آنتیموآن ANTIMONY

آنتیموآن عنصری فلزی با عدد اتمی ۵۱ در گروه VA و دوره پنجم جدول تناوبی جا دارد. دارای دو ایزوتوپ است. علاوه بر فلز پایدار در آلوتروپ از آن وجود دارد، یکی به‌صورت زرد بلوری و دیگر …

آنتیموآن عنصری فلزی با عدد اتمی ۵۱ در گروه VA و دوره پنجم جدول تناوبی جا دارد. دارای دو ایزوتوپ است. علاوه بر فلز پایدار در آلوتروپ از آن وجود دارد، یکی به‌صورت زرد بلوری و دیگر سیاه بی‌شکل.
خواص: جرم اتمی ۸۵/۱۲۱، ظرفیت‌های آن ۳ و ۴ و ۵ فلزی است جامد سفید نقره‌ای بسیار با جلا، به‌صورت ترکیب با گوگرد دیده می‌شود. نقطه ذوب ۵/۶۳۰ درجه سانتی‌گراد نقطه‌جوش ۱۶۳۵۰ درجه سانتی‌گراد دارای رسانائی گرمائی پائین است. سختی ۳ تا ۵/۳ مو در اثر اسیدنیتریک اکسیده می‌رود. هنگامی‌که هوا نباشد اسیدکلریدریک بر آن بی‌اثر است. با اسیدسولفوریک و تیزاب سلطانی واکنش نشان می‌دهد. قابل سوختن است، یک نیم‌رسانا می‌باشد.
▪ کاربرد: در پزشکی و صنعت کاربرد دارد (در کبریت‌سازی، صنعت کائوچو و شیشه‌سازی) چون سرب به آن افزوده شود آلیاژ محکمی به‌دست می‌آید که در باتری‌ها و روپوش کابل‌ها به‌کار می‌رود. فلز یاتاقان (آلیاژی از مس، آنتیموآن، قلع و سرب است که برای روسازی یاتاقان‌ها به‌کار می‌رود) فلز حروف ریزی (آلیاژی از سرب و قلع با نسبت‌های ۷۵%، ۱۵%، ۱۰% است که برای حروف چاپ به‌کار می‌رود).
مقدار آنتیموآن موجود در پوسته زمین ۱۰۰٭۵ درصد است، آنتیموآن در بیش از صد ماده معدنی وجود دارد. سنگ معدنی آنتیمونیت بیش از ۷۰% آنتیموآن دارد و ماده خام تجاری آنتیموآن است.
آلیاژهای آنتیموآن با سرب موادی محکم و مقاوم و ضدپوسیدگی و خوردگی هستند که در مهندسی شیمی در ساختن حمام‌های ضداسید برای شستشو و بازها مایعات مهاجم و نیز ساختن روکش برای سیم‌های برق، تلگراف و تلفن و صفحات مشبک سربی اسیدی و هسته گلوله‌های تفنگ، ساچمه‌ها و گلوله‌های انفجاری و افشان به‌کار برده می‌شود.