اِبْنِ بُصَیْص، شیخ نجمالدین موسی بن علی بن محمد حلبی (651 - ذیقعدهٔ 716ق/1253- ژانویهٔ 1317م)، خوشنویس و «شیخ الکتاب» دمشق. وی در حماهٔ زاده شد و در دمشق پرورش یافت. او را به سبب اینکه به شیوهٔ «منسوب» کتابت میکرد، «کاتب المنسوب» نامیدهاند. خط «منسوب» به خطی گفته میشد که اندازهٔ هر حرف آن متناسب با حرف الف و این تناسب بر پایهٔ نقطه و دایره بود. ابن بصیص قصیدهٔ معروف ابن بواب (ه م) را که دربارهٔ هنر خوشنویسی و ابزار و مواد آن و برگزیدن و تراشیدن قلم و انتخاب مرکب و جز آن سروده شده، شرح کرده و فواید این قصیده را برشمرده است؛ و همچنین در این شرح ابن مقله (ه م) را مبتکر و مخترع «کتابت منسوب» دانسته است (حبیب اصفهانی، 48؛ ابن خلدون، 837). خود وی نیز در کار خوشنویسی چیرهدست بود و همهٔ اقلام خط، به ویژه دو قلم «مزوج» و «مثلث» را خوش مینوشت و قلمی به نام «معجز» پدید آورد (ابن کثیر، 14/79؛ ابن حجر، 6/140). ابن بصیص 50 سال به کار آموزش کتابت پرداخت و مردم دمشق از دانش و هنر وی سود بردند، با آنکه به سبب پرکاری در کتابت درآمدی کافی داشت، در باغ خود نیز به کار میپرداخت و خشت میزد و بنایی میکرد (همو، 6/141). او در پایان عمر قرآنی تمام به آب زر نوشت (ابن تغری بردی، 9/233). ابن بصیص صوفی مشرب بود و اشعار صوفیانهای از وی بر جای مانده است. وی پیری نیکمنظر بود و او را به مشربهای نیکو، امانت و پرهیزکاری ستودهاند (ابن کثیر، ابن حجر، همانجاها). ابن بصیص در دمشق درگذشت و او را در گورستان «باب الصغیر» همان شهر به خاک سپردند.