جراح ایرانی‌تبار در آمریکا ایمپلنت‌های مغزی را برای ترک اعتیاد آزمایش می‌کند

به گزارش خبرنگار همشهری آنلاین به نقل از بی‌بی‌سی دکتر علی رضایی، جراح مغز و استاد برجسته علوم اعصاب از دانشگاه ویرجینیای غربی در آمریکا که سرپرستی این پژوهش را به عهده دارد، می‌گوید این ایمپلنت‌ها یا وسیله‌های کاشتنی را نوعی «ضربان‌ساز برای مغز» توصیف می‌کند.

جرود بوکهالتر ۳۳ ساله، بیش از یک دهه بود که دچار اعتیاد به مواد شبهافیونی بود، بارها تلاش کرده بود تا ترک کند و دوباره اعتیادش عود کرده بود و عوارض خطرناکی مانند اووردوز (مصرف بیش از حد)‌ را تجربه کرده بود. اکنون دکتر رضایی و همکارانش برای ترک اعتیاد در مغز او ایمپلنت کاشته است. قرار است دو بیمار دیگر هم وارد این آزمایش شوند.

عمل جراحی برای کاشتن این ایمپلنت‌ها با گرفتن رشته‌ای از اسکن‌های مغزی شروع می‌شود. سپس جراحان با ایجاد حفره‌ای کوچک در جمجمه، یک الکترود ظریف یک میلی‌متری را در ناحیه خاصی از مغز می‌کارند که مسئول تنظیم رفتارهایی مانند اعتیاد و مهار خود است.

یک باتری مربوط به این الکترود در زیر استخوان ترقوه فرد کار گذاشته می‌شود و بعد فعالیت مغزی فرد از راه دور بوسیله پزشکان، روانشناسان و کارشناسان اعتیاد زیر نظر قرار می‌گیرد تا معلوم شود آیا میل مفرط فرد به مواد شبه‌افیونی کاهش می‌یابد یا نه.

این شیوه که «تحریک عمقی مغز» نامیده می‌شود برای درمان طیفی از بیماری‌ها از جمله بیماری پارکینسون، صرع و اختلال وسواسی- اجباری تصویب شده است. حدود ۱۸۰ هزار نفر در سراسر دنیا چنین ایمپلنت‌هایی را در مغز خود دارند.
تحریک عمقی مغز برای ترک اعتیاد

این برای نخستین بار است که استفاده از شیوه تحریک عمقی مغزی برای ترک اعتیاد به مواد روانگردان تصویب می‌شود و کارآزمایی بالینی پیچیده‌ای در این باره با شرکت گروه‌های بسیار از جمله متخصصان اخلاق پزشکی، روانشناسان و ناظران قانونی انجام می‌شود.

بیمارانی که وارد این کارآزمایی بالینی می‌شوند برای دو سال آینده به دقت زیر نظر قرار خواهند گرفت.

دکتر علی رضایی می‌گوید «اعتیاد پدیده پیچیده‌ای است، مجموعه‌ای از عوامل پویای اجتماعی و عناصر ژنتیکی در ایجاد آن نقش ایفا می‌کنند و در برخی از افراد به درمان‌های لازم دسترسی ندارند، بنابراین مغزهایشان به تدریج دچار تغییر می‌شود و میل بیشتر بیشتری به ماده اعتیادآور پیدا می‌کنند.»

«این شیوه جدید درمانی برای معتادانی به کار می‌رود که درمان‌های دیگر، چه درمان‌های دارویی و چه درمان‌های رفتاری و مداخلات اجتماعی، نتوانسته است باعث رهایی آنان از اعتیاد شود.»

به گفته دکتر رضایی موارد اورودوز یا مصرف بیش از حد مواد شبه‌افیونی به علت اصلی مرگ افراد زیر ۵۰ سال در آمریکا بدل شده است.

او می‌گوید:‌ «در نیمی از معتادانی که ترک می‌کنند، اعتیاد دوباره عود می‌کند. ما نیاز به راه‌حل‌هایی برای این مشکل مرگبار که تاثیرات مخربی بر خانواده و عزیزان فرد هم می‌گذارد، داریم.»