صاعقه، زیبا ولی خطرناک

فرض کنید در یک روز تعطیل بهاری همراه خانواده به یک منطقه خوش‌آب و هوای کوهستانی رفته‌اید. در حالی که مشغول تهیه جوجه‌کباب هستید، ناگهان ابرهایی به هم پیوسته آسمان را سیاه می‌کند …

فرض کنید در یک روز تعطیل بهاری همراه خانواده به یک منطقه خوش‌آب و هوای کوهستانی رفته‌اید. در حالی که مشغول تهیه جوجه‌کباب هستید، ناگهان ابرهایی به هم پیوسته آسمان را سیاه می‌کند و صاعقه‌ای هولناک با نور زیاد و صدای شدید ایجاد می‌شود. بی‌خیال هوا می‌شوید و به کار خود ادامه می‌دهید؛ اما احساس می‌کنید در زمان ایجاد رعد و برق به زمین کوبیده شده‌اید و انتهای دست و پایتان دچار مورمور شده است. در این زمان بهترین اقدام چیست؟
صاعقه، نوعی تخلیه الکتریکی است که در اثر برخورد بین ۲ ابر یا بین ابر و زمین ایجاد شده و تولید نور و صدا می‌کند. اختلال قلبی، درد قفسه سینه، پارگی عضلات، تشنج، فراموشی، کری، کوری، لکنت زبان، سرگیجه، گزگز انتهای دست و پا، برق‌گرفتگی و سوختگی از جمله علائم شایعی است که در اثر برخورد صاعقه با فرد ایجاد می‌شود. اما چه باید کرد؟


● اگر در فضای باز هستید...
۱ـ‌ در زمان ایجاد صاعقه، از ایستادن در مناطق مرتفع همچون تپه، کوه یا روی ساختمان‌های بلند بپرهیزید.
۲ـ‌ بعد از دیدن نور حاصله از رعد و برق تا شنیدن غرش آسمان حداکثر۳۰ ثانیه فرصت دارید تا خود را به منطقه‌ای امن برسانید. تا ۳۰ دقیقه بعد از شنیدن آخرین غرش در همان مکان بمانید.
۳ـ‌ از پناه گرفتن زیر درختان بلند بپرهیزید، زیرا در اثر برخورد برق و حرارت حاصله از آن، امکان آتش‌سوزی یا دونیم شدن درخت وجود دارد.
۴ـ‌ از سیم‌های برق هوایی (کابل‌های فشار قوی)، لوله‌ها یا سازه‌های فلزی، مخازن، شیشه‌ها، میله و حصار فلزی باغات و آب رودخانه فاصله بگیرید.
۵ـ‌ از تجهیزاتی که هادی جریان الکتریسیته هستند همچون تراکتور، موتورسیکلت، دوچرخه و بیل‌های فلزی دوری کنید.
۶ـ‌ اگر در جنگل هستید در صورت امکان از آن ناحیه دور شوید. در غیر این صورت زیر درختان کوتاه و تنومند پناه بگیرید.
۷ـ‌ از قرار گرفتن در آلونک یا ساختمان‌های تک و منفرد در فضای باز خودداری کنید.
۸ ـ‌ اگر در داخل قایق یا در حال شنا کردن هستید بلافاصله از آب خارج و بدن‌تان را خشک کنید.
۹ـ‌ اگر در اتومبیل هستید از دست زدن به قسمت‌های فلزی خودرو اجتناب کنید. خودرو را در مکانی امن و به دور از درختان بلند پارک کنید. موتور را خاموش کرده، آنتن ماشین را پایین بکشید و از وسیله نقلیه خارج نشوید.
۱۰ـ‌ هنگام صاعقه می‌توانید به ایستگاه مترو بروید.
۱۱ـ‌ به محض شروع رعد و برق، موبایل خود را سریع خاموش و از بدنتان دور کنید. تلفن همراه روشن، یکی از قوی‌ترین و خطرناک‌ترین وسایلی است که در فضای باز، خطر برق‌گرفتگی را دوچندان می‌کند.
به یاد داشته باشید، اگر هنگام رعد و برق در منطقه‌ای مرتفع بودید و به مکان امنی دسترسی نداشتید، به صورت چمباتمه و خمیده روی زمین بنشینید. دست‌ها را روی گوش و سر را بین زانوها قرار دهید. تماس خود را با زمین به حداقل برسانید و به هیچ وجه روی زمین دراز نکشید. در صورت امکان در شکاف یا دره‌های عمیق پناه بگیرید.
اما اگر در فضای بسته‌ای همچون ساختمان باشیم، آیا خطری ما را تهدید خواهد کرد؟ به مصدوم صاعقه‌زده چگونه می‌توان کمک کرد؟ اینها سوالاتی است که در آینده به آن خواهیم پرداخت.

فاخره بهبهانی