علت سکسکه

سکسکه در اثر انقباض دیافراگم ایجاد می‌شود. قطع ناگهانی حرکت هوا در ریه‌ها به علت این انقباض موجب بسته شدن اپی‌گلوت و ایجاد صدای سکسکه می‌شود. دیافراگم تحت تاثیر عصب‌های فرنیک …

سکسکه در اثر انقباض دیافراگم ایجاد می‌شود. قطع ناگهانی حرکت هوا در ریه‌ها به علت این انقباض موجب بسته شدن اپی‌گلوت و ایجاد صدای سکسکه می‌شود.
دیافراگم تحت تاثیر عصب‌های فرنیک و واگ است و بسیاری از ناراحتی‌های سیستم عصبی که موجب آسیب یا التهاب این دو عصب در منطقه دیافراگم می‌شوند، می‌توانند موجب سکسکه هم بشوند. بیماری‌های سیستم اعصاب مرکزی که می‌توانند موجب التهاب این اعصاب شوند: تروما‌ها، مننژیت، انسفالیت، آبسه مغزی و هیدروسفالی است و بیماری‌های سیستم اعصاب محیطی نیز می‌توانند ایجاد سکسکه کنند.
از آنجا که عصب عضله دیافراگم از ناحیه‌های مهره دوم تا چهارم گردن و زنجیره اعصاب سینه‌ای از مهره ششم تا دوازدهم منشأ می‌گیرد، بیماری‌های این منطقه که به این اعصاب صدمه بزنند می‌توانند علت سکسکه باشند. مانند تومور‌های ناحیه گردن، گواتر، برونشیت، پریکاردیت، زخم‌معده و...
باید توجه داشت که همیشه سکسکه‌ها به علت بیماری‌های حاد نیستند و بعضی شرایط فیزیکی هم می‌توانند موجب این حالت شوند.
تند خوردن بسیار سریع، پرخوری، خوردن نوشابه‌های گازدار یا مصرف الکل موجب نفخ و انبساط معده شده و با‌تحریک اعصاب دیافراگم باعث سکسکه می‌شوند. تغییرات ناگهانی دمای معده مانند خوردن مایعات یا غذا‌های بسیار داغ یا بسیار تند یا گرفتن دوش بسیار گرم نیز باعث تحریک اعصاب و در نتیجه سکسکه می‌شوند.
حاملگی نیز از دیگر شرایطی است که به علت فشار بر روی این منطقه باعث التهاب عضله دیافراگم می‌شود. همچنین خنده شدید و طولانی این عصب را تحریک می‌کند.
● علائم
سکسکه ناشی از نفخ شکم همراه با احساس پری در شکم، درد و گاها تهوع است.
سکسکه ناشی از پانکراتیت همراه با تهوع بی‌قراری و تب می‌باشد. اما سکسکه‌ها با علت مشکلات ساقه مغز همراه با کاهش سطح هوشیاری، دشواری در بلع، تغییرات تنفسی و تغییر در رفلکس مردمک است.
سکسکه ناشی از بالا رفتن فشار داخل کرانیال هم موجب خواب‌آلودگی، سردرد، بالا رفتن فشار خون، پایین آمدن ضربان و تغییر رفلکس مردمک‌ها می‌‌شود.
● درمان
سکسکه‌های ناشی از فشار معدی که به طور فیزیکی ایجاد می‌شوند، معمولا به خودی خود و با قطع ارادی تنفس برای مدت کوتاه رفع می‌‌شوند و احتیاج به درمان ندارند.
سکسکه‌های با علت بیماری‌های اعصاب یا دیگر بیماری‌ها نیاز به رفع علت اصلی دارند:
اگر سکسکه مربوط به اختلال الکترولیت‌ها باشد مصرف نوشابه بعلاوه نمک کمک‌کننده است.
تنها اگر سکسکه بیش از ۲ روز طول بکشد، از درمان‌های دارویی استفاده می‌شود: در موارد هیستریک از داروهای آنتی‌سایکوتیک مثل هالوپریدول یا کلرپرومازین می‌توان استفاده کرد. ضد تهوع و شل‌کننده عضلانی مثل باکلوفن از دیگر درمان‌هاست.
در سکسکه‌های مقاوم که هفته‌ها طول بکشد می‌توان از روش‌های جراحی استفاده کرد.

دکتربهروز نیکنام
متخصص مغزو اعصاب