فصل داغ بودجه / پرونده

علی پاکزاد: روز یکشنبه 17 آذرماه بودجه 727 هزار میلیارد تومانی دولت یازدهم به مجلس رسید، بودجه ای که از روزهای قبل از آن، ارقام حساسی مانند برآورد نرخ ارز و قیمت نفت توسط تنظیم کنندگان آن رسانه ای شده بود که البته این روند نیز به خودی خود حداقل در مقایسه با دو دولت قبلی سنت شکنی تلقی می شود. ( اینجا )

اما سنت شکنی دیگری که از سوی دولت انجام گرفت و در واقع می توان آنرا یکی از گامهای دولت در راستای شفاف سازی روند تدوین بودجه بدانیم انتشار عمومی لایحه بودجه همزمان با تقدیم آن به مجلس بود (اینجا). اقدامی که دولت دهم در عمل آنرا متوقف کرده بود.

اما همزمان با ارایه بودجه، موافقان و مخالفان بودجه در رسانه ها به نقد و تائید لایحه پرداختند، موسی الرضا ثروتی عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مورد مزایا و معایب بودجه 93 می گوید: «یکی از ایراد لایحه بودجه این است که دولت سقف لایحه را 195 هزار میلیارد تومان تعیین کرده است که این رقم 50 درصد بیشتر از عملکردها است و معمولا سقف بودجه باید 20 درصد بیشتر از عملکرد بودجه باشد. اما لایحه بودجه سال 93 کل کشور یک مزیت بسیار خوب دارد و آن هم این است که لایحه تدوین شده به خوبی می تواند با تورم موجود در جامعه مقابله کند».

روزنامه شرق در انتقاد به میزان بودجه عمرانی نوشت: نکته ابهام‌ برانگیز لایحه بودجه افزایش سه برابری بودجه عمرانی در کشور است که به نظر می‌رسد دولت به‌دلیل فشارهایی که از طرف پیمانکاران برای اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام دولت گذشته، وارد می‌شود با خوش‌بینی بسیار زیاد این رقم را پیشنهاد کرده است که به‌نظر نمی‌رسد شاهد تحقق آن باشیم و شاید بهتر است مجلس در این مورد این رقم را اصلاح کند.

اما واقعیت اینجاست که در ارقام بودجه حجم بودجه عمرانی 37.8 هزار میلیارد تومان پیشنهاد شده است که بالغ بر 20 هزار میلیارد تومان کمتر از بودجه عمرانی مصوب قانون سال 92 است ولی سه برابر شدن بودجه که روزنامه شرق به آن اعتراض داشته ریشه در سخنرانی رئیس جمهور در صحن علنی مجلس دارد که گفته بود بودجه عمرانی پیشنهادی نسبت به عملکرد سال 92 رشد 240 درصدی دارد. بنابراین آنچه در لایحه پیشنهاد شده بر خلاف عملکرد سال 92 به شدت کاهش پیدا کرده است و نکته جالب آنکه همین مجلس در ابتدای سال جاری پیشنهاد 37 هزار میلیارد تومانی بودجه عمرانی دولت را به 56 هزار میلیارد تومان افزایش داده بود. در حال حاضر رقم پیشنهادی برای بودجه عمرانی حتی اگر ناشی از نیاز مطالبات پیمانکاران نیز باشد به معنی توجه دولت برای به نتیجه رساندن پروژه های نیمه تمام است.

روزنامه رسالت نیز که بنا به نوع نگاه سیاسی خود نسبت به دولت پیشاپیش می توان انتظار نگاه انتقادی اش را داشت در مقاله ای به قلم انبارلویی با این عنوان که "بودجه 93 ، بودجه کل کشور نیست" ، استدالا می کند که دولت یازدهم تمایلی به اجرای قانون هدفمندی ندارد و این سئوالات را مطرح می کند: " ادامه اجرای ناقص قانون هدفمندی یارانه‌ها توسط دولت یازدهم چه تبعاتی خواهد داشت؟ آیا این بازگشت به عقب نیست؟ آیا دولت یازدهم می‌خواهد عدم شهامت دولت‌های سازندگی و اصلاحات را در عدم اجرای هدفمندی یارانه‌ها تکرار کند؟".(اینجا)

البته نباید این موضوع را منکر شد که دولت یازدهم بر خلاف دولت دهم معتقد است آنچه به عنوان هدفمندی به اجرا گذاشته شده است سیاست غلطی است و باید اصلاح شود ولی متاسفانه مواخذه های سیاسی روزنامه رسالت نیز در شرایطی که دولت قبل را صاحب شهامت می داند و دولت یازدهم را متعهد به عدم اجرای قانون می کند منصفانه نیست زیرا اگر جای مقایسه عملکرد دولتها پیش کشیده شود دولت شجاع نهم نیز قانون برنامه چهارم را به طور کامل متوقف کرد و برای جبران عقب ماندگی ناشی از عدم اجرای قانون چهارم مجبور به اجرای طرح هدفمندی آنهم به صورت ناقص شد و امروز دولت یازدهم با تبعات این عملکرد بی ضابطه دست به گریبان است.

اما فارغ از این فراز و فرود ها و حاشیه سازی هایی که حول محور بودجه 93 ایجاد شده است همزمان با تیتر رسالت که بودجه را فاقد جامعیت برای کل کشور دانست تعدادی از نمایندگان استان بوشهر در اعتراض به کم شدن بودجه استانشان تهدید به استعفا کردند، استعفایی که البته هیات رئیس از وصول آنرا تکذیب کرد.(اینجا)

البته غلامرضا تاجرگردون نایب رئیس کمیسیون در تشریح وضعیت پیش امده در گفتگویی تلویزیونی گفت: "استعفاها جدی نیست، شما هم جدی نگیرید".

محمدرضا خباز معاون تقنینی معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور نیز در جمع خبرنگاران گفت: " نمایندگان می‌توانند لایحه بودجه را تغییر دهند، نیازی به استعفا نیست".

به هر شکل فارغ از ارقام شکلی بودجه به نظر می رسد دولت یازدهم در اولین لایحه بودجه خود توانسته است بودجه ای شفا ارایه دهد و منتقدان بودجه نیز بیشتر از آنکه مبانی کارشناسی مشخصی در انتقاد از بودجه داشته باشند با رویکرد سیاسی و جناحی به نقد بودجه بر خواسته اند. اما آنچه از آغاز فصل بودجه می توان پیش بینی کرد این است که در زمستان امسال بودجه ،رزوهای داغی را پیش رو دارد.

31222