ارسال فیلم و عکس های دقیق در تمام طول مدت مأموریت را دارند.

 

ویژگیهای کلی پهپاد

 

به پرندهٔ هدایت‌ پذیر از دور ، هواپیمای بدون سرنشین نیز گفته می‌شود. هواپیماهای بدون سرنشین در ایران به «پهپاد» شهرت دارند که از حروف اول «پرنده هدایت پذیر از راه دور» گرفته شده‌است.

 

اجزای اصلی یک پهپاد عبارتند از: بدنه، موتور و محموله. بدنه یک پهپاد باید علاوه بر دارا بودن شرایط مناسب آیرودینامیکی،‌طوری طراحی شود که بتواند سامانه‌های ارتباطی، جنگ‌افزارها، اشخاص و محموله ها و کلیه لوازم مرتبط با ماموریت محوله‌اش را در خود جای دهد و نیز با شرایط جوی منطقه ماموریت سازگار باشد.

 

پهپادها نیاز به نوع خاصی از موتورها دارند. منظور از محموله‌های پهپاد در واقع تجهیزات و متعلقات اضافی است که همراه پرنده برای انجام ماموریت خاصی فرستاده می‌شود که در پهپادهای شناسایی، دوربین فیلم برداری و عکس برداری، در پهپادهای هدف فلر و رفلکتور و در پهپادهای تهاجمی و انتحاری مهمات می‌باشد.

 

ابابیل:اولین پهپاد یکبار مصرف با قابلیت حمل 40 کیلو مواد منفجره

 

این پهپاد قابلیت پرواز از هر طرف از دماغه‌اش را دارد یعنی زمانی که این هواپیما برای مثال به سمت غرب پرواز می‌کند، می‌تواند با به کارگیری موتور دیگری که در مقابل آن است، تغییر جهت داده و به سمت شرق حرکت کند.

 

سریر همچنین دارای قابلیت سرعت‌گیری و پنهان‌کاری بسیار بالا است که این هواپیمای بدون سرنشین توانایی بالایی در کشف و استفاده علیه اهداف مورد نظر و نیز تصویربرداری از مواضع دارد.

 

 پهپاد سرير قابليت حمل و نصب دوربين و موشك هوا به هوا دارد و تاكنون دَه‌ها فروند از آن توليد و بكارگيري شده است و از دیگر ویژگیهای این پهپاد این است که ضد اشعه‌ رادار است، كشف نمي‌شود وداراي بُرد بالا و طول عمر زياد و توان درگیری با اهداف متعدد را دارد.

 

یسیر تصویر برداری 360 درجه‌ای از اطراف خود

 

پهپاد «یسیر» با ویژگی‌هایی از قبیل مداومت پروازی بالا،‌ داشتن دوربین بسیار قوی و توانایی شناسایی و رصد نقاط کور، امروز وارد ناوگان پهپادی کشور می‌شود.

 

پس از اینکه در ساختار نیروی زمینی ارتش تحول گسترده‌ای ایجاد شد گروه پهپاد ولی عصر (عج) از سطح یگان به سطح گروه ارتقا یافت و امروز این گروه در مرزهای کشور، هم عملیات شناسایی و هم عملیات رزمی انجام می‌دهد.

شاهد 129انحصار آمریکا را در تکنولوژی جدید پهپا دی را شکست

 

 طراحی و ساخت این نوع پرنده بدون سرنشین تا کنون در انحصار امریکا بود اما از این پس ایران نیز با تلاش متخصصان نیروی هوافضای سپاه از فناوری ساخت این نوع پهپاد قدرتمند با نام شاهد 129 برخوردار شد.

 

این پهپاد رزمی که از تکنولوژی بومی و کاملا ایرانی برخوردار است می تواند سربازی قدرتمند برای دفاع از مرزهای آبی، خاکی و هوایی ایران اسلامی باشد. 

 

شاهد 129 توانایی حمل همزمان 8 بمب یا موشک سدید ساخت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را دارد و برای اهداف ثابت و متحرک طراحی شده است. 

 

دقت در هدفگیری با شعاع عملیاتی 1700 کیلومتر و 24 ساعت مداومت پروازی با یک بار سوخت گیری از ویژگی های این پهپاد رزمی ایرانی است و هر فرودگاهی می تواند محل نشست و برخاست شاهد 129 باشد. 

 

سقف پروازی این پهپاد 24 هزار پا است که با ایستگاههای کنترل قابل حمل زمینی در ارتباط بوده و می تواند با هزینه بسیار پایین دفاع از میهن اسلامی را به دست گیرد. 

 

از آنجا که هزینه هر ساعت پرواز برای پهپادهای رزمی ده هزار دلار می باشد این پهپاد می تواند با هزینه صد هزار تومان در هر ساعت در آسمان ایران بدرخشد. 

 

شاهد 129 قدرت مراقبت از شعاع 200 کیلومتری خود را دارد و می توان از این پرنده بدون سرنشین در مقابله با اشرار، تروریست ها، کشف و شناسایی مرزهای آبی، خاکی، مسائل زیست محیطی، نقشه برداری و تهیه عکس های هوایی نیز استفاده کرد.

 

دستور تولید انبوه شاهد 129 با حضور فرمانده کل سپاه در محل ساخت این پهپاد صادر شد. 

 

 فُطرس فرشته ای که کار مراقبت از مرزهای دریایی و زمینی را بر عهده دارد

 

نام فطرس برگرفته شده از نام یک فرشته آسمانی است با توجه به برد پروازی این نوع هواپیماها که کاملاً از دید کاربر خارج می شوند، امکان هدایت آنها به وسیله کاربر از ایستگاه کنترل زمینی به دو صورت نیمه خودکار و یا تمام خودکار وجود دارد.

 

در حالت نیمه خودکار، کاربر با دیدن اطلاعات پروازی هواپیما که در صفحه نمایش ایستگاه نشان داده می شود، هواپیما را متناسب با مأموریت، کنترل و هدایت می‌نماید.

 

در حالت تمام خودکار، مختصات جغرافیایی نقاط از پیش تعیین شده و مسیر پرواز توسط کاربر از طریق ایستگاه کنترل زمینی در حافظه تجهیزات الکترونیکی هواپیما ذخیره شده و هواپیما با استفاده از سامانه GPS و ارتفاع سنج می تواند مسیرهای از پیش تعیین شده را طی نماید. کاربر در حین پرواز می تواند در مسیر پرواز تصحیحات مورد نظر فرمانده عملیات را اعمال کند.

 

با توجه به ویژگی های فنی پهپادهای قبلی، به نظر می‌رسد، پهپاد فُطرس نیز توانایی فیلمبرداری و عکسبرداری هوایی، ارسال تصاویر ویدئویی به صورت زنده (و امکان ضبط تصاویر در ایستگاه کنترل زمینی)، توانایی برنامه ریزی رفت و برگشت و اجرای مأموریت به صورت رایانه ای و خلبان خودکار و ارسال دائم اطلاعات پروازی را داشته باشد.

 

از این نوع هواپیما می توان در عملیات‌های مراقبت هوایی و شناسایی در قالب عکسبرداری و فیلمبرداری هوایی از عمق مواضع دشمن، جنگ الکترونیکی، رله ارتباطی، دیده بانی، هدف یابی و گرا دادن، کنترل ترافیک، کنترل نوار مرزی به منظور مبارزه با قاچاق، مطالعات هواشناسی، عکسبرداری جهت تهیه نقشه های جغرافیایی و یا دیگر مأموریت های مورد نیاز استفاده کرد.

 

مواظبت از مرزهای دریایی و خشکی، دیده بانی از خطوط لوله های نفتی، مخابراتی، کنترل ترافیک جاده ها، دیده بانی مناطق حادثه دیده در زلزله، آتش سوزی و سیل، محیط بانی برای حفاظت از محیط زیست و ارسال فیلم و عکس های دقیق در تمام طول مدت مأموریت از قابلیت های پهپاد فُطرس است.

سردار حسین دهقان وزیر دفاع در مراسم رونمایی این پهپاد با بیان اینکه اعتبارسنجی آن در تخصصی ترین آزمایشگاه ها و مراکز تست در کشور با موفقیت صورت گرفته است، گفت: تست های زمینی استاندارد بین‌المللی، در سرعت کم، متوسط و بالا و تست پروازی با موفقیت و فراتر از اهداف طراحی، حاصل شده است.

 

 

دو ویژگی مهم و متمایز پهپاد فُطرس نسبت به نمونه‌های قبلی (که مهمترین آنها شاهد129 است) این است که این پهپاد علاوه بر افزایش حدود 300 کیلومتری در بُرد، مداومت پروازی در حدود 30 ساعت دارد که نسبت به نمونه شاهد، 6 ساعت افزایش پیدا کرده است.

 

نام قابلیتها بُرد مداومت پروازی سقف پرواز تعداد راکت و بمب

شاهد 129 1700k.m 24 ساعت 24000پا 8 فروند

فطرس 2000k.m 16تا30ساعت 25000پا نامعلوم

 

این موضوع، یعنی «مداومت پروازی بالا» بیانگر این است که علاوه بر طراحی بدنه (بخصوص بالها) متخصصان صنایع هوایی به لحاظ اطمینان موتور نیز توانسته‌اند استانداردهای لازم را کسب کنند تا این پهپادها با یک موتور بتوانند این مدت زمان را با یک بار سوختگیری پرواز کرده و به انجام ماموریت بپرد.

 

اما اخیرا سردار سلامی جانشین فرمانده سپاه از رونمایی پهپاد آر کیو 170 ایرانی در آینده نزدیک خبر داد که نمونه آمریکایی این پهپاد  امکان در اختیار داشتن قدرت دیدن، شنیدن و بوییدن از فاصله‌های بسیار دور و با وضوح بالا را دارد.

 

خاصیت بکار رفته در این حسگرهای اپتیکی به نحوی است که به RQ-170 امکان می‌دهد از ارتفاعی چندین هزار پایی، با اسکن چهره و حرکات اشخاص، افراد را تشخیص داده و به درستی شناسایی کند که یک فروند از نمونه آمریکایی آن توسط نیروهای مسلح در سال گذشته کنترل،هدایت و شکار شد.

 

این در حالی است که حسگرهای صوتی "جانور قندهار" این امکان را به پهپاد شکار شده توسط ایران می‌دهد که امکان شنود همه امواج صوتی موجود در یک محدوده مشخص جغرافیایی را براحتی در اختیار داشته باشد.

 

-----------------------

گزارش: پیام خلیلی