الگوی نیکو برای زندگی

رسول اکرم، خاتم پیامبران و دارای بهترین اخلاق است. او همان شخصیتی است که در یکی از سخت‌ترین دوران‌ها، عهده‌دار پیامبری شد و اگر دارای اخلاق نرم و نیکویی نبود، به شهادت قرآن، مردم از اطراف او پراکنده می‌شدند.

رسول اکرم، خاتم پیامبران و دارای بهترین اخلاق است. او همان شخصیتی است که در یکی از سخت‌ترین دوران‌ها، عهده‌دار پیامبری شد و اگر دارای اخلاق نرم و نیکویی نبود، به شهادت قرآن، مردم از اطراف او پراکنده می‌شدند.

تاکید به اخلاق پیامبر در قرآن کریم، نشان دهنده این است که اخلاق و نوع برخورد شایسته و انسانی با مردم، از ارکان مهم اسلام است. رفتار نبی اکرم به مثابه الگویی نیکو از سوی خداوند به مردم معرفی شده است.

از سویی پیامبر اکرم مردم را به سوی خدای یکتا دعوت می کند و از سوی دیگر خداوند مردم را به سوی پیامبر متوجه می کند: «قطعا برای شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقی نیکوست برای آن کس که به خدا و روز بازپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد می‏کند» (احزاب ۲۱) .

بنابراین پیامبر اسلام صرفا یک واسطه برای رساندن وحی الهی به مردم نیست؛ بلکه شخصیت «محمد» (ص) انسانی کامل است و حیات و رفتار او حجتی است برای مسلمین.

جنبه های مختلف زندگی نبی اکرم را نباید صرفا به مثابه الگویی برای احکام شرعی فروکاست، بلکه علاوه بر این که قول و فعل رسول اکرم حجتی است برای صدور احکام شرعی، همچنین ایشان الگویی است برای زندگی شایسته و نیکو.

برای مثال در طول زندگانی نبی اکرم هرگز دیده نشد ایشان وقت خود را را به بطالت بگذراند و از بیکاری و تنبلی بیزار بود.

در معاشرت با مردم، نه تنها عادل بود؛ بلکه منصف بود و هیچ گاه در امور تجارت به مسائل غیراخلاقی ای چون کذب، تدلیس، مجادله و لجاجت متوسل نمی شد.

نبی اکرم بسیار خوشنام بود و در جامعه قوم گرای زمان خود، اقوام مختلف او را با صفت امانتداری می شناختند. اخلاق نیکو و نرم پیامبر سبب نمی شد که نسبت به مساله «ستم» نرمخویی داشته باشد، بلکه مسلمین را به مقاومت در برابر ستم و عدم انفعال در برابر ستمکاران دعوت می کرد.

این خصوصیات، از پیامبر اسلام چهره ای کامل ساخته به نحوی که مکتب های مختلف اخلاقی و سیاسی، نمی توانند از کنار شخصیت ایشان بسادگی عبور کنند؛ بلکه رفتار و زندگی پیامبر اسلام به مثابه رفتاری معتدل بعد از ظهور انواع مکتب های افراطی، می تواند به مثابه الگویی جهانی برای انسان امروز معرفی شود.

حسین شقاقی