قدومه

گیاهی است یك ساله به بلندی ۱۰-۵ سانتی متر، شاخه‌های آن از قسمت پایینی گیاه منشعب شده و انشعابات به صورت افراشته و بسیار شكننده هستند. برگ آن كشیده، قاشقی، دارای نوك كند و دندانه‌های …

گیاهی است یك ساله به بلندی ۱۰-۵ سانتی متر، شاخه‌های آن از قسمت پایینی گیاه منشعب شده و انشعابات به صورت افراشته و بسیار شكننده هستند. برگ آن كشیده، قاشقی، دارای نوك كند و دندانه‌های كوتاه در نصفه بالایی برگ است. دمبرگ پوشیده از كرك‌ها و پرزهای ستاره‌ای شكل است. میوه خورجینك تخم مرغی پهنا نوكدار، بدون كرك دارای بال و كركدار در حالت رسیدن قرمز رنگ پوشش میوه پهن و نامساوی است. دانه‌ها بخش دارویی گیاه را تشكیل می‌دهند. دانه‌ها گرد، پهن و خاكستری هستند. دارای پوشش نازك موسیلاژی هستند كه در كناره‌های دانه به صورت بال كوتاه و سفیدرنگ مشهود است. در زمان رسیدن كامل میوه كه پوسته آن به رنگ زرد دیده می‌شود جمع آوری می‌شود. اكثر دانه‌های این جنس حاوی تركیبات گلوكز اینولاتی هستند. انتشار عمومی این گونه در كشورهای مصر، عربستان، فلسطین، ایران، پاكستان و عراق است. از قدومه عمدتاً به عنوان نرم كننده سینه، برطرف كننده سرفه و ملین استفاده می‌شود. در طب گذشته از قدومه به عنوان خلط آور و ضدالتهاب استفاده می‌كرده اند. دانه‌های قدومه حتماً می‌بایست با آب كافی مصرف شوند. در افراد مبتلا به انسداد روده نبایستی به كار رود. در ظروف در بسته و در محلی خشك و به دور از رطوبت باید نگهداری شود. آنچه تحت نام قدومه در بازار دارویی ایران ارائه می‌شود عبارت است از: قدومه شیرازی و قدومه شهری. در مصرف مقادیر زیاد ممكن است به طور موقتی باعث نفخ و بزرگی شكم شود و حتی خطر انسداد روده هم وجود دارد.