اِبْن‌ِ سِوار، ابوطاهر احمد بن علی بن عبیدالله بغدادی (412- 4 شعبان 496ق/1021- 13 مهٔ 1103م)، مقری، نحوی و محدث حنفی. سوار نام جد اعلایش بوده است. او حدود 40 سال به فراگیری و آموختن حدیث و قرائت پرداخت و ظاهراً در اواخر عمر نابینا شد و در بغداد درگذشت و در کنار قبر معروف کرخی مدفون گردید (ابن ماکولا، 4/388؛ یاقوت، 4/46- 48). تنی چند از افراد خاندان وی از جمله فرزندانش ابوالفوارس هبهٔالله و ابوالفتوح محمد نیز صاحب نام بوده‌اند (نک: ابن نقطه، 1/502 - 503). ابن سوار قرائت را نزد مشایخی چون ابوالفتح عبدالواحد بن شیطا، علی بن محمد بن فارس خیاط، احمد بن مسرور بن عبدالوهاب، حسن بن ابوالفضل شرمقانی و حسن بن علی بن عبدالله عطار فراگرفت (ابن جزری، غایهٔالنهایهٔ، 1/86، به نقل از المستنیر ابن سوار). نیز کسانی چون ابومحمد سبط خیاط، ابوالکرم شهرزوری، ابوطاهر سلفی و ابوعلی بن سکرهٔ صدفی از او قرائت آموخته‌اند (همانجا). ابن سوار علاوه بر قرائت به حدیث نیز پرداخت و از کسانی چون محمد بن محمد بن غیلان، علی بن محسن تنوخی و محمد ابن عبدالواحد بن رزمه حدیث شنید (ابن ماکولا، همانجا؛ نیز نک: صفدی، 7/204). از راویان حدیث وی نیز محمد بن ناصر سلاّمی و عبدالوهاب انماطی را می‌توان نام برد (یاقوت، 4/47؛ ذهبی، 19/226). از دیدگاه جرح و تعدیل ابن سوار را در نقل ثقه و ثبت دانسته‌اند (نک: ابن ماکولا، همانجا؛ یاقوت، 4/46- 48). تنها اثر به جای ماندهٔ او کتاب المستنیر فی القراءات العشر است که مورد استفادهٔ مقریان پس از وی قرار گرفته است. از جمله ابن جزری در موارد فراوانی از این کتاب استفاده کرده و طرق روایت خود از آن کتاب را به تفصیل ذکر نموده است ( النشر، 1/82). از این کتب نسخه‌هایی در کتابخانهٔ نور عثمانیه و فیض‌الله استانبول موجود است (پرتسل، 37 -36 ؛ نیز نک: I/722 S, .(GAL, اختصاری از این کتاب نیز در کتابخانهٔ ازهریه (ازهریه، 1/65) وجود دارد. ابن سوار ظاهراً آثار دیگری نیز در علوم قرآنی تألیف کرده که از آن میان به کتاب او در مفردات قاریان دهگانه می‌توان اشاره کرد (نک: ابن ماکولا، همانجا؛ یاقوت، 4/48).
