روش جدید درمان ایدز

▪ تازه‌چه‌خبر؟ بنا به تازه‌ترین گزارش سازمان ملل بیش از ۳۹ میلیون نفر از مردم جهان به بیماری ایدز مبتلا هستند. از زمان بروز بیماری ایدز در سه دهه پیش، نزدیک به سه میلیون انسان …

▪ تازه‌چه‌خبر؟
بنا به تازه‌ترین گزارش سازمان ملل بیش از ۳۹ میلیون نفر از مردم جهان به بیماری ایدز مبتلا هستند. از زمان بروز بیماری ایدز در سه دهه پیش، نزدیک به سه میلیون انسان در سراسر جهان جان خود را در اثر ابتلای به آن از دست داده‌اند. تا ۱۰ سال پیش شمار زنان مبتلا به ایدز در سراسر جهان تنها ۱۲ درصد کل این بیماران را تشکیل می‌داد. اما اینک این رقم به ۵۰ درصد رسیده است.
از زمان ورود ویروس ایدز به بدن تا بروز بیماری آن، یعنی تا شروع تضعیف سیستم دفاعی بدن، ممکن است زمانی به مدت ۱۰ سال سپری شود. در حال حاضر از میان جمعیت مبتلا به ایدز، نزدیک به ۷ میلیون به دارو و درمان محتاج‌اند که تنها دو میلیون نفر از آنها به چنین امکاناتی دسترسی دارند.
سازمان ملل در گزارش جدید خود می‌گوید که ایدز تا سال ۲۰۳۰ به بدترین بیماری واگیر بدل خواهد شد و رشد و توسعه آن شماری از کشورها را با معضلات جدی روبه‌رو خواهد کرد. یک تحقیق دیگر سازمان ملل نیز حاکی است که بدون مبارزه مؤثر علیه ایدز کاهش فقر، مرگ و میر کودکان و رفع محرومیت‌های آموزشی ممکن نخواهد بود. بنابراین امروزه ضرورت درمان قطعی ایدز پیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
طبق نتایج تحقیقات پژوهشگران دو موسسه تحقیقاتی آلمان، انستیتوی ماکس پلانک و انستیتوی هاینریش پته، کار خارج کردن ژن ایدز از سلول‌های بیمار انسان را آنزیم‌ طبیعی مخصوصی به نام رکومبینیس‌ انجام می‌دهد که شناسایی، توسعه و تکمیل ‌یکی از ویژگی‌های آن توسط محققان آلمانی، آن را به این توانایی ویژه رسانده است. شیوه درمانی جدید بر خلاف شیوه‌های رایج، بر جلوگیری از تکثیر ویروس ایدز در بدن فرد مبتلا متمرکز نیست، بلکه ویروس‌زدایی از سلول‌های بیمار و نیز تقویت سامانه دفاعی بدن را دنبال می‌کند.
▪ آنزیم معجزه‌گر
بیماری ایدز تا کنون قابل درمان نبوده است. ویروس این بیماری از جمله ویروس‌هایی است که وارد سامانه ژنتیکی (DNA) سلول‌های بدن می‌شود و به صورت جزیی از آن درمی‌آید. محققان آلمانی با استفاده از یکی از ویژگی‌های آنزیم‌های رکومبینیس، توانسته‌اند آن را همچون یک قیچی وارد سلول آلوده کنند و بخشی از DNA را که ویروس در آن ادغام شده است، جدا سازند.
آنزیم رکومبینیس پس از این عمل موفق می‌شود دو سر جداشده سلولDNA را دوباره به هم متصل کند. ویروس ایدز جداشده را بعدأ خود سلول به تدریج دفع می‌کند. پرفسور یواخیم هاوبر از موسسه هاینریش پته که در عرصه ویروس‌شناسی و مصونیت‌شناسی فعالیت می‌کند، امیدوار است که روش جدید او و همکارانش، در ظرف ۰۱ سال آینده به یک شیوه درمانی عملی برای انسان‌های مبتلا به ایدز تبدیل شود. هاوبر و همکارانش روش خود را تا کنون در آزمایشگاه و روی کشت‌های سلولی آزموده‌اند. در سه سال آینده این روش روی حیوانات آزمایش خواهد شد و از آن پس نوبت آزمایش روی انسان‌های مبتلا به ایدز خواهد بود.
▪ راهی برای کنترل بیماری
به گفته هاوبر، در صورت تبدیل یافته نوین پژوهشگران آلمانی به یک روش درمانی، معالجه بیماران به این صورت خواهد بود که ابتدا سلول‌های بنیادی گرفته‌شده از خون آنها، در آزمایشگاه ویروس‌زدایی می‌شوند. با بازگرداندن این سلول‌های شفایافته به خون فرد بیمار، سامانه دفاعی بدن او تقویت شده و به روشی که در بالا ذکر شد، قادر به ویروس‌زدایی از بخش بزرگی از سلول‌های بیمار خواهد بود. هاوبر می‌گوید که این روش شاید همه ویروس‌های ایدز در بدن فرد بیمار را از بین نبرد اما رشد و شدت بیماری او را قابل کنترل می‌کند. یکی از ویژگی‌های ویروس ایدز، جهش‌های سریع و مداوم در ساختار ژنتیک آن است؛ امری که به ایجاد گونه‌های متفاوتی از این ویروس می‌انجامد و آن را در برابر داروها و شیوه‌های درمانی رایج قادر به مقاومت می‌کند. ویژگی آنزیم مورد استفاده پژوهشگران آلمانی نیز این است که به سرعت قادر است خود را با تغییرات ویروس ایدز منطبق کند و مبارزه با آن را ادامه دهد. یک برجستگی این شیوه درمانی به گفته هاوبر، هزینه به مراتب کمتر آن در قیاس با شیوه‌های تا کنون رایج است. در حال حاضر، بهترین راه کنترل بیماری ایدز و افزایش طول عمر بیمار به کارگیری مجموعه‌ای از چند داروست. این شیوه سالانه برای هر بیمار ۱۵۰۰۰ یورو هزینه دربر دارد.


محمدنیکون‍‍‍‍‍ژاد