اِبْنِ مُیَسَّر، ابوعبدالله تاجالدین محمد بن علی بن یوسف بن میسر (د 677ق/1278م)، مورخ مصری. نام او به صورتهای ابن میسرهٔ (ابن زیات، 41، 77، قس: 141) و ابن میسر1 نیز آمده است (ابن میسر، 98؛ قس: 2 EI). از وی با شهرت ابن جَلَب راغب هم یاد میشود (ابن دقماق، 2/36؛ 2 EI)، هرچند ویت در یکی بودن ابن میسر و ابن جلب راغب، تردید کرده است (ص 69 -68 ؛ قس: مقریزی، 2/17، 19). ابن شاکر (9/312) از آموزش ابن میسر نزد مشایخ زمانش به شکلی کلی یاد میکند و از آنان نام نمیبرد. ابن میسر خود به اینکه از پدرش حدیث شنیده است، اشاره دارد (نک: ابن زیات، 149) و از آن میتوان دانست که پدر او از دانشمندان روزگار خود بوده است. با آنکه ابن میسر کتاب تاریخ القضاهٔ را نوشته (ابن شاکر، همانجا؛ صفدی، 4/188؛ سخاوی، 205)، اما اهمیت وی بیشتر به سبب، تألیف اثری در تاریخ مصر (صفدی، همانجا) است. این اثر که از مراجع مقریزی بوده (نک: دنبالهٔ مقاله) مورد استفادهٔ مورخان بعد از او قرار گرفته است. به ویژه میتوان از الانتصار ابن دقماق (1/50، 79، 132، 136، 2/36، 37، 43) و الکواکب ابن زیات (ص 41، 42، 45، 77، 120، 141، 143، 149، 167، 178، 225) یاد کرد. اغلب گفته شده است که ابن میسر این تاریخ را به عنوان ذیلی بر تاریخ مسبّحی فراهم کرده (صفدی، همانجا؛ سخاوی، 278) و سالهای وقایع آن را به 553ق رسانده است (ابن میسر، 97). با اینهمه نقل برخی وقایع مربوط به سدهٔ 4ق (ابن میسر، 45-54؛ ابن دقماق، 1/136، 2/36) بیانگر آن است که او صرفاً به ذیل نویسی بر اثر مسبحی نپرداخته بوده است. احتمال پذیرفتنیتر آن است که آخرین بخش تاریخ بزرگ ابن میسر (نک: صفدی، همانجا) عنوان تکملهٔ تاریخ مسبحی را داشته است (ویت، 67 ؛ قس: 2 EI). آغاز تاریخ ابن میسر فتح مصر به دست مسلمانان و یا دستکم تاریخ طولونیان بوده است (ویت، .(80 هانری ماسه بخشی از تاریخ ابن میسر را که مربوط به دورهٔ فاطمی است، با مقدمهای به فرانسه در 1919م در قاهره به چاپ رسانیده است .(GAL,S,I/594) پیش از او نیز دوسلان منتخباتی از این اثر را با ترجمهٔ آن به فرانسه در پاریس (1884م) در مجموعهٔ «مورخان شرقی جنگهای صلیبی2» چاپ کرده بود. .(GAL,S,I/507) دوم برترو3 گزیدههایی از این نسخه را استنساخ و به فرانسه ترجمه کرده که در کتابخانه ملی پاریس موجود است (ویت، 70 ، حاشیه). ویت که مصحح خطط مقریزی است، معرفی و نقد مفصلی بر کتاب چاپ ماسه دارد و معتقد است که نسخهٔ خطی تاریخ ابن میسر نسخهٔ اصلی کتاب نیست، بلکه یادداشتهایی است که مقریزی بنا به نیاز خود از تاریخ ابن میسر تهیه کرده بوده تا در تک نگاریهای خود دربارهٔ موضوعاتی چون تاریخ وزرا و قضات، یا قحط و طاعون مورد استفاده قرار دهد و همان یادداشتهاست که بهصورت موجود بهدست ما رسیدهاست (ص 74 -73 ؛ نیز نک: ابن میسر، 98). ویت جدول مفصلی برای نشان دادن موارد انطباق اتعاظ الحنفاء و خطط مقریزی با تاریخ ابن میسر به دست داده است (ص 78 -75 ؛ نیز نک: مقریزی، 1/60، 83، 94، 100، 420، 427 432، 422، 452، 467، 489، 493، 2/163). به نظر او بیش از یک پنجم اثر ابن میسر در دو کتاب مقریزی نقل شده است (ص .(78