امروز یازدهم اردیبهشت 1401، هجدهمین سالروز رفتن گلآقاست؛ مردی که همیشه حرف دل مردم را میزد و حرفش هم بر دلها مینشست. کیومرث صابری فومنی، از مشهورترین و خوشنامترین نویسندگان طنز معاصر فارسی است. به مناسبت سالروز درگذشت پایهگذار و مؤسس نشریه «گلآقا»، از زندگی و فعالیتهای مطبوعاتی او نوشتهایم.
صابری فومنی در هفتم شهریورِ سالِ پرآشوب 1320 در صومعهسرای گیلان متولد شد؛ سالی که نیروهای روس و انگلیس در جنگ جهانی دوم، ایران را اشغال کردند. او در دانشگاه تهران در رشته ادبیات تطبیقی درس خواند و به تدریس ادبیات فارسی در دبیرستانهای تهران پرداخت. صابری همزمان با تدریس در مدرسه، معاون سردبیر مجله طنز و فکاهی «توفیق» هم بود. پس از انقلاب اسلامی، صابری فومنی به سمت مدیر کل بازرگانی وزارت آموزش و پرورش در دولت مهندس بازرگان منصوب شد و در دولت شهید رجایی، مشاور فرهنگی ایشان بود. زندهیاد صابری در اواخر دهه شصت، تصمیم به انتشار اولین نشریه طنز پس از انقلاب گرفت؛ نشریهای که نامش «گلآقا» بود و در سالهای اولیه انتشار به دلیل استقبال مخاطبان، خیلی زود نایاب میشد.
از همکاران گلآقا در سالهای نخست میتوان به منوچهر احترامی، ابوالفضل زرویی نصرآباد، محمدرفیع ضیایی، رؤیا صدر و احمد عربانی اشاره کرد. گلآقا در سالهایی که تصویرسازی و کاریکاتور خیلی رواج نداشت، در هر شماره کاریکاتور یکی از مسئولان را روی جلد میبرد. این یک نوع خطشکنی بود که بعدها دیگر نشریات هم در همین مسیر حرکت کردند. گلآقا با شناختی که از جامعه داشت بدون اینکه حریمشکنی کند، در چهارچوب حرکت و نقد میکرد؛ از این رو مخاطبان گلآقا طیف گستردهای بودند. محتوای نشریه هم شامل مطالب عامهپسند و نخبهپسند بود و خیلی از ستونها به سبک نشریه توفیق نوشته میشد و طرفداران زیادی داشت. او در شناسایی نیروهای جوان هم نقش زیادی داشت. این نیروها بعدها وارد فضای رسمی طنز و رسانه شدند. آخرین شماره هفتهنامه گلآقا در دوازدهمین سال انتشارش در دوم آبان 1381 منتشر شد.
زندهیاد صابری فومنی در سال 1370 پس از انتشار اولین شمارههای هفتهنامه «گلآقا»، تعدادی از آنها را برای رهبر انقلاب فرستاد تا نظر ایشان را جویا شود. رهبر انقلاب هم در پیامی به تاریخ 27 تیرماه 1370 برای گلآقا نوشتند: «ادعا نمیکنم که کار شما کامل و بیعیب است؛ اما با ملاحظه اجمالی شمارههای «گلآقا»، امید هرچه بهترشدن و کاملتر شدن آن را دارم. طنز صادق و دلسوزانه باید همه نقاط معیوب، به خصوص آنها را که کمتر به چشم میآیند و آنها که بیشتر به علم و اطلاع همگان از آن نیاز هست، هنرمندانه ببیند و بنمایاند. امروز جامعه و نظام انقلابی ما با دشمنانی روبهروست که همه ابزارهای محسوس و نامحسوس را برای ضربه زدن و جریحهدار کردن مردم و نظام و انقلاب به کار میبرند. برای آگاه کردن ذهن مردم از خدعه دشمن، چه وسیلهای از طنز هنرمندانه و شیرین و زیرکانه، بهتر و کاریتر؟ انشاءا... شما و همکارانتان موفق باشید». در فروردین ماه امسال هم برای نخستین بار فیلم دیدار صمیمانه زندهیاد صابری با رهبرمعظم انقلاب منتشر شد.
24 تیر 1404
25 تیر 1404
26 تیر 1404
18 دی 1403
25 دی 1403
06 بهمن 1403
13 بهمن 1403
27 خرداد 1404
13 تیر 1404
13 تیر 1404
29 اسفند 1403
02 فروردین 1404
09 فروردین 1404
09 فروردین 1404
11 فروردین 1404
09 آبان 1403
08 اردیبهشت 1404
27 خرداد 1404
مشاهده بیشتر
13 تیر 1404
13 تیر 1404
13 تیر 1404
13 تیر 1404
14 تیر 1404
14 تیر 1404
22 تیر 1404
23 تیر 1404
23 تیر 1404
23 تیر 1404
23 تیر 1404
24 تیر 1404
19 تیر 1404
04 خرداد 1404
04 اردیبهشت 1404
31 اردیبهشت 1404
26 فروردین 1404
05 خرداد 1404
15 خرداد 1404
11 خرداد 1404
21 تیر 1404
10 دی 1403
19 تیر 1404
26 اردیبهشت 1404
19 تیر 1404
20 تیر 1404
07 تیر 1404
27 خرداد 1404
10 دی 1403
19 خرداد 1404