قيمت کالا تحت تأثير عواملى مانند کيفيت، محل ساخت کالا (origin) و هزينه حمل و تقل مىباشد و در عمل، معمولاً قيمت کالاهاى وارداتى از مبادى مختلف تحت تأثير کيفيت و هزينه حمل کالا متفاوت است. بهطور مثال، قيمت وارداتى لوازم لولهکشى (Fitting) از کره،چين، ترکيه، آلمان و ... با يکديگر فرق دارد. ارزش کالاهاى خريدارى شده توسط واردکنندگان در گمرک به هنگام ترخيص مورد بررسى قرار مىگيرد. چون ذکر قيمت نادرست در اسناد خريد موجب عدم پرداخت صحيح حقوق گمرکى و سود بازرگانى به گمرک و خروج ارز مىگردد و اقدام به آن نيز تخلف محسوب مىشود و گمرک موارد مذکور را پيگيرى مىنمايد. بنابراين ذکر بيش بود ارزش (Over Price) به منزله خروج ارز و Value Under (به Under Value در اصطلاح بانکى Under Invocing نيز گفته مىشود. در اين روش قيمت کالاهاى وارداتى توسط برخى از فروشندگان خارجى کمتر از قيمتهاى واقعى در پروفرما يا فاکتور درج و به خريداران ارائه مىگردد.) به منزله پرداخت کمتر حقوق گمرکى و سود بازرگانى به دولت است. تشخيص نامناسب بودن ارزش کالاى وارداتى از طرف گمرک در هر مورد بايد بر دلايل موجه يا مستند به اسناد قابل قبول باشد. معيارهاى بررسى قيمت کالاهاى وارداتى در گمرک به شرح ذيل مىباشد:
۱. فهرست قيمت کالاهاى کشورهاى مبداء (Price List)
۲. قيمت مشابه کالاهاى وارداتى (مندرج در فاکتور خريد، خريداران)
هنگام استفاده از قيمت کالاهاى مشابه وارداتى قبلي، مسئله زمان ورود کالاها مورد توجه قرار گيرد. طبق روش متداول در گمرک، در صورتى که قيمت کالاهاى وارداتى مربوط به سالهاى قبل باشد و براى ارزيابي، به ازاء هر سال ۵% افزايش قيمت در نطر گرفته مىشود. اسنادى که در رابطه با ارزش خريد کالا در گمرک مورد بررسى قرار مىگيرد گواهى مبدأ (Certificate of origin) و فاکتور مىباشد. مرجع رسيدگى به اختلافات در مورد ارزش، کميسيون رسيدگى به اختلافات گمرکى است رأى کميسيون مذکور در مواردى که اختلاف ارزش پنج ميليون ريال و کمتر باشد براى طرفين قطعى و لازم الاجرا است و مازاد بر پنج ميليون ريال مرجع رسيدگى به اختلاف ارزش، کميسيون تجديدنظر است.(محل تشکيل کميسيون رسيدگى به اختلافات گمرکى و تجديدنظر در گمرک ايران مىباشد. تعداد اعضاء و موضوعاتى که در کميسيونهاى مذکور مىتواند مطرح شود در ماه ۵۱و ۵۲ قانون امور گمرکى مصوب ۳۰/۳/۱۳۵۰ مذکور است.)
آراء کميسيونهاى مذکور به مراجع قانونى جهت پيگيرى منعکس مىگردد.