اِبْنِ جُنْدی، ابوالحسن احمد بن محمد بن عمران (یا عمر) بن موسی بن عروهٔ بن جراح بن علی بن زید بن بکر بن حریش نَهْشَلی بغدادی، محدث شیعی (306-396ق/918-1006م). تولد او را در 305 و 307 ق نیز گفتهاند (خطیب، تاریخ بغداد، 5/77). نجاشی او را استاد خویش خوانده و میگوید ابن جندی واسطهٔ ما با شیوخ روزگار خویش است (ص 62). ابن جندی آخرین فرد بازمانده از اصحاب ابن صاعد در بغداد بود (ذهبی، میزان، 1/147). او از ابوالقاسم بغوی، ابوبکر بن ابی داوود، یحیی بن محمد بن صاعد، ابوسعید عدوی، یوسف بن یعقوب نیشابوری و دیگران روایت کرده و نخستین استماع وی در 313ق/ 925م بوده است. وی به سبب داشتن مذهب تشیّع مورد طعن بوده و بعضی او را در روایت ضعیف خواندهاند. از ابن جندی، ابوالقاسم ازهری، حسن بن محمد خلال، محمد بن مخلد وراق، محمد بن عبدالعزیز برذعی، احمد بن محمد عتیقی، محمد بن احمد بن موسی شیرازی، حسین بن قاسم کوکبی، ابن عزور و دیگران روایت کردهاند (خطیب، تاریخ بغداد، همانجا؛ همو، شرف اصحاب الحدیث، 100؛ طوسی، 456؛ ذهبی، العبر، 2/188). به گفتهٔ ازهری ابن جندی کتاب دیوان الانواع را از مؤلف آن ابن ابی حاتم شنیده، اما ابوعبدالله بن آبنوسی گفته است که این کتاب از سماعات او نیست، بلکه شباهت اسمی گردآورندهٔ کتاب با اسم ابن جندی باعث ادعای ابن جندی در سماع آن گردیده است (خطیب، همانجا؛ ذهبی، سیر، 16/556). طوسی، ابن جندی را در زمرهٔ راویانی دانسته که از ائمهٔ شیعه حدیث نقل نکردهاند (ص 456). آنچه را که ابن جندی روایت کرده، از نوع احادیث حسان شمردهاند. ابن جندی در جمادیالا¸خر 396/فوریهٔ 1006 درگذشت خطیب، تاریخ بغداد، 5/77- 78). آثار: الفوائد الحسان الغرائب، که از وجود نسخهٔ خطی آن در کتابخانهٔ ظاهریه، شم 4517، از برگ 1 تا 9 آگهی داریم (سزگین، 1(1)/442)؛ کتاب الانواع؛ کتاب الخط؛ کتاب الرواهٔ و الفلج، کتاب عقلاء المجانین، کتاب العین و الورق؛ کتاب الغیبهٔ؛ فضائل الجماعهٔ و ماروی فیها و الهوالف (نجاشی، 62؛ آقابزرگ، 2/449، 11/256، 15/300، 373).