پشت باجه

● مضاربه مضاربه قراردادی است که به موجب آن یکی از طرفین (مالک) عهده دار تامین سرمایه (نقدی) می‌گردد؛ با قید اینکه طرف دیگر (عامل) با آن تجارت کرده و در سود حاصله شریک باشند. ‌ بانک‌ها …

● مضاربه
مضاربه قراردادی است که به موجب آن یکی از طرفین (مالک) عهده دار تامین سرمایه (نقدی) می‌گردد؛ با قید اینکه طرف دیگر (عامل) با آن تجارت کرده و در سود حاصله شریک باشند. ‌
بانک‌ها می‌توانند به منظور ایجاد تسهیلا‌ت لا‌زم جهت گسترش امور بازرگانی، به عنوان مالک، سرمایه نقدی (منابع) لا‌زم را در اختیار عامل ـ اعم از شخص حقیقی یا حقوقی ـ قرار دهند.
بانک‌ها در اعـطای این تسهیلا‌ت به تعاونی‌های قانونی اولویت خواهند داد. ‌
بانک‌ها در امر واردات مجاز به مضاربه با بخش خصوصی نمی‌باشند. ‌ انواع هزینه‌های قابل قبول در مضاربه، توسط بانک مرکزی تعیین و اعلا‌م می‌گردد. ‌
● معاملا‌ت سلف
منظور از معامله سلف پیش‌خرید نقدی محصولا‌ت تولیدی به قیمت معین می‌باشد. (با توجه به ضوابط شرعی)
بانک‌ها می‌توانند، ‌به منظور ایجاد تسهیلا‌ت لا‌زم جهت تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی ـ ‌اعم از اینکه مالکیت این واحدها متعلق به شخص حقیقی و یا حقوقی باشد ـ منحصراً بنا به درخواست این‌گونه واحدها، مبادرت به پیش‌خرید محصولا‌ت تولیدی آنها بنمایند.
بانک‌ها از فروش محصولا‌ت تولیدی پیش‌خرید شده، قبل از سررسید تحویل ممنوع می‌باشد، مگر اینکه مبیع قبل از سررسید به بانک تحویل شده باشد. ‌
پیش‌خرید محصولا‌ت واحدهای تولیدی، ‌طبق قرارداد،‌توسط بانک‌ها در صورتی مجاز است که این‌گونه محصولا‌ت:
الف) توسط واحد درخواست‌کننده، تولید شود. ‌
ب) سریع‌الفساد نباشد. (مگر اینکه امکان اقدامات احتیاطی لا‌زم جهت جلوگیری از فساد در فاصله تحویل و فروش وجود داشته باشد.) ‌
ج) سهل‌البیع باشد. ‌
منظور از عبارت "سهل البیع" آن است که هنگام پیش‌خرید، بانک اطمینان حاصل نماید که محصولا‌ت تولیدی مورد معامله در سررسید تحویل به سهولت قابل فروش است. ‌
قیمت پیش‌خرید محصولا‌ت تولیدی توسط بانک‌ها و با توجه به عوامل موثر در تعیین قیمت، از جمله: پیش‌بینی قیمت فروش آنها در سررسید تحویل و همچنین سود بانک، تعیین خواهد شد. در هر حال، قیمت پیش‌خرید نباید از قیمت نقدی این‌گونه محصولا‌ت در زمان انجام معامله بیشتر باشد. ‌
بانک‌ها مکلف‌اند؛ در معاملا‌ت پیش‌خرید محصولا‌ت تولیدی، موارد زیر را رعایت نمایند و در قرارداد مربوط ملحوظ دارند: ‌
الف) تعیین مشخصات اصلی این قبیل محصولا‌ت به نحوی که مشخص‌کنندهِ قیمت باشد. ‌
ب) پرداخت تمام قیمت پیش‌خرید محصولا‌ت پیش‌خرید شده به فروشنده، در زمان انجام معامله. ‌
ج) تعیین تاریخ تحویل.
د) تعیین مقدار، تعداد، ‌وزن و سایر مشخصات متعارف محصولا‌ت مورد معامله. ‌
هـ) تعیین محل تحویل محصولا‌ت پیش‌خرید شده. ‌
بانک‌ها در صورتی مجاز به پیش‌خرید محصولا‌ت تولیدی می‌باشند که زمان تحویل کل محصولا‌ت به بانک (از تاریخ انجام معامله) حداکثر معادل یک دوره تولید باشد، مشروط بر اینکه به هرحال از یک‌سال تجاوز ننماید. ‌
● فروش اقساطی
منظور از فروش اقساطی عبارت است از: واگذاری عین به بهای معـلوم به غیر، به ترتیبی که تمام یا قسمتی از بهای مزبور به اقساط مساوی یا غیر مساوی در سررسید یا سررسیدهای معین دریافت گردد. ‌
فروش اقساطی (نسیه) جهت تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی: ‌
بانک‌ها می‌توانند، به منظور ایجاد تسهیلا‌ت لا‌زم جهت تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی مواد اولیه و لوازم یدکی و ابزار کار مصرفی و سایر نیازهای اولیه مورد احتیاج، این واحدها را منحصراً بنا به درخواست کتبی و تعهد متقاضیان،‌مبنی بر خرید و مصرف عوامل مذکور، خریداری و به صورت اقساطی به متقاضی به فروش برسانند. در برآورد میزان نیاز واحدهای تولیدی، حجم مواد اولیه متناسب با تولید برای نیاز یک دوره تولید باید در نظر گرفته شود. ‌
قیمت فروش اقساطی کالا‌های فوق، با توجه به قیمت تمام شده و سود بانک تعیین خواهد شد. ‌
مدت وصول قیمت فروش کالا‌های مذکور نباید از یک دوره تولید و حداکثر از یک‌سال تجاوز نماید. این مدت در موارد استثنائی حداکثر تا یک‌سال دیگر، با موافقت بانک مرکزی، قابل افزایش خواهد بود. ‌
در صورتی که فروش اقساطی به منظور تامین سرمایه در گردش طرح‌های تولیدی جدید صورت گیرد، مدت وصول برای بیش از یک‌سال ـ حسب مورد ـ توسط بانک تعیین و مشخص خواهد شد. ‌