هانا آرنت و معضل هویت یهودی

هانا آرنت(۱۹۰۶-۷۵) فیلسوف سیاسی قرن بیستم در هانوور آلمان به دنیا آمد. وی اولین زنی بود که عنوان استاد تمام علوم سیاسی را در دانشگاه پرینستون به دست آورد و متعاقبا در دانشگاههای …

هانا آرنت(۱۹۰۶-۷۵) فیلسوف سیاسی قرن بیستم در هانوور آلمان به دنیا آمد. وی اولین زنی بود که عنوان استاد تمام علوم سیاسی را در دانشگاه پرینستون به دست آورد و متعاقبا در دانشگاههای شیکاگو، ولز و نهایتا مدرسه جدید پژوهش های اجتماعی به تدریس پرداخت.
شماری از منتقدان یهودی هانا آرنت، درباره وی واژه ای را به‌کار برده اند که به روشنفکرانی اطلاق می شود که اصل و نسب یهودی شان چیزی بیش از یک تصادف زیست شناختی نیست؛ یعنی وی را یک "یهودی غیر یهودی" نامیده اند.
هانا آرنت، روایت سوزناک از تاریخ یهودیت که یهودیان را به عنوان قربانی و شهدا توصیف می‌کرد را رد می نمود. در واقع، وی از همان نوشته های اولیه اش، بر عاملیت و پذیرش مسئولیت وضعیت تاریخی، اصرار می ورزید.‌
آرنت طی ۱۰ سال اول پس از مهاجرت به آمریکا، رفته رفته دیدگاه انتقادی تری نسبت به جریان صهیونیسم پیدا کرد. انتقادات وی از صهیونیسم، بسیار و متنوع بود. وی با تلاش برای جستجوی راه حل سیاسی برای مسئله یهودی ستیزی، از طریق تاسیس یک دولت یهودی، مخالفت کرد، چرا که ایدئولوژی صهیونیسم را بیشتر مسئله ساز می دانست. آرنت در سال ۱۹۵۱ کتاب "ریشه های توتالیتاریانیسم" را نگاشت ونیز عنوان شهروندی آمریکا را به‌دست آورد. کتاب مذکور آوازه روشنفکری آرنت را تثبیت کرد و موجب گردید تا دعوت های مختلفی از وی صورت گیرد. متعاقب آن، آرنت نوشتن درباره موضوعات خاص یهودی را متوقف کرده و به کاوش در اوضاع بین المللی بشریت و مسائل آمریکا روی آورد. وی همواره تاکید داشت که وی بلاشک به ملت یهود تعلق دارد ولی خود را در مورد انتقاد از سیاست های اسرائیل، آزاد می پندارد. در واقع آرنت، هویت یهودی خود را امری خصوصی و بدون استلزامات سیاسی می دانست.
آرنت استدلال می کرد که بایستی در نظر داشت که وی فردی کاملا مستقل است که فقط از جانب خود اندیشیده و سخن می گوید. باید اعتراف نمود که یهودی بودن وی تاثیری در تحلیل های وی نداشت و از این رو آرنت قادر بود تا سئوالات بنیادینی را در راستای جستجوی حقیقت، مطرح نماید. هانا آرنت از سوی بخش عمده ای از جامعه یهودیان آمریکا طرد گردید ولی به عنوان یک چهره شاخص دانشگاهی و به واسطه سخنرانی های تاثیر گذارش، به یک روشنفکر شناخته شده بسیار موفق تبدیل شد. در اسرائیل آرنت به نوعی مورد تکفیر واقع شد وهیچ یک از کتابهایش به عبری ترجمه نگردید. علاوه بر این در اسرائیل وی نادیده گرفته شد ویا به عنوان یک یهودی متنفر از خود، مورد اشاره قرار می گرفت. وی خود را از محدوده های تنگ نظرانه و هویت های قومی، خارج ساخته و به سوی دلبستگی های فلسفی و سیاسی جهانشمول، حرکت نموده بود.‌ هویت یهودی آرنت پیچیده بود، زیرا خانه معنوی وی آلمان بود و وی با فرهنگ آلمانی شناخته می شد. یهودی بودن آرنت به عنوان یک پذیرش فردی محسوب می شد و وی آن را یک شیوه زیست جمعی و یا به عنوان تداوم یک سنت فرهنگی خاص، نمی پنداشت.

م. پارسا