آفتاب
ورود | عضویت
دوشنبه ۱۱ اسفند ۱۳۹۹ ۱۹:۴۶
  • اخبار
    • اخبار سیاسی
    • اخبار اقتصادی
    • اخبار فرهنگی
    • اخبار ورزشی
    • اخبار اجتماعی
    • اخبار فناوری
    • اخبار سلامت
    • اخبار ایران و جهان
    • پیشخوان روزنامه ها
  • دانش سرا
    • مقالات
    • کتاب الکترونیکی
    • دانستنی ها
    • لینک های مفید
    • فرهنگ فیلم
    • لغت نامه دهخدا
    • دائره المعارف
    • کتابهای منتشر شده
    • بانک های اطلاعاتی
  • چندرسانه ای
    • 60 ثانیه با اخبار
    • کیوسک آفتاب
    • فیلم
    • عکس
    • پادکست
    • اینفوگرافی
    • آفتاب پلاس
  • دیجیتال مارکتینگ
    • خدمات دیجیتال مارکتینگ
    • نیازمندیها
    • بانک مشاغل
    • وبگردی
    • بنر
    • مشاوره کسب و کار
    • رپورتاژ آگهی
    • کمپین
    • خدمات
    • سایتچین
  • گردشگری
    • مجله گردشگری آفتاب
    • گزارش لحظه ای جاده ها
    • نقشه ترافیک تهران
  • تفریح و سرگرمی
    • شبکه های اجتماعی
    • موسیقی
    • فیلم و سریال
    • تئاتر
    • آشپزی
    • کارت تبریک
    • فیلم های سینما
    • بازی های اینترنتی
    • شعر و ادب
    • گل و گیاه
    • ضرب‌المثل
    • فتوبلاگ
    • سخن بزرگان
    • تعبیر خواب
    • داستان سرا
    • فال و طالع بینی
    • چیستان
    • شخصیت‌ها
    • لطیفه

دائره المعارف بزرگ اسلامی

جلد یکم (آب - آل داوود)

جلد دوم (آل رشید - ابن ازرق)

جلد سوم (ابن ازرق - ابن سیرین)

جلد چهارم (ابن سینا - ابن میسر)

جلد پنجم (ابن میمون - ابوالعر قلانسی)

جلد ششم (ابوعزه - احمدبن عبدالملک بن شهید)

جلد هفتم (احمد بن علویه - ازبک خان)

جلد هشتم (ازبکستان - اشبیلیه)

جلد نهم (اشتب - البیره)

جلد دهم (البیری - باباطاهر)

جلد یازدهم (بابافرج تبریزی - برماوی)

جلد دوازدهم (برمکیان - بوسنوی)

ابن سمح

اِبْن‌ِ سَمْح‌، ابوالقاسم‌ اَصبغ‌ بن‌ محمد بن‌ اصبغ‌ غرناطی‌ (370- 426ق‌/980- 1035م‌)، ریاضی‌دان‌ و اخترشناس‌ اندلسی‌. شکلهای‌ السمج‌، الشیخ‌ و اصنع‌ در برخی‌ منابع‌ مانند ابن‌ صاعد (ص‌ 69) و ابن‌ خطیب‌ (1/436) گویا اشتباه‌ کاتبان‌ است‌. وی‌ در قرطبه‌ زاده‌ شد و در غرناطه‌ درگذشت‌. از نامهٔ ابوبکر بن‌ بشرون‌ - از شاگردان‌ مسلمه‌ - به‌ ابن‌ سمح‌ دربارهٔ علم‌ کیمیا، چنین‌ استنباط می‌شود که‌ در دانش‌ کیمیا نیز دستی‌ داشته‌ است‌ (ابن‌ خلدون‌، 697). ابن‌ سمح‌ از بزرگ‌ترین‌ شاگردان‌ مسلمهٔ بن‌ احمد مجریطی‌ (د 398ق‌/ 1007م‌) بود. بعدها پیروی‌ از رأی‌ و نظر ابومحمد السوسی‌ را برگزید و او را از دیگران‌ برتر دانست‌ و به‌ سبب‌ نابسامانیهای‌ سیاسی‌ قرطبه‌، زادگاهش‌ را ترک‌ گفت‌ و به‌ غرناطه‌ رفت‌ و به‌ حمایت‌ حبّوس‌ صنهاجی‌ امیر بنی‌ زمیری‌ درآمد. در آنجا دارایی‌ بسیار اندوخت‌ و فراخ‌ حال‌ و نیکو روزگار گردید (ابن‌ ابار، 1/207). از بزرگ‌ترین‌ شاگردان‌ او، ابومروان‌ سلیمان‌ بن‌ الناشی‌ را می‌توان‌ نام‌ برد که‌ اغلب‌ مآخذ، زندگی‌ ابن‌ سمح‌ را به‌ نقل‌ از گزارشهای‌ او آورده‌اند (ابن‌ صاعد، 70؛ ابن‌ ابی‌ اصیبعه‌، 3/63؛ ابن‌ خطیب‌، 1/436). آثار علمی‌: 10 اثر به‌ ابن‌ سمح‌ نسبت‌ داده‌ شده‌ که‌ نسخه‌هایی‌ از برخی‌ از آنها در کتابخانه‌های‌ جهان‌ مضبوط است‌: 1. المدخل‌ الی‌ الهندسهٔ، که‌ شرح‌ و تفسیر کتاب‌ اقلیدس‌ است‌ (ابن‌ صاعد، 69)؛ 2. ثمار العدد، معروف‌ به‌ المعاملات‌ (همانجا)؛ 3. کتابی‌ بزرگ‌ در هندسه‌، که‌ در آن‌ از خواص‌ خط مستقیم‌ و مقوّس‌ و منحنی‌ سخن‌ گفته‌ بوده‌ است‌ (همو، 69، 70)؛ 4 و 5. دو کتاب‌ دربارهٔ اسطرلاب‌، یکی‌ التعریف‌ بصورهٔ صنعهٔ الاسطرلاب‌ (تعریف‌ شکل‌ ساختمان‌ اسطرلاب‌) در دو مقاله‌، و دیگری‌ کتاب‌ العمل‌ بالاسطرلاب‌ (کاربردِ اسطرلاب‌) در 130 باب‌. نسخه‌ای‌ از کتاب‌ اخیر در کتابخانهٔ موزهٔ بریتانیا مضوبط است‌ VI/249) ؛ GAS, ابن‌ ابی‌ اصیبعه‌، همانجا)؛ 6. کتاب‌ الزیج‌. ابن‌ سمح‌ این‌ کتاب‌ را که‌ از تألیفات‌ بسیار معتبر اوست‌، براساس‌ روش‌ سند هند، تدوین‌ کرده‌ است‌ (کندی‌، .(126 مقری‌ (3/176) بر این‌ عقیده‌ است‌ که‌ در این‌ فن‌ کتابی‌ مانند زیج‌ مسلمهٔ بن‌ مجریطی‌ و زیج‌ ابن‌ سمح‌ تألیف‌ نشده‌ است‌. کتاب‌ دارای‌ دو بخش‌ است‌: یکی‌ مشتمل‌ بر جدولها و دیگری‌ حاوی‌ رسائلی‌ دربارهٔ آنهاست‌ (ابن‌ صاعد، 70). ابن‌ زرقاله‌ در کتاب‌ العمل‌ بالصّفیحهٔ خود، از زیج‌ ابن‌ سمح‌ سود جسته‌ است‌ ( 2 )؛ EI7. کتابی‌ راجع‌ به‌ نجوم‌ که‌ فقط ترجمهٔ آن‌ به‌ زبان‌ اسپانیایی‌ قدیم‌ در دست‌ است‌ و در آن‌ فواصل‌ نقاط اوج‌ کواکب‌ در سال‌ 146ق‌ (1025م‌) داده‌ شده‌ است‌ VI/249) )؛ GAS, 8. الکافی‌ فی‌ الحساب‌ الهوائی‌، رساله‌ای‌ است‌ در چگونگی‌ محاسبات‌ ذهنی‌ ارقام‌ بزرگ‌ در 10 باب‌. آلوارت‌ آن‌ را رسالهٔ کافیهٔ فی‌ علم‌ الحساب‌ الهوائی‌ ضبط کرده‌ است‌. حاجی‌ خلیفه‌ (2/1377، 1381)، بغدادی‌ (1/224) و طوقان‌ (3/336) این‌ اثر را دو کتاب‌ با نامهای‌ الکافی‌ فی‌ الحساب‌ الهوائی‌ و الکامل‌ فی‌ الحساب‌ الهوائی‌ دانسته‌اند. نسخه‌های‌ خطی‌ِ کتاب‌ مذکور در کتابخانهٔ برلین‌ و اسکوریال‌ نگاهداری‌ می‌شود ( آلوارت‌،همانجا؛ I/861 S, )؛ GAL, 9. کتاب‌ طبیعهٔ العدد (ابن‌ صاعد، همانجا). در میان‌ آثار ابن‌ سمح‌ از کتابی‌ به‌ نام‌ رمایهٔ الغرض‌ و حمایهٔ الجوهر عن‌ العرض‌ نیز نام‌ برده‌ شده‌ است‌ (جامعه‌، 5(2)/261). اگرچه‌ فیلسوف‌ الدوله‌ (ص‌ 67) او را در طب‌ نیز صاحب‌ نظر دانسته‌ و از دو اثر ناتمام‌ وی‌ تعلیقات‌ فی‌ الطب‌ و رسالهٔ فی‌ حفظ الصحهٔ سخن‌ گفته‌ است‌، لیکن‌ در هیچ‌یک‌ از مآخذ معتبر به‌ این‌ مطلب‌ اشاره‌ نشده‌ است‌.

درباره ما

  • درباره آفتاب
  • قوانین و مقررات
  • سیاست حفظ حریم خصوصی
  • راهنمای آفتاب
  • نقشه سایت

تماس با ما

+۹۸ ۲۱ ۲۳۰ ۴۴ ۳۳۳

تلگرام آفتاب

اینستاگرام آفتاب

+۹۸ ۲۱ ۲۳۰ ۴۴ ۱۰۳

ایران، تهران، میدان نوبنیاد ، کوهستان سوم ، پلاک ۳

پشتیبانی آفتاب

همکاری در کسب و کار

  • آگهی رایگان
  • تبلیغات در آفتاب
  • مشاوره کسب و کار

خبرنامه

برای عضویت در خبرنامه پست الکترونیک خود را وارد نمایید
عضویت
کلیه حقوق این سایت برای شرکت شبکه ی اینترنتی آفتاب محفوظ است.
× فنی شو