در این کتاب, نخست دیدگاه‌های مهم مکاتب مختلف نقد با زبانی ساده و به گونه‌ای مشخص بازگو شده, سپس از دیدگاه خاص هر مکتب, شواهد و آثار شاخصی از ادبیات فارسی نقد و تحلیل گردیده است .مبحث پایانی کتاب درباره مزایا و محدودیت‌های اغلب مکاتب نقد است .این کتاب در قالب پانزده فصل این مباحث را شامل می‌شود :ادبیات چیست, نقد ادبی چیست تاریخچه مختصر نقد ادبی, نقد سنتی, نقد متنی یا تصحیح متون, فرمالیسم (شکل‌گرایی), نقد نو, ساختار گرایی, پسا ساختارگرایی, نقد روان شناسانه, نقد اسطوره‌گرا, شالوده شکنی, فمنیسم (اصالت زن), و هرمنوتیک .در پایان هر فصل یادداشت‌های مربوط به آن درج گردیده است .در انتهای کتاب, داستان کوتاه 'بچه مردم 'نوشته 'جلال آل احمد 'به چاپ رسیده و در انتها, نمایه اعلام, نمایه آثار, و فهرست منابع و ماخذ فراهم آمده است .