در حوادث برفی چه‌کار کنیم؟

آیا می‌دانید اولین اقدام شما در حوادث برفی چه باید باشد؟ اولین کار این است که آرامش خود و فرد حادثه‌دیده را حفظ کنید. سپس با یک ارزیابی سریع نوع آسیب وارده را متوجه شوید. این آسیب …

آیا می‌دانید اولین اقدام شما در حوادث برفی چه باید باشد؟
اولین کار این است که آرامش خود و فرد حادثه‌دیده را حفظ کنید. سپس با یک ارزیابی سریع نوع آسیب وارده را متوجه شوید. این آسیب می‌تواند گرفتگی عضله یا کوفتگی در اثر ضربه باشد و یا می‌تواند به دررفتگی، پیچ‌خوردگی یا شکستگی عضو منجر شده باشد. روش برخورد با آسیب‌های وارده حین بازی یا ورزش از نظر ما که قرار است به تشخیص و درمان آن بپردازیم، به ۲ گروه تقسیم می‌شود: آسیب بافت نرم که می‌تواند آسیب عروق، اعصاب، پوست، عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها باشد یا آسیب بافت سخت شامل شکستگی‌های استخوان‌ که می‌تواند همراه خون‌ریزی بسته یا باز باشد.
توصیه من برای چنین آسیب‌هایی این است که در مرحله حاد اگر آسیب، تهدیدکننده حیات است و نیاز به کمک‌های امدادی دارد، پس از چند اقدام ساده حتما مصدوم را به بیمارستان برسانند. اقدامات ساده این است که عضو دردناک ‌را حرکت ندهید.
استفاده از عضو آسیب‌دیده باعث آسیب بیشتر، تاخیر در بهبود و ازدیاد درد و خون‌ریزی می‌شود. اگر خون‌ریزی مشاهده می‌کنید، سعی کنید با استفاده از یخ، محل خون‌ریزی را کمپرس کنید. اگر خون‌ریزی زیاد است، محل را فشار دهید تا خون‌ریزی بند بیاید. یخ باعث بسته شدن عروق و کاهش خون‌مردگی و ورم می‌شود و خون مهار می‌شود. مرحله‌ای که توضیح دادم، فاز اول و حاد بود. برخورد شما با این مصدوم دو فاز دیگر هم دارد.
فاز دوم چند روز بعد است. شاید از نظر شما، درد و خون‌ریزی و تورم شدید چند ساعت اول مهم تلقی ‌شود و فقط آن را شاخص حساب کنید اما ۲، ۳ روز اول بسیار مهم است. حتی شاید فرد مصدوم احساس بهبود نسبی داشته باشد و به آرامی از آن عضو آسیب‌دیده استفاده کند اما نباید سهل‌انگاری کنید و زمان طلایی درمان را از دست بدهید. توصیه و تاکید ما برای دو گروه سنی بسیار جدی است. یکی بچه‌های کوچک (کمتر از ۱۰ یا ۱۲ سال) و دیگری افراد سالخورده. (بالای ۶۵ یا ۷۰ سال) ممکن است آسیبی که از دید پزشکی برای شما خیلی جدی تلقی نشود، برای فرزند ۸ ساله‌تان یا پدر ۷۰ ساله‌تان با همان شرایط، بسیار تخصصی دنبال شود. پس بهتر است با یک معاینه ساده پزشکی مطمئن شوید.
در فاز سوم، شما نه تنها درمان را کامل می‌کنید بلکه برای پیشگیری از بروز دوباره حادثه، اقدامات موثری انجام می‌دهید که درنهایت فرد به حالت جسمی بهتری خواهد رسید. مثلا تجویز تمرین و ورزش‌های طبی خاص و کارهای توان‌بخشی.

دکتر محمدحسن بهرامی
متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی
استادیار دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی